Çocuklarda En Yaygın Görülen 9 Alerji
Alerjiler, bağışıklık sistemi vücudu olağanüstü bir şekilde savunduğunda ortaya çıkar. Çoğunlukla, zararsız şeylere saldırırlar. Alerjiler, çocuklukta oldukça yaygındır. Bu yazıda, çocuklarda en yaygın olarak görülen 9 alerjiden bahsedeceğiz.
Modern zamandaki bir durum
Alerjenler, alerjik reaksiyonlara sebep olan elementler ya da maddelerdir. Normalde, bağışıklık sisteminin bu şekilde tepki vermesini gerektirecek bir neden yoktur. Ancak, anlık olarak aşırı duyarlı reaksiyon bir kere ortaya çıktımı, bu kişi bu tepkiye yol açan alerjenle her temasında aynı tepki meydana gelir.
Alerjiler, çoğunlukla çocuklukta ortaya çıkarlar. Ebeveynlerinde ya da kardeşlerinde alerji olan çocukların, alerjilerinin ortaya çıkması çok muhtemeldir. Ancak, alerjik tepkileri aile üyelerindeki ile benzer şekilde olmayabilir. Dahası, aynı alerjenlere de tepki vermeyebilirler.
İlginç bir şekilde, kendi ebeveynlerimiz ve büyük baba ve büyük annelerimiz bizim çocuklarımızdan daha az alerjiklerdi. Aslına bakılırsa, en yaygın alerjiler modern hayatın getirdiği sonuçlardan biri. Yaşam tarzı, sağlıksız beslenme ve kirlilik alerjenlerin yayılmasına neden olmaktalar. ABD Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC)’ye göre, sadece son 20 yılda çocukların gıdalara olan alerjisi %50 oranında artış gösterdi.
Peki nasıl?
İnanın ya da inanmayın ama nedeni ortada. Önceki jenerasyonlar daha taze gıdalar tükettiler. Günümüzde ise, tüketmiş olduğumuz besinler kimyasal katkı maddeleriyle işleniyor. Ayrıca, önceki jenerasyonlar organik gıdaları, tarım ilaçları ve gübre ile işlenmiş gıdalardan daha fazla tükettiler.
Benzer şekilde, solunum yolu alerjileri çevre kirliliği nedeniyle gittikçe kötüleşmektedir. İklim değişikliği, bitkilerin polen üretim dönemini değiştirdi. Dahası, kişisel hijyen amacıyla evde kullanılan kimyasallar alerjileri daha da kötüleştirmektedir.
Çocuklarda en yaygın alerjiler
“En yaygın alerjiler” kategorisi alerjenlere göre çeşitlenmektedir. İster çocuk olsun ister yetişkin, alerjiden muzdarip olanlar alerjenlerle gıda, solunum ya da deri yoluyla temas ederler. Buna göre, aşağıda çocuklarda en yaygın alerjilerin listesini bulacaksınız:
1. Toz akarları
Toz akarları, en yaygın alerjenlerden biridir. Aslında, bu mikroskobik böcekler etrafımızda yaşarlar. Yataklara, yastıklara, halılara ve peluş oyuncaklara yerleşirler. Ölü deri hücreleriyle beslenirler.
Artmaları ve yayılmalarını engellemek için düzenli temizlik yapmak önemlidir. Bu nedenle, tozlardan kurtulmak ve akarları önlemek için bulunduğunuz alanı sık sık havalandırın.
Daha fazlası için bu yazıya göz atın: Toz akarları mı? Güvenli ve doğal yöntemlerle kurtulun
2. Polen
Polen, bir diğer yaygın olan alerjendir. Buna bağlı olan alerjiler mevsimseldir. Çünkü her ağaç, ağaçsı bitki ve hatta çimler, diğerleriyle döllenmek için polen taneciklerini havaya salarlar. En alışılmış ve rahatsız edici olanı çim poleni olduğu halde, farklı türde polenlere alerjiniz olabilir. Bu bitki genelde, buğday, yulaf ya da arpa gibi otsudur. Oldukça dayanıklı yapısı sayesinde, her türlü ortamda yetişebilir. Ancak, daha çok kırsal bölgelerde görülür.
