Çocukluk Dönemi Saç Kıranı (Alopesi): Sebepleri ve Türleri

Çocukluk dönemi saç kıranı, aşırı saç dökülmesine neden olan bir hastalıktır. Problemi uygun şekilde tedavi etmek için muhtemel sebebi ve rahatsızlık türünü belirmek önemlidir.

Çocukluk dönemi saç kıranı, 12 yaş alındaki çocuklarda görülen aşırı saç dökülmesidir. Problem başlangıçta habersiz bir şekilde görülmeye meyillidir. Bu sebeple birçok ebeveyn saç dökülmesinin büyüme periyotunun bir parçası olarak normal görür.

Ancak, bazı durumlarda, oldukça belirgin olabilir. Bir çocuğun saç hacminin azaldığında ve kelleşmeye başlayan bölgeler görüldüğünde özellikle doğrudur. Çocukluk dönemi saç kıranının nedenleri nelerdir?

Nasıl sınıflandırılır? Bu yazıda, bu durumunun en sık karşılaşılan beklentileri hakkında konuşacağız.

Çocukluk dönemi saç kıranının nedenleri nelerdir?

American Hair Loss Association (Amerikan Saç Dökülmesi Derneği) yayınlanan yazıya göre, Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerde pediatrik ziyaretlerin %3’ü çocukluk dönemi saç kıranı ile ilişkilidir. Birçok ebeveyn için problemin sebebi endişe ile başa çıkamamaktadır. Sağlık problemleri ile olan ilişkisinden değil, çocuklara duygusal etkisinden dolayıdır.

Ne yazık ki, birçok vakada, problem geçicidir ve uygun profesyonel müdahale ile problem kendiliğinden çözülür. Ancak, tedavinin doğru yolunu saptayabilmek için, teşhisi doğru şekilde yapmak önemlidir. Diğer bir deyişle, bir uzman saç kaybının nedeni ve türünü belirlemelidir.

Birçok vakada, çocukluk dönemi saç kıranı, saç derisinde görülen enfeksiyonlu bir hastalık sonucunda veya genetik faktörler sebebiyle görülür. Ancak çocuklarda saç dökülmesine neden olan başka muhtemel tetikleyiciler de bulunmaktadır. Aşağıda bunlardan bazılarını bulabilirsiniz:

•  Hastalıklar– hipotiroidizm (tiroid yetmezliği), lupus eritematozus, çocukluğu çağı kanserleri ve diğerleri
• Metabolik değişiklikler
• Besin yetersizlikleri (Örneğin; çinko veya demir eksikliği)
• Traksiyon (Çekme gücüyle yaratılan gerginlik)
• Duygusal tetikleyiciler (ebeveynlerin boşanması, zorbalık, anksiyete, vb.)

Kaç tip çocukluk dönemi saç kıranı vardır?

Çocukluk dönemi saç kıranı iki kategoriye ayrılır. Saç kıran, skatrisyel alopesi (Saç kıran) ve skatrisyel olmayan alopesi olarak iki kategoriye ayrılır. (Saç kıran). İlk kategoride, saç foliküllerinde hasar vardır ve geri dönülmez kalıcıdır. Diğer taraftan, skatrisyel olmayan saç kıranda geri dönüş şansı vardır. Bu sebeple, çocukluk dönemi saç kıranı türleri nelerdir?

Oksipital (Kafanın arka tarafında) Saç Kıran

Annals of Dermatology, dergisinde açıklanan makaleye göre, oksipital alopesi ilk aylarda fetal ve neonatal dönemlerin yerini alan foliküller döngünün evrimleşmesinden dolayı görülür.

Gestasyonun (gebelik) 20. Haftalarında, baş derisinde büyüme aşamasında foliküller bulunur. Aylar geçtikçe, bu foliküller düşme aşamasına gelir. Doğum zamanı geldiğinde birdenbire dökülmeye başlar.  Bu durumda, tedavi gerekli değildir ve saçar yeniden çıkacaktır.

