Gastroözofajiyal Reflü Hastalığı: Semptomlar ve Tedavi
Gastroözofajiyal reflü hastalığı (GERD), ortada buna yol açan bir sebep yokken gastrik içeriklerin spontane olarak özofagusa geçmesi anlamına gelen hastalıktır. Öte yandan fizyolojik gastroözofajiyal reflü temelde, midenin distansiyonu kaynaklı ortaya çıkan geçici ve spontane alt özofagus sfinkter rahatlamasına bağlıdır.
Bu durum, bu sorunla karşılaşan insanların hayat kalitesini etkiler. Ancak patoloji olarak kabul edilebilmesi için semptomlar yeterince şiddetli olmalıdır. Bu nedenle gastroözofajiyal reflü genellikle iyi prognozisi olan kronik bir durumdur. Ayrıca semptomlarının şiddeti değişkenlik gösterir ve ara ara iyileşme dönemleri yaşanır.
Gastroözofajiyal Reflü Hastalığı: Nedenleri
Gastroözofajiyal reflü hastalığı, asidik suların geçişini düzenleyen sfinkterdeki bozukluktan kaynaklanır.
Gastroözofajiyal reflü hastalığının ortaya çıkışı pek çok faktöre dayanır. Ancak en önemlisi özofagal sfinkterin alt kısmının bozulmasıdır. Ayrıca, gastroözofajiyal reflüyü artıran bazı faktörler de şöyledir:
- Özofajiyal hareketlilik
- Özofajiyal sfinkterin üst kısmı
- Özofajiyal arıtma mekanizmaları ve midedeki içerikler
Çoğu durumda, gastroözofajiyal reflü genellikle hiatal herni ile ilişkilidir. Bunun sebebi hiatal herninin reflüyü desteklemesidir.
Semptomları
Gastroözofajiyal reflü hastalığının pek çok semptomu vardır. Bu durum, semptomların hafif bir şekilde kendini belli etmesinden, özofajitle birlikte var olmalarına kadar çeşitlilik gösterebilir. Ayrıca, daha az sıklıkla olsa da, stenoz, özofajiyal ülser veya barrett özofagus oluşabilir.
Semptomların çeşitliliği, gastroözofajiyal reflü hastalığının ataklarının süresine ve geri dönen materyalin agresifliğine ve hacmine göre değişir. Ayrıca medikal profesyoneller bu materyalin ne kadar süredir özofajital mukusla temas halinde olduğunu da göz önünde bulundurmaları gerekir.
Kapsamlı olarak bakıldığında, öne çıkan en yaygın semptomlar şöyledir:
- Mide ekşimesi. En karakteristik semptom budur. Üst karından yükselip gelen bir yanma hissidir.
- Asit regürjitasyonu. En yaygın ikinci semptom ise budur. Gastrik içeriğin spontane olarak ağza geçmesini kapsar. Belli pozisyonlar veya artan karın baskısı bu durumu destekler.
- Merkezi göğüs ağrısı. Özofajiyal spazmlar nedeniyle bu durum ani bir şekilde veya akut olarak gelişebilir. Eforla değil de yemek alımıyla ilişkili olduğunda ağrının kaynağının özofajiyal reflü hastalığı olduğundan şüphelenebilirsiniz.
- Disfaji ve boğulma.
- Odinofaji. Ağrılı yutma. Ancak bu gastroözofajital reflü hastalığında yaygın olarak rastlanan bir semptom değildir. Yine de ortaya çıkarsa özofajitin varlığını gösteriyor olabilir.
Gastroözofajiyal reflü hastalığının tipik semptomları yüksek tanı güvenilirliği verir. Bu semptomların ortaya çıkışı neredeyse kesin bir tanı konabilmesini sağlar ve endoskopi gibi ek tanı testlerine gerek kalmadan tedavi belirlenebilir.
Ancak hastada endişe verici semptomlar varsa veya geleneksel tedaviye cevap vermezse özofagogastroduodenoskopi yapılması gerekir.
Gastroözofajiyal Reflü Hastalığının Tedavisi
Gastroözofajiyal reflü hastalığının tedavisinde semptomları rahatlatmak ve özofajiti tedavi etmek amaçlanır. Ek olarak medikal profesyoneller olası komplikasyonları tedavi eder ve önlerler.
Yaşam tarzında değişiklikler, hijyen, beslenme önlemleri, ilaçlar ve bazı ekstrem durumlarda cerrahi müdahale diğer tedavi seçeneklerinden bazılarıdır.
Hijyen ve beslenmeyle ilgili ölçütler
Gastroözofajiyal reflü hastalığının kontrol altında tutulmasında beslenme çok önemlidir. Genel olarak hafif beslenmek ve potansiyel tahriş edici maddelerden kaçınmak tavsiye edilir.
Her bir vakadaki risk faktörlerine göre her hasta için yaşam, hijyen ve beslenme önlemleri kişiselleştirilmelidir. Ancak yapılan değişikliklere verilen klinik tepki de hesaba katılmalıdır.
Sigaranın bırakılması ve alkol tüketiminin azaltılması tavsiye edilir. Obez veya aşırı kilolu hastaların ise kilo vermesi tavsiye edilecektir.
Bir başka önlem de yatak başının yükseltilmesidir. Ayrıca doktorlar:
- Ağır yiyeceklerden kaçınılmasını önerirler. Daha sık şekilde, daha hafif besinler yemek daha iyidir.
- Semptomları tetikleyen yiyecekleri belirlemek ve onlardan kaçınmak.
- Stresi kontrol altında tutmak.
- Düzenli fiziksel egzersiz.
- Yiyecekleri çiğnemeye yeterince zaman ayırmak.
Bunu da okuyun: Gastritle Mücadele için 8 Doğal Meyve Suyu
İlaçlar
Medikal tedavi, gastrik asit salgısının baskılanmasına veya nötr hale getirilmesine bağlıdır.
Gastroözofajiyal reflü hastalığının tedavisinde yaygın olarak kullanılan ilaç gruplarından biri de proton pompası inhibitörleridir. Bu ilaçlar gastrik salgının tamamen baskılanmasını sağlarlar. Ayrıca semptomları rahatlatır, özofajiti iyileştirir ve nüksetmeyi kontrol altında tutarlar.
Öte yandan asit gidericiler hızlı ve etkili bir şekilde mide ekşimesini tedavi ederler. Ayrıca regürjitasyon hakim olduğunda prokinetik ilaçlar da faydalıdır. H2 blokerleri de gastrik asit salgısını kısmen baskılarlar.
Hastada özofajit olmadığında, medikal profesyoneller gastroözofajiyal reflü hastalığının tedavisi için bu ilaçları kullanırlar.
Bu durum, hayat kalitenizi etkiliyor mu?
Gördüğünüz gibi çeşitli faktörler bu duruma yol açabilir veya kötüleştirebilir. Ancak pek çok tedavi seçeneği mevcuttur. Hangisinin sizin için en iyisi olacağını öğrenmek için doktorunuzla konuşun.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Badillo R, Francis D. Diagnosis and treatment of gastroesophageal reflux disease. World J Gastrointest Pharmacol Ther. 2014;5(3):105–112. doi:10.4292/wjgpt.v5.i3.105.
- Tack J., Pandolfino JE., Pathophysiology of gastroesophageal reflux disease. Gastroenterology, 2018. 154 (2): 277-288.