Bağışıklık Sistemini Güçlendirmede Çinkonun Rolü
Çinko, bağışıklık sistemini güçlendirilmesini sağlayan vazgeçilmez minerallerden biridir. Genel olarak, enfeksiyona neden olan ajanlara karşı vücudumuzun savunması için uygun besinlerin sağlanması çok önemlidir.
Nutrients dergisinde yayınlanan bir çalışma, vitaminler (A, B6, B12, C, D, ve E gibi) ve minerallerin (selenyum, magnezyum, demir, çinko ve bakır) bağışıklık sistemi aksiyonunu tamamlamakta olduğunun vurgulamaktadır.
Ancak, bu besinlerden yeteri kadar alınmaması sıklıkla görülmekte ve sonucunda daha yüksek oranlarda enfeksiyonlar ve buna bağlı olarak sonuçları görülmektedir. Bu yazıda, çinko alımını nasıl en iyi seviyede tutulacağı ve bağışıklık üzerinde nasıl bir rol oynadığına değinilmektedir.
Öncelikle, akut solunum enfeksiyonları, mevsimsel influenza (grip) salgın hastalıkları ve son günlerde ortaya çıkan COVID-19 salgını, sıklıkla sağlık problemlerine ve büyük ölçüde can kaybına neden olmaktadır. Aslına bakılırsa, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) bu mevsimsel grip salgınının hastanede tedavi ve yüksek oranlarda can kaybına neden olan ciddi hastalıklara neden olacağını tahmin etmektedir.
Uygun hijyen tedbirleri ve aşılar enfeksiyonlara karşı koruma sağlayan etkili araçlar olmasına rağmen, tüm hastalıklar bu tip bir aşıya sahip değildir. Aşıların geliştirilmesi zaman almaktadır. Aslına bakarsak, kabul edilip kullanılmaya başlaması yıllar almaktadır.
Bu sebebi olarak, enfeksiyona bağlı salgın hastalıkları hedef alan stratejiler uygulamaya ihtiyacımız var. örneğin, immün (bağışıklık) sistemimizi güçlendirecek immunobesinlerin kullanımı. Çinkonun rolü, etki mekanizması ve içeren yiyecekleri öğrenmek için okumaya devam edin.
Çinko: Ana özellikleri
Araştırmacılar, çok uzun zamandır çinkonun bağışıklık sistemini düzenlemedeki rolünü bilmektedir. Araştırmacılar, 40 yıl önce çinkoya bağlı olan Timulin’in, timus bezi üzerinde T lenfosit hücrelerinin gelişmesinde rol oynadığını öğrenmişlerdir.
Bu iz element 3000’den fazla protein içeren integral bir bileşendir ve hücre sinyal yollarında, DNA onarım ve replikasyon proseslerinde enzim ve transkripsiyon faktörü olarak ve rol oynar.
Ayrıca bu yazıyı da okuyabilirsiniz: Çinko Değeri Yüksek Gıdalar ve Faydaları
İmmün Etki Mekanizması
Genetik bilgi aktarım sinyalindeki ve hücre bölünmesinde çoklu fonksiyonlarının yanı sıra, bağışıklık sistemi üzerindeki önemli bir rolü oynaması hiç şaşırtıcı değildir. Metallomics dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, çinko T hücrelerin olgunlaşması ve bakımı için gereklidir.
Örneğin, araştırmacılar çinko eksikliğinin Th1 lenfosit bağlantılı bağışıklığa neden olduğunu ve enflamasyon reaksiyonlarını (interleukin 1β sekresyonu ile nitelenen) başlattığını göstermişlerdir.
Çinko içeren besin kaynakları
Bahsettiğimiz gibi, araştırmacılar birçok durumda bağışıklık sistemini güçlendiren çinkonun rolü hakkında çalışmaktadır. Tekli form olarak veya multivitaminlerin içinde bu minerali alabilmenize rağmen, ideal olanı yiyecekler aracılığı ile doğal yollardan vücudunuza almanızdır.
İçeriğinde çinko bulunan ana besin kaynakları:
- İstiridye, 85 g porsiyonda 76 mg çinko bulunur
- Kuvvetlendirilmiş tahıl, 30 g porsiyonda 15 mg
- Biftek, 100 gramda 6.2 mg
- Tavuk, 100 gramda 2.7 mg
- Deniz mahsulleri iyi bir çinko kaynağıdır. Örneğin, deniz tarağında 100 gramda 21 mg, sardalyada 100 gramda 3 mg çinko içermektedir.
- Son olarak, bakliyatlar gösterişsiz ama önemli bir kaynaktır. 170 gramda 1.8 mg çinko içermektedir.
Çinko ve takviyelerin rolü
Mikrobesinler için beslenmeyle ilgili önerileri değerlendirmek önemlidir. Başlangıç olarak, Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) gibi otoriterler takviyelerin alımını uygun bulmalıdır.
Uzmanlar özellikle, bağışıklık sistemini en iyi düzeyde çalışmasını desteklemesi için günlük 8 – 11 mg çinko alımını önermektedir. Son olarak, çinkonun ana kaynağı olması sebebiyle hayvansal ürünleri yemenin altını çizmek önemlidir. Ancak tek kaynağın hayvansal olmadığı, vejetaryen ve veganlar önemle dikkate almalıdır.
Bu yazı da ilginizi çekebilir: Magnezyum: Eksiksiz Bir Mineral
Uygun bir diyetin önemi
Son olarak, vücudun düzgün şekilde çalışması için gerekli olan tüm vitamin ve mineralleri almak için sağlıklı ve çeşitli diyet yapma ihtiyacınızın üzerinde durmak önemlidir. Aslında, çeşitli mikrobesinlerin eksikliği kilo fazlası olan ve obez insanlarda görülmektedir.
Endokrin, Metabolik ve İmmün Bozukluluklar dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, kilo fazlası olan kişilerin besin eksikliği sıkıntısı çekmesinin bir sebebi de, yüksek miktarda trans yağ ve rafine şeker içeren işlenmiş gıdaları fazla miktarda tüketmesidir.Bu yiyecekler sadece kilo alımına sebep olmayıp, gerekli vitamin ve minerallerin eksikliğine neden olmaktadır. Sıklıkla bu yiyeceklerin tüketilmesi enfeksiyon hastalıklarına yakalanma olasılığını arttırmaktadır.
Bu sebeple, çinko ve diğer besinlerin bağışıklık sistemini güçlendirmede ve çalışmasını desteklemede vazgeçilmez rolü olduğunu hatırlanmalıdır. Bu duruma temel hijyen önlemleri olası enfeksiyon ajanlarına karşı vücudu hazırlıklı kılmak konusunda eşlik eder.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- World Health Organization Influenza (Seasonal). Available online: https://www.who.int/news-room/fact- sheets/detail/influenza-(seasonal) (accessed on 2 March 2020).Calder P, Carr A, Gombart A, Eggersdorfer M. Optimal
- Nutritional Status for a Well-Functioning Immune System Is an Important Factor to Protect against Viral Infections. Nutrients. 2020;12(4):1181.
- Haase H, Rink L. Multiple impacts of zinc on immune function. Metallomics. 2014;6(7):1175.
- Bonaventura P, Benedetti G, Albarède F, Miossec P. Zinc and its role in immunity and inflammation. Autoimmunity Reviews. 2015;14(4):277-285.
- Elmadfa I, Meyer A. The Role of the Status of Selected Micronutrients in Shaping the Immune Function. Endocrine, Metabolic & Immune Disorders – Drug Targets. 2019;19(8):1100-1115.