Hematüri: Belirtileri ve Nedenleri

Hematüri, bakteriyel veya viral enfeksiyonun belirtisi olabilir ancak mesane veya prostat kanseri gibi daha karmaşık durumların semptomu olarak da ortaya çıkabilir. Daha fazlasını öğrenmek için okumaya devam edin! 

‘Hematüri’ kelimesi, idrarda kanın varlığını tanımlamak için kullanılan tıbbi bir terimdir. İdrarınızda kan görmek korkutucu olabilir. Ancak pek çok farklı şey bu duruma yol açabilir ve bunların hepsi ciddi şeyler değildir.

Bazen kan çıplak gözle görülebilir. Ancak her vakada böyle olmaz. Bu nedenle profesyoneller hematüriyi iki temel türde kategorize ederler: bütün ve mikroskopik. Doktorlar, mikroskopik hematüri tanısı koymak için belli tıbbi testlerin yapılmasını isteyebilirler.

Pek çok kişi bu durum nedeniyle doktora gider. Yaygınlık oranı toplumun genelinin yaklaşık yüzde 16’sıdır. Ayrıca yukarıda belirttiğimiz gibi, enfeksiyondan kansere, çeşitli hastalıkların belirtisi olabilir. Bu yüzden semptomları ve nedenleri kadar ne olduğunu bilmek de önemlidir.

Bu yazıda hematürinin en önemli yönlerini açıklayacağız.

Hematüri nedir?

Normal koşullarda idrarda kan bulunmaz. Hematüri, idrarda kırmızı kan hücrelerinin varlığı olarak tanımlanabilir. Belli laboratuvar teknikleriyle görüntülenebilir. Hematüri, böbrekler veya idrar yollarının diğer kısımları kan hücrelerinin idrara geçmesine izin verdiği için gerçekleşir.

İdrar kırmızı bir renk alabilir ya da aynı kalabilir. Bu, bütün hematüri (kanı görebildiğiniz) ile mikroskopik hematüri (kanı göremediğiniz) arasındaki farktır.

Hematürinin temel sebepleri

Çoğu durumda hematürinin spesifik nedenini bulmak mümkün değildir. Ancak kanın idrara geçmesine yol açan en yaygın süreçler şöyledir:

• İdrar yolları enfeksiyonları. Bunlar, özellikle kadınlarda kısmen yaygındır. Bunun nedeni dişi üretranın anüse yakın olması ve oradaki bakterilerin kolayca üretraya geçebilmesidir.
• Böbrek enfeksiyonları. Bu duruma pyelonefrit adı verilir. Bakteriler kan veya üreterler aracılığıyla böbreklere ulaşabilir.
• Prostat sorunları. Prostat büyüdüğünde, ki yaşla birlikte büyümeye eğilimli hale gelir, üretrayı sıkıştırır. Bu da idrar akışını bloklayıp hematüriye neden olabilir. Aynı şey prostat enfeksiyonları için de geçerlidir.
• İdrar torbası veya böbrek taşları. İdrarda bulunan bazı mineraller birikme eğilimi gösterirler. Katılaşırlar ve küçük taşlara dönüşen kristaller oluştururlar. Bu taşlar idrar yollarından geçtiğinde, onu tıkayıp idrarda kan olmasına yol açabilirler.
• Kanser. Hematüri, mesane, prostat veya böbrek kanserinin işareti olabilir. Ancak genellikle ilerlemeli aşamalar halinde ortaya çıkar. Böylece tanı konmasını zorlaştırır.
• Glomerülonefrit. Bu durum küçük böbrek filtreleri olan glomerüllerdeki enflamasyon nedeniyle ortaya çıkar. Diyabet, enfeksiyonlar, kan hastalıkları veya diğer süreçler bu durumu tetikleyebilir.
• Antikoagülanlar veya kanserle savaşan ilaçlar gibi belli ilaçlar da bu duruma yol açabilir.

Gördüğünüz gibi pek çok şey hematüriye neden olabilir. Bilim adamları, hematüriyi, şiddetli egzersiz, travma veya dehidrasyonla bile ilişkilendirirler. Bu nedenle, sebebin belirlenmesi için doktora gitmeniz önemlidir.

Hematüri belirtileri

Makroskopik hematüri kırmızı veya kahverengimsi idrarla kendini belli eder. Genellikle ağrılı değildir ve başka semptomlar ona eşlik etmez. Ancak belli semptomların ortaya çıkması, sebebin tanısının konmasına rehberlik edebilir.

Örneğin ateş ve sırtın alt kısmının ağrıması bir böbrek enfeksiyonunun göstergesi olabilir. Hematüriye idrarda artış veya idrar yapma esnasında yanma hissi de eşlik ederse, sebep genellikle idrar yollarının aşağı kısmıyla ilişkilidir. Daha da fazlası, asemptomatik ve pıhtıların eşlik ettiği devamlı hematürinin sebebi böbrek tümörü olabilir.

40 yaş ve üstü erkeklerin prostat incelemesi yaptırmalarının çok önemli olmasının sebeplerinden biri de budur.

Sonuç

Bu yazıda açıkladığımız gibi hematüri pek çok hastalıkla ilişkili bir durum olabilir. Üstelik bazı durumlarda çıplak gözle görülemez. Bu yüzden düzenli olarak check-up yaptırmak önemlidir. İdrarda kan olma olasılığını taratmak için düzenli olarak idrar testi yaptırmanızı tavsiye ediyoruz.

İdrarınızı sıkı bir şekilde gözlemlemeyi unutmayın. İdrarınızın rengine, sıklığına ve anormal herhangi bir his olup olmadığına bakmalısınız. Herhangi bir değişim, bir hastalığın göstergesi olabilir. Konuyla ilgili sorunuz varsa doktorunuza sormayı unutmayın.