Şu anda, çok sayıda farklı kaynaktan havada bulunan polenlerin durumunu kontrol edebilirsiniz. Bu bilgiye, bulunduğunuz şehrin internet sitelerinden ya da hava durumu sayfalarından ulaşabilirsiniz.
3. Çocuklarda en yaygın alerjiler: Küf
Küf, evlerde ya da çocukların yaşadığı diğer birçok yerde en çok bulunan diğer bir alerjendir. Bu, sıcak ve nemli ortamlarda büyüyen bir mantar türüdür. Bu mantarlar, kendilerine özgü bir koku yayarlar. Üstelik, bunların sporları vücutta reaksiyonlara neden olur.
4. Evcil hayvanlar
Çok sevdiğimiz evcil hayvanlarımız birçok alerjiyi tetiklerler. Hayvanlardaki kürk, deri, kepek, salya hatta idrar çocuklarda alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.
5. Hamam böcekleri
Hamam böcekleri, şehirlerdeki en etkili alerjenlerden biridir. Aslında, hamam böceği istilasına uğramış binalarda bu canlılara maruz kalmak astıma neden olabilir. Çoğunlukla, kimyasal böcek ilaçları bu alerjiyi daha kötü hale getirir. Doğrusu, bunlar semptomları daha kötüleştirir ve böcekleri kontrol altına almakta pek bir işe yaramazlar.
6. Gıda
Bu alerjilere neden olan bazı temel gıda maddeleri:
- İnek sütü
- Yumurta
- Balık, kabuklu deniz ürünleri ya da yumuşakçalar gibi deniz ürünleri
- Yer fıstığı, fındık, ceviz, badem, kaju gibi sert kabuklu yemişler
- Soya
Ayrıca, buğday ve gluten ile ilgili karışık bir durum da mevcut. İnsanlar, buğdayın içindeki glutene alerjik değiller ancak, intoleransları yüksektir. Gluteni sindiremiyor olmak çölyak hastalığı olarak bilinir.
7. Böcek ısırıkları
Böcek ısırıkları birçok çocukta şişme, kaşınma ve kızarıklıklara yol açar. Böcek zehirleri, şiddetli reaksiyonlara yol açabilir. Hatta, çocukları hayati risk altına bile sokabilir.
8. İlaçlar
Hem eczanelerde reçetesiz satılan hem de reçeteli satılan ilaçlar alerjik reaksiyonlara yol açabilmektedirler. Dahası, antibiyotikler bu gruba dahildir. Bu nedenle, herhangi bir ilacı doktorunuza başvurmadan kullanmamaya dikkat etmelisiniz.
Eğer, bir ilaca alerjiniz var ise, buna dair bir bilgilendirmeyi yanınızda taşımanız iyi olacaktır. Özellikle acil durumlarda ortaya çıkacak riskli durumlar için penisilin, atropin ve adrenaline (epinefrin) alerjisi olan kişilerin kullandığı kolye ve bileklikler bulunmaktadır.
9. Çocuklarda en yaygın alerjiler: kimyasal ürünler
Belirli deterjanlar, kozmetik ürünleri ya da evde kullandığımız temizlik ürünleri çocuklarda görülen en yaygın alerjilerdendir. Bu durum, söz konusu ürünlerim kimyasal içeriğinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca, bu ürünler solunum sistemi ya da deri için de rahatsız edici olabilir.
En olağanüstü durumlarda ise, anafilaksi ortaya çıkabilir. Bu, bir alerjeni algılandığında, vücudun ani ve yoğun savunmaya geçmesidir. Üstelik, bu durum ölümcül olabilir.