Congenital triangular alopecia – Konjenital (Doğuştan) üçgen şekilli saç kıran

Triangular alopesi rahimde başlar. Üçgen şeklinde saç olmayan bir bölgenin varlığı ile karakterize edilmektedir. Bu bölge tipik olarak temporal (şakak) bölgenin yan kısımlarında görülebilir ve diğer alanlara genişlemez. Bu tür çocukluk çağı saç kıranı kalıcıdır. Diğer bir deyişle tedavisi yoktur.

Telogen ve anagen efluviyum

Bu tür probleme sahip çocuklar ani saç dökülmeleri yaşarlar. Genellikle, kayıp aşağıdaki durumlarla ilişkili olarak görülebilir.

• Endokrin hastalıkları
• Kronik hastalıklar
• Yetersizlikler
• Kemoterapi
• Farmasötikler
• Cerrahi müdahaleler
• Ağır grip
• Aşılanma

Tedavi, altında yatan sebebin teşhisi ve sorunun çözülmesini kapsamaktadır. Telogen ve anagen efluviyumlar çocukluk dönemi saç kıranının en sık görüldüğü varyasyonlardır.

Alopecia areata saç kıranı

Bağışıklık sisteminden kaynaklanan kronik enflamatuar bir süreçtir. Saç dökülmesi, baş veya vücudun (kol veya bacaklar) belirli bölgelerde foliküllerin ani duruşu ile meydana gelir.

Genelde, saç kıran yirmi yaşından önce görülür ve tedavi edilebilir.

Ana sebep duygusal baskı veya yoğun stres yaşanan anlardır. Örneğin, sınav dönemleri, fiziksel veya duygusal taciz, ebeveynlerin boşanması vb. Böyle dönemler, çocuklarda duygusal travmalara yol açabilir.

Traksiyon(Çekme gücüyle yaratılan gerginlik) sonucu çocukluk dönemi saç kıranı

Atkuyruğu, örgüler, sıkı yapılmış topuzlar çocuklarda saç dökülmesine neden olabilir. Belli bölgelerde sürekli saçların çekilmesi sonucu görülebilir. Bazı durumlarda geri dönülemezdir. Bu sebeple, saça fazla gerilim yapmaktan kaçınmak, özgür ve rahat bırakmak önemlidir.

Alopesi trikotilomani (Saç çekme kompulsiyonu) sonucu saç kıran

Çeşitli tiplerde anksiyetesebebiyle çocuklar saçlarını çekmeye meyillidir, ve bu sebeple saç kıran ortaya çıkabilir. Tedavi psikolojik ilgi ve probleme sebep olan konunun bulunmasını kapsar. Bu durumun, sinirsel bir tik ve daha sık olarak ense ve kaküllerde görüldüğü düşünülmektedir.

Mantar sebebiyle saç kıran

Bu durumda, mantarın varlığı sebebiyle saç kıran görülür ve bölgesel saç kaybı içermektedir. Dahası, mantar çocuklar arasında direkt temas ile yayılabilir. Örneğin, kreş veya okulda veya saç tarağı veya havlunun paylaşımı sonucu ortaya çıkabilir. Ev tipi tedavilerin kullanımından kaçınmak önemlidir. Tıbbi dermatoloğun uygun tedaviyi uygulaması daha önemlidir.

Saç kıran ayrıca onkolojik tedaviler sonucu görülebilir.

Bu tür saç kıran, sadece saçlarda değil yüz ve beden gibi vücudun diğer bölgelerinde de görülebilir. Bitkisel tedavilerden kaçınmak ve onkolojik tedavinin bitmesi ve saçların yeniden çıkmasını beklenmelidir.

Çocukluk dönemi saç kıranı: Başka neleri bilmelisiniz?

Genelde, her tür saç kıran belirli bir yaş gurubunda daha sık görülmektedir.

• Oksipital ve üçgen şekilli saç kıran bebeklerde ve çocuklarda daha sık görülmektedir.
• Telogen ve anagen efluviyum, trikotilomani, tümörler, mantar ve alopecia areata saç kıranı geç çocukluk dönemi ve ergenlikte daha sık görülür.

Her durumda, uygun teşhis ve tedavi için pediatri uzmanı veya dermatoloji uzmanına danışmak en iyisidir. Profesyoneller tarafından saç kıranın kaynağı tespit edildiğinde, en iyi terapötik seçeneğe karar verecektir.