İlaçları Kesmek İle Alınan 6 Risk
İlaçları kesmek daha kolay yutmak için uygulanan yaygın bir metottur. Ancak bu işlem ilacın yapısını, dolayısıyla da etkisini değiştirir. İdeal olan, ilaçları herhangi bir değişime uğratmadan almaktır.
Çoğu ilaç tablet, hap ya da kapsül formundadır. Bu yüzden, büyük ilaçları yutmakta zorlanan kişiler kırarak ya da ezerek yutmayı tercih eder.
İlaçları kesmek neden iyi bir şey değildir
Bu işlemi yapan birçok insan vardır. Ancak, Hemşirelik Dergisi‘nde yayınlanan bir makalede belirtildiği üzere, bazı ilaçlar aktif içeriğini yalnızca bir süre zarfı içinde salabilir.
Bu yüzden, ilaçları keserek almak zararlı olabilir. İlaçları kesmemek için başka sebepler de var mıdır? Öğrenmek için okumaya devam edin.
1. İlaç stabilitesini kaybeder
İlaçları yutmakta zorlanmak özellikle yaşlılarda sık görülen bir durumdur. Ayrıca davranışsal bozukluğu olan kişilerde de yaygındır.
Bu durumlarda ilaçları kesmek ve kapsülleri açmak, ilaçtaki aktif içeriğin stabilitesini önemli ölçüde değişime uğratır. Ayrıca ilacın etkisini de azaltır. Üstelik muhtemelen tadı da çok kötüdür!
2. Dozajda hatalar
Genel bir kural olarak sadece çentiklenmiş ilaçları kesebilirsiniz. Ancak şekilleri, boyutları ya da üst tabakaları sebebiyle bunları keserken hata yapmanız çok normaldir.
Yine de dozajı bölmeye çalışırsanız, iki yarının da eşit miktarda aktif içeriğe sahip olduğundan emin olamayacağınız için yanlış dozu alabilir ve başka sağlık problemleriyle karşılaşabilirsiniz.
Çok küçük tabletleri kırarken yaratacağınız ufak bir fark nedeniyle ihtiyacınız olan dozdan tehlikeli bir doza bir anda çıkmanız mümkündür. Hatasız bir şekilde kesmek için ilaç kesici kullanabilirsiniz, ancak bunun da garantisi yoktur.
İlginizi çekebilir: Reçeteli İlaçların Kötüye Kullanılması Nasıl Engellenir
3. Aktif bileşenlerin salınımında değişim
İlaçları kesmek dozajda önemli değişiklikler yapar demiştik. Bu durum ilaçtaki aktif bileşenin salınım ve emilim özelliklerini etkileyebilir. Buna ek olarak, yan etkilerini arttırabilir ya da ilacın etkisini azaltabilir.
Bazı ilaçların dış kaplaması vücuttaki emilimini ayarlamak için farklı yapılmıştır. Bu çeşit kaplamalar aktif bileşenin salınımını ayarlayarak ilacın etkisini de düzenler.
Bu ilaçları ezdiğiniz zaman salınımıyla da oynamış olursunuz. Bu da ilacın yetersiz ya da fazla dozda alınımına sebep olabilir. Hatta zararlı yan etkilerinin riskini arttırarak ilacı bir zehre bile dönüştürebilir.
4. İlacın emilimini bozar
Bazı tabletler enterik kaplamaya sahiptir. Bu kaplama şekli olan ilaçlar midede değil, bağırsağa geçtiğinde aktif bileşenini salar. Böylece mide zarının zarar görmesini ve mide asidinin yaratacağı etkiyi önlemiş olur. Mide asidi aktif bileşeni yok edebilir veya etkisini erteleyebilir.
İlacı kestiğiniz zaman enterik kaplama değişir ve ilacın çalışmasını olumsuz yönde etkiler. Buna ek olarak, bir de midenizi rahatsız eder ve ilacın yan etkilerini arttırır.
5. Etkisini değiştirir
Dilaltı tabletler çabucak çözünmek üzere tasarlanmıştır, yani vücudunuz tarafından da çabuk emilir. Bu ilaçlar dilin altında çözünerek kana hemen karışır. Dilaltı tabletlerini kesmek ilacın stabilitesini ve etkisini tamamen değiştirir.
Bu yazımıza da göz atın: Çok Kullanılan ve Araba Sürmeyi Etkileyen İlaçlar
6. İlacı keserken ortaya çıkan risk
İlaçları kesmek ile aldığınız risklerden biri de ilacın havaya karışmasıyla kişinin akciğerlerine girmesidir. Bu da ilacı kesen kişi için risk oluşturur çünkü bazı ilaçlar mukozaya zarar verebilir.
Hatta kadınlar için gebelikte ya da gebe kalmayı planlayanlarda bazı ilaçların teratojen (embriyo veya fetüste şekil bozukluğuna neden olan etmen) olduğunu unutmayın.
Mümkünse ilaçları kesmek gibi bir seçeneği tercih etmeyin
İlaçları kesmek veya bölmek yerine farklı dozaj formları arayın. Bu tür alternatifler sayesinde tedavinizi ilaçları bozmadan da kolaylaştırabilirsiniz. Böylece bahsettiğimiz risklerden korunmuş olursunuz. Eğer aklınıza takılan şeyler varsa doktorunuza ya da eczaneye danışmaktan çekinmeyin.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Sociedad Española de Farmacia Comunitaria, F. (2009). Farmacéuticos comunitarios revista de la Sociedad Española de Farmacia Comunitaria. Farmacéuticos Comunitarios.
- Administración de medicamentos: ¿se puede alterar la integridad de la forma farmacéutica? (2011). Farmacéuticos Comunitarios.
- Catalán, E., Padilla, F., Hervás, F., Pérez, M. A., & Ruiz, F. (2001). Fármacos orales que no deben ser triturados1. Enfermería Intensiva. https://doi.org/10.1016/s1130-2399(01)78032-7