Diyabetik Ayak için Evde Nasıl Tedavi Uygulanır?
Glikoz seviyesinin yüksek olması nedeniyle ortaya çıkan komplikasyonlar vücudun aşağıda kalan kısımlarına kan akışını azaltabilir. Bu durum ayağınızdaki sinirleri ve damarları bozar. Diyabetik ayak sorununun ortaya çıkmasının sebeplerinden biri de budur.
Özellikle de kan şekerinizi düzenlemiyorsanız sorun günden güne gelişebilir. Bu yüzden diyabetik ayağa evde bakım yaparak birtakım önlemler almak önemlidir.
Sonuçta bölge daha az duyarlı hale gelir. İltihaplı yara, çatlak veya diğer yaraların oluşma ihtimali artar. Bunlar da tehlikeli enfeksiyonların kaynağı olabilirler.
Peki, komplikasyonları önlemek için diyabetik ayağı nasıl koruyabilirsiniz? Aşağıdaki tavsiyeleri aklınızda bulundurun.
Diyabetik ayak nedir?
Şeker seviyesinin normalin üstünde olması pek çok sağlık komplikasyonuna yol açabilir. Bunların arasında en yaygın rastlananlar biri diyabetik ayaktır.
Bu durum bacaklarda kan akışının azalmasından (vaskülopati) veya sinirlerle ilgili problemlerden (nöropati) kaynaklanabilir.
Her iki durumda da hayat kalitesini etkileyen belirtiler ortaya çıkar. Hasta duyarlılığının önemli bir bölümünü kaybedebilir ve iyileşmesi uzun zaman alacak yaralarla karşılaşma riski ortaya çıkabilir.
Bu belirtiler durumun şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterir. Ancak daha kötüye gitmesini engellemek adına bakımının yapılması ve gözlem altında tutulması esastır.
Bu durumla ilgilenmemek iltihaplı yaraların ve enfeksiyonların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Eğer kontrol edilemezlerse sonunda ayağın kesilmesi gerekebilir.
Bunu da okuyun: Diyabeti Erken Teşhis Etmek İçin 7 İpucu
Evde diyabetik ayak tedavisi için öneriler
Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre, ayağın kesilmesiyle sonuçlanan diyabetik ayak vakalarının yüzde 80’i basit tedavi ve bakım yapılsaydı önlenebilirdi.
Bu komplikasyonları engellemek için yapılabilecek en önemli şey diyabetin altında yatan sebeplerle tıbbi olarak ilgilenilmesidir. Ancak tamamlayıcı bir önlem olarak, riski azaltan bazı alışkanlıklar edinmek de önemlidir.
Ayağınızda yaraların oluşmasını engellemek için yapılabilecek her şeyi yapmak esastır. Çünkü oluşan yaraların iyileşmesi çok uzun zaman alabilir ve enfeksiyonların başlangıç noktası olabilirler. Ayrıca bakımla ilgili bu alışkanlıklar kalıcı olarak sürdürülmelidir çünkü ortaya bir yara veya gözle görülebilir bir belirti olmasa bile, risk yüksektir.
Her gün ayağınızı kontrol edin
Öncelikle her gün ayağınızda özel tedavi gerektiren bir anormallik olup olmadığına bakmalısınız. Görünürde bir sorun yoksa bile ayağınız için zaman ayırmanız önemlidir.
Şu belirtileri gözden kaçırmayın:
- Yara veya irinli yara
- Şişlik veya çatlama
- Nasır veya şekil bozukluğu
- Morarma veya şiş, kızarmış damarlar
Yıkayın ve dezenfekte edin
Ayak enfeksiyonları riskini azaltmanın temel yollarından biri ayaklarınızı her gün yıkamanızdır. Bu işlemi, ayaklarınızı dezenfekte etmeye yardımcı olabilecek ürünleri kullanarak yapın.
Bu önlem, bakteri, mantar ve diğer mikro organizmaların giderilmesini sağlar. Tahmin edebileceğiniz gibi eğer yaralar ortaya çıkarsa bu organizmalar daha ciddi sorunlara yol açabilirler.
Sigara içmekten kaçının
Tütün damarların daralmasını hızlandıran faktörlerden biridir. Sonuç olarak tüm diyabet hastaları sigara içmekten kaçınmalıdırlar.
Sigarada bulunan toksinler ayağınıza giden oksijen miktarını etkiler. Ayrıca kan akışındaki azlık nedeniyle ortaya çıkan komplikasyonlara da katkı sağlayabilirler.
Nemlendiri ürünler kullanın
Diyabetik ayağa bakmak için bir sonraki adım cildi koruyucu nemlendirici ürünler kullanmak.
Her gün bu ürünleri kullanmak nasırları ve cildin çatlamasını engelleyecektir. Böylece enfeksiyon riskini azaltacaktır.
Tırnaklarınızı kesin
Diyabet hastalarının tırnakları, derinin içine doğru uzamalarının engellenmesi için düz bir çizgi halinde kesilmelidirler. Tırnakların ve tırnakların etrafını çevreleyen derinin köşelerine zarar vermeyecek şekilde kesilmiş olmalıdırlar.
Bu makaleyi de okumanızı tavsiye ediyoruz:
Rahat ayakkabılar giyin
Ayağınızın etrafında hava akışı olmasına izin veren rahat ayakkabılar giymek, diyabetik ayağı korumak için yapılabilecek en iyi şeylerden biridir. Bu enflamasyonu ve enfeksiyonları önlemeye yardımcı olur.
Ayakkabıların içlerinde kullanılan malzemenin yumuşak olması önemlidir. Çıkıntı yapan parçalar olmamalıdır ve deri kolay bir şekilde nefes alabilmelidir.
Ayağınıza zarar verebilecek aktivitelerden kaçının
Diyabet hastalarında her gün fiziksel egzersiz yapmak kan şekerinin düzenlenmesi yardımcı olan alışkanlıklardan biridir.
Ancak yapılan aktivitelerin ayağınızı çok etkilememesi önemlidir.
Nasırdan veya yaralardan kaçınmak için, şu aktiviteleri tercih etmek en iyisidir:
- Yüzme
- Bisiklete binme
- Yoga
- Pilates
Sonuç olarak kan şekeri seviyesi yüksek olan herkes için diyabetik ayaktan koruyacak bu önlemleri almak önemlidir. Tıbbi kontrollerle birlikte, alınan bu önlemler daha ciddi sorunların ortaya çıkmasını engelleyebilirler.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Carbone S, Del Buono MG, Ozemek C, Lavie CJ. Obesity, risk of diabetes and role of physical activity, exercise training and cardiorespiratory fitness. Prog Cardiovasc Dis. 2019;62(4):327-333. doi:10.1016/j.pcad.2019.08.004
- Luigi Uccioli, Ezio Faglia, Giovanna Monticone, Fabrizio Favales, Laura Durola, Antonio Aldeghi, Antonella Quarantiello, Patrizia Calia, Guido Menzinger. 1995. Manufactured Shoes in the Prevention of Diabetic Foot Ulcers. American Diabetes Association. https://care.diabetesjournals.org/content/18/10/1376.short
- Rimm Eric B, Chan June, Stampfer Meir J, Colditz Graham A, Willett Walter C. Prospective study of cigarette smoking, alcohol use, and the risk of diabetes in men BMJ 1995; 310 :555
- Gibson, L. ¿Qué medidas de cuidado de los pies me pueden ayudar si tengo diabetes? Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/diabetes/expert-answers/diabetes-foot-care/faq-20461158
- Día Mundial de la Diabetes: muchas de las amputaciones que acarrea la enfermedad se podrían evitar. 2005. Organización Mundial de la Salud. https://www.who.int/mediacentre/news/releases/2005/pr61/es/
- Amputación y diabetes: cómo proteger los pies. Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/diabetes/in-depth/amputation-and-diabetes/art-20048262
- Harries, R.L., Harding, K.G. Management of Diabetic Foot Ulcers. Curr Geri Rep 4, 265–276 (2015). https://doi.org/10.1007/s13670-015-0133-x