Bu yazı ilginizi çekebilir: Alerji Aşıları Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey
Çocuklarda en yaygın alerjilerin belirtileri
Bu belirtiler, sizin alerjenlere karşı ne kadar hassas olduğunuza göre değişir. Bazı alerjiler, diğerlerine göre daha yoğun olurlar. Bu nedenle, eğer çocuğunuz aşağıdaki belirtileri gösteriyorsa, en iyisi çocuk doktorunuza başvurmanızdır. Farklı testler yaptırmanız gerekebilir. Bu sayede, hangi alerjilerin sizi ya da çocuğunuzu hangi seviyede etkilediğini öğrenirsiniz.
Solunum alerjilerinin belirtileri
- Hapşırmak
- Öksürmek
- Burun ya da boğazda kaşınma
- Burun tıkanıklığı ya da iç burun iltihabı
- Kızarıklık ve gözlerin kaşınması
- Astım, hırıltılı solunum ya da nefes almada zorlanma
Gıda ya da böcek ısırıkları alerjilerinin belirtileri
- Yemeği yutarken ağız ya da boğazda kaşınma
- Deride kaşıntı (ürtiker)
- Egzamaya benzer döküntü ve kızarıklık
- Burun ve boğazda kaşınma
- Nefes darlığı
- Yüz ya da boğaz bölgelerinde şişlik
- En ağır durumlarda, çocuklar anaflaktik şoka girebilir
Çocuklarda en yaygın alerjiler ile ilgili son değerlendirmeler
Çoğu çocuk, erken yaşlarında alerjilerinin üstesinden gelecekler. Fakat, diğerleri de hayatları boyunca alerjileriyle yaşayacaklar. Ebeveynlerin çocuklara, onları etkileyen alerjenleri ve bu alerjenlerle temas kurmaktan kaçınmayı öğretmeleri çok önemli.
Her ne olursa olsun, kendi kendini tedavi etmekten kaçınmak önem arz etmektedir. Ayrıca, temizlik yaparken dikkatli olun ve evde kimyasal maddeleri kullanmayın. Bu, çocuğunuzun sağlığı için daha iyi olur.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Alché, Juan de Dios, and M. I. Rodríguez García. “El polen como vector responsable de alergias.” (1997).
- Belmonte, Jordina, et al. “Aerobiología y alergias respiratorias de Tenerife.” (2010).
- Villafane, Claudia Acevedo, et al. “Influencia de la lactancia materna y la alimentación en el desarrollo de alergias en los niños.” Atención primaria 41.12 (2009): 675-680.
- Clínica Mayo. Dust mite allergy. (2019). Recuperado el 22 de septiembre de 2020. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dust-mites/symptoms-causes/syc-20352173
- Australian Society of Clinical Immunology and Allergy. Pollen Allergy. (2019). Recuperado el 22 de septiembre de 2020. https://www.allergy.org.au/patients/allergic-rhinitis-hay-fever-and-sinusitis/pollen-allergy
- Asthma and Allergy Foundation of America. Mold Allergy. (2015). Recuperado el 22 de septiembre de 2020. https://www.aafa.org/mold-allergy/
- American College of Allergy, Asthma and Immunology. Cockroach Allergy. Recuperado el 22 de septiembre de 2020. https://acaai.org/allergies/types/cockroach-allergy
- Clínica Mayo. Food Allergy. (2019). Recuperado el 22 de septiembre de 2020. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/food-allergy/symptoms-causes/syc-20355095#:~:text=Food%20allergy%20is%20an%20immune,problems%2C%20hives%20or%20swollen%20airways.
-
Kimber I, Basketter DA, Dearman RJ. Chemical allergens–what are the issues? Toxicology. 2010 Feb 9;268(3):139-42. doi: 10.1016/j.tox.2009.07.015. Epub 2009 Jul 29. PMID: 19646501.