Huzursuz Bağırsak Sendromu ve Beslenmenizdeki Rolü
Eğer huzursuz bağırsak sendromu yaşıyorsanız, düzenli rutininize devam etme konusunda kendinizi güvensiz hissedebilirsiniz. Ancak, beslenmenizi kontrol altına almak, salgınları, rahatsızlıkları ve ağrıları önlemenin harika bir yoludur.
Bu nedenle, huzursuz bağırsak sendromunuz varsa diyetinizi nasıl geliştireceğiniz konusunda size bazı ipuçları vermek istiyoruz.
Huzursuz Bağırsak Sendromu Nedir?
Huzursuz bağırsak sendromu (IBS) gastrointestinal sistemin kronik bir fonksiyonel bozukluğudur. Başlıca belirtileri karın ağrısı veya rahatsızlığı, karın şişmesi ve bağırsak alışkanlıklarında değişimdir (kabızlık veya ishal).
Bu sendrom en sık teşhis edilen gastrointestinal bozukluktur ve iş devamsızlığının ikinci nedenidir. İstatistikler, bu hastalığı sıralamada soğuk algınlığının hemen arkasına yerleştirmektedir. Nüfusun %10-20’si, yaşamları boyunca bir noktada huzursuz bağırsak sendromu semptomları yaşar. Ancak, etkilenenlerin sadece%15’i bu konuda bir doktora danışıyor.
Huzursuz Bağırsak Sendromu Belirtilerini Kontrol Altına Almak İçin Bir Diyet
Huzursuz barsak sendromu olanlar için diyet vaka bazında tasarlanmalıdır. Bazı temel esaslar aşağıda verilmiştir:
- Bağırsak geçişindeki dengesizliklere katkıda bulunmayacak şekilde çözünmez lif tüketiminizi azaltın. Çözünmeyen liflerin yaygın kaynakları; fasulye, tam buğday ve kepek ürünleri, yeşil fasulye, patates, karnabahar ve fındıktır.
- Diyetinizde çözünür lif tüketiminizi arttırın. Sindirim sağlığınıza yardımcı olacak bol miktarda sebze tüketin. Ek olarak, yulaf ve yulaf ezmesi, bezelye, taze fasulye, mercimek ve arpa gibi baklagiller, portakal, elma ve havuç gibi meyve ve sebzeler çözünür lif bakımından oldukça zengindir.
- Yağlı yiyecek tüketiminizi azaltın.
- Fruktoz tüketimini azaltın ve daha az şekerli meyveler ve bütün elmalar gibi daha fazla pektin tercih edin. Ayrıca, meyve suları alımınızı azaltın.
- Yapay tatlandırıcılar, baharatlı yiyecekler, gazlı içecekler, kahve ve çay tüketiminizi ortadan kaldırın.
- Günde yaklaşık iki litre (8 bardak) su içmeyi deneyin. İshal dönemlerinde yeterli hidrasyon önemlidir. Ayrıca, ıhlamur çayı ve mine çiçeği (Verbena bonariensis) infüzyonları da için. Bunların müshil etkisi yoktur. Ek olarak, yeterli miktarda sıvı alımı da kabızlığı gidermeye yardımcı olacaktır.
Ayrıca Okuyun: Kabızlık ile Mücadelede Laksatif Özellikleri Olan Üç Yiyecek
Huzursuz Bağırsak Sendromu ve FODMAP Diyeti
FODMAP diyeti, Avustralya’daki Monash Üniversitesindeki araştırmacılar tarafından geliştirilmiştir. FODMAP “Mayalanabilir Oligo-, Di-, Mono-sakaritler ve Polioller” den türetilen bir kısaltmadır. Bunların hepsi kısa zincirli karbonhidratlardır.
Bu nedenle, FODMAP diyeti genellikle bu gıdalarda bulunan fruktoz, laktoz, fruktan, galaktan ve polioli hiç içermez veya çok az içerir:
- Elmalar ve armutlar gibi meyveler.
- Soğan, kuşkonmaz ve sarımsak gibi sebzeler.
- Bezelye, soya fasulyesi ve mercimek gibi baklagiller.
- Buğday ve türevleri çavdar ve arpa gibi tahıllar.
- Kuruyemişler.
- Süt, peynir, dondurma ve yoğurt dahil süt ürünleri. Bunlara toleransınızı değerlendirebilirsiniz.
- Yapay tatlandırıcılar, genellikle sorbitol (E420), mannitol (E421), isomalt (E953), maltitol (E965) ve ksilitol (E967), vb. içeren işlenmiş ürünler.
IBS ve FODMAP Diyeti Arasındaki İlişki
Oligosakaritler, disakaritler, mayalanabilir monosakaritler ve polioller, bazı insanlarda ince bağırsak tarafından tamamen emilemez. Bu nedenle, bu emilmeyen moleküller, onu düzenli bir şekilde barındıran bakteri kolonilerini besledikleri kalın bağırsağa ulaşır.
Daha sonra, bakteriler FODMAP’leri fermente eder ve bu da ağrı veya kramp, kabızlık, ishal, aralıklı kabızlık ve ishal, bağırsak hareket alışkanlıklarında değişiklik, gaz ve şişkinlik, gıda intoleransı, yorgunluk ve uykuda zorluk, endişe ve depresyon gibi semptomlara yol açabilir.
Bu nedenle FODMAP açısından düşük bir diyet, huzursuz bağırsak sendromu semptomlarının yanı sıra ülseratif kolit ve hatta Crohn hastalığı gibi diğer bağırsak enflamasyonu hastalıklarının semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.
Ayrıca bakınız: Kabızlığı Ortadan Kaldırmak İçin 3 Farklı Keten Tohumu Tarifi
Çalışmalar Ne Diyor?
2005 yılında yapılan ilk çalışmanın ardından, FODMAP diyetinin huzursuz bağırsak sendromu üzerindeki olası etkisini değerlendirmek için birçok çalışma yapılmıştır.
Genellikle olduğu gibi, bazı araştırmalar bu diyetin IBS’li insanlar üzerindeki olumlu etkilerini doğrular ve FODMAP diyetinin tedavi olarak kullanıldığına dair kanıtlar sunar. Bununla birlikte, bu durumun tedavisinde bu diyetin kullanımıyla hemfikir olmayan diğer çalışmalar ve sağlık çalışanları da vardır.
Bu diyete ilişkin şüphecilik, onu destekleyecek çok az kanıt bulunmasından kaynaklanmaktadır. Ek olarak, şu ana kadar mevcut olan çalışmalar sınırlıdır.
Buna rağmen, ihtiyaçlarınıza uygun bir diyetin tasarımı ve izlenmesi hakkında doktorunuz veya beslenme uzmanınızla konuşabilirsiniz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- El-Salhy M., Ystad SO., Mazzawi T., Gundersen D., Dietary fiber in irritable bowel syndrome. Int J Mol Med, 2017. 40 (3): 607-613.
- Altobelli E., Del Negro V., Angeletti PM., Latella G., Low FODMAP diet improves irritable bowel syndrome symptoms: a meta analysis. Nutrients, 2017.
- Hill P., Muir JG., Gibson PR., Controversies and recent developments of the low FODMAP diet. Gastroenterol Hepatol, 2017.
