Kolorektal Polipler: Özellikleri ve Belirtileri

Boşaltım sonrası kanama olduğu durumlar haricinde kolorektal polipler genellikle bir semptoma neden olmazlar. Doktorlar bu polipleri çoğu zaman sindirim sistemi taramalarında tesadüfi bir şekilde fark ederler.

Kolorektal polipler bağırsaklarda en sık rastlanan sorunlardan biridir. Toplumun yaklaşık %15 ila %20’sinde görülür. Bu polipler genellikle iyi huylu olsalar da, bazıları kanserli olabilir ya da zamanla kanserli poliplere dönüşebilirler.

Kolon polipleri herkeste görülebildiği gibi, önceden kolon polipi olanlarda tekrar edebilir ya da 50 yaşın üstündeki hastalarda bu poliplere daha sık rastlanabilir. Ailesinde kolon polipi olanlarda ve/veya geçmişte kolon kanseri olanlarda da yine bu polipler oluşabilir.

Kolorektal polipler genellikle bir belirti göstermemekle birlikte, kolonoskopide keşfedilebilirler. Polipleri erken teşhis ederek aldırmak daha basit ve daha güvenli olduğu için düzenli aralıklarla kolonoskopi yapılması gerekir.

Kolorektal Polipler

Kolorektal polipler kalın bağırsağın içinde görülen ek dokulardır. Bağırsak mukozasında büyüme gösteren küçük hücre dizilerinin gruplanmasından kaynaklanırlar. Bunlar iyi huylu tümörlerdir ve sindirim sistemindeki diğer bölgelerde de büyüme gösterebilirler.

Çapları 2.5 santimetre ve daha büyük ölçülerde olabilir. Bir çeşit “kökte” büyüyen küçük yumrular gibi görünürler ve bundan ötürü mantarı andırırlar. Bununla birlikte, kolon polipleri düz de olabilir. Genellikle bağırsak duvarında dağılım gösterirler.

İki çeşit polip bulunur: neoplastik polipler ve neoplastik olmayan polipler. Neoplastik polipler kanserli yapıya dönüşebilir ve girintili çıkıntılı polipler ya da adenomlar olabilirler. Neoplastik olmayan polipler ise genellikle iyi huyludur ve hiperplastik polipler, enflamatuvar polipler ve hamartomatöz poliplerden oluşurlar. Poliplerin büyüdükçe kanserli olma riskinin arttığı genel bir kural olarak görülebilir.

Kolorektal Poliplere Neden Olan Durumlar

Kolonda neden polip oluşumu gerçekleştiğinin nedeni net olarak bilinmemektