Doğum Lekeleri ve Benler Neden Ortaya Çıkarlar?

Onları hiç fark etmemiş olabilirsiniz, ancak birçok insanda doğum lekeleri ve benler bulunur. Bu şeylerin birçoğu zamanla kaybolur ancak diğerleri yaşamınız boyunca sizinle kalır.
Doğum Lekeleri ve Benler Neden Ortaya Çıkarlar?

Son Güncelleme: 03 Mayıs, 2020

Yenidoğanların vücudunda doğumdan birkaç hafta sonra kaybolan kızarıklık ve sivilceler bulunması nadir değildir. Ancak bazı doğum lekeleri ve benler çocuk büyüdükçe kalmaya devam eder ve hatta yoğunlaşabilir.

Çoğu durumda doğum lekeleri bir sağlık sorunu yaratmaz. Ancak, özelliklerine bağlı olmak üzere kişinin görüntüsünü iyi ya da kötü yönde etkilerler. Çok nadiren olmak üzere ise cilt kanseri ya da diğer cilt hastalıklarının riskini arttırırlar.

Genel olarak, doğum lekeleri hakkında birçok efsane bulunmaktadır. Bazı insanlar bunların annenin hamilelik sırasında aşerdiği ya da yediği bir şeyin sonucu olduğuna inanırlar. Ancak, bu tip varsayımların herhangi bir bilimsel temeli bulunmamaktadır.

Çiller, Doğum Lekeleri ve Benler, Amanın!

Yüzünde çiller olan bir kişi.

Doğum lekeleri bir yenidoğanın cilt renginde görülen değişikliklerdir. Bazen bu lekeler hamilelik sırasında oluşur, diğer zamanlarda ise doğumdan birkaç gün ya da hafta sonrasında ortaya çıkarlar. Bilim insanları, insanların %80’inin bir doğum lekesi, bir ben ya da başka türde bir leke ile doğduğuna inanırlar.

Bazıları kişinin hayatı boyunca onunla kalır, bazıları ise zaman içerisinde kaybolur. Gerçek şu ki; oldukları yerden, boyutlarından ya da renklerinden bağımsız olarak, her zaman çocuk doktorunuza danışmalısınızki bu lekenin zararlı olup olmadığı belirlenebilsin.

Özellikle de kahverengi olanlar olmak üzere, birçok leke bebekte doğumdan hemen sonra görünür hale gelmez. Yaşamın ilk aylarında daha hafif bir renk tonları vardır ve bu yüzden fark edilmezler. Ancak genellikle zaman içerisinde koyulaşırlar.

Genel olarak, çeşitli özelliklere sahip farklı doğum lekesi türleri bulunmaktadır.

Pigmentli Lekeler

İki tür doğum lekesi bulunur: pigmentli lekeler ve vasküler lekeler.

Bu iki büyük grup içerisinde farklı özelliklere sahip bazı alt gruplar bulunur. Pigmentli lekeler söz konusu olduğunda gruplar şunlardır:

  • Çiller. Bunlar en yaygın olan lekelerdir ve vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilirler. Bazen çocuğun büyümesi ile birlikte artış gösterirler. Ancak eğer çok fazla ve 3 mm’den büyük iseler nörofibromatoz dolayısıyla ortaya çıkmış olabilirler.
  • Mongol lekesi. Bunlar mavi-gri renktedir ve genellikle kalça ya da belde bulunurlar. Cildi koyu renkli olan kişilerde daha sık görülürler ve neredeyse her zaman çocuğun okul çağı sırasında yok olurlar.
  • Benler. Bunlar doğum sırasında vardır ve konjenital nevüs olarak da bilinirler. Kalıcıdırlar. Ayrıca, düz ya da çıkıntılı olabilirler, kıl içerebilirler ve kahverengi, ten rengi ya da siyah olabilirler. Çok büyük olanları malign olabilir.

Vasküler Lekeler

Yüzünde çiller olan bir kadın.

Vasküler lekelerin ana özelliği alt tiplerine bağlı olmak üzere pembeden mora değişen tonlarda olabilmeleridir. En yaygın olanları şunlardır:

  • Maküller. Bunlar en yaygın vasküler lekelerdir ve genellikle göz kapaklarında, burunda, üst dudakta ve kafanın arkası ya da boyunda belirirler. Soluk kırmızı bir renge sahiptirler ve neredeyse her zaman 2 yıldan önce kaybolurlar.
  • HemanjiyomlarBunlar yüzeysel ya da derin olabilir. Yüzeysel olanlar parlak kırmızıdır, derin olanlar ise mavimsi bir tona sahiptir. Tipik olarak çocuk 5 ila 9 yaşları arasındayken kaybolurlar. Genellikle kafada ya da boyunda ortaya çıkarlar.
  • Port şarabı lekesi. Bunlar çoğunlukla yüzde, boyunda, kollarda ya da bacaklarda ortaya çıkabilirler. Port şarabının renk tonuna benzerler, adlarını da buradan alırlar ve eğer tedavi edilmezlerse zaman içerisinde koyulup kalınlaşırlar. Asla kendi kendilerine kaybolmazlar.

Okumaya devam edin: Cilt Kanseri için ABCDE Testiz

Doğum Lekeleri ve Benlerin Sebebi Nedir?

Bilim insanları hala doğum lekelerinin neden ortaya çıktığını, neden kaldığını ya da kaybolduğunu tam olarak bilmiyorlar.

Ancak, pigmentli lekeler söz konusu olduğunda, bunların cildin belli bir bölgesindeki melanosit birikimi dolayısıyla gerçekleştiklerini biliyoruz. Bu durumlarda cildin o kısmında olması gerekenden fazla melanin bulunur. Sonrasında cilt bu birikimi görünür hale getirir. Genellikle, bulundukları deri katmanının derinliğine bağlı olmak üzere farklı tonlara sahiptirler.

Genellikle, vasküler lekeler kan damarlarının yanlış oluşumundan kaynaklanır. Çoğu zaman belirli bir alanda daha fazladırlar, ya da normalden daha geniştirler.

Elbette, şüpheye düştüğünüzde çocuk doktorunuza danışmalısınız. O, doğum lekelerinin daha fazla analiz edilmesinin gerekli olup olmadığını size söyleyecektir. Sadece sayılı durumlarda, lekeler bir tanıya ulaşılması için fazla karmaşık olabilirler.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Guadalajara, P. C. A. (2009). Manchas feas, buenas y malas. J Am Acad Dermatol, 61(1), 1-14.


Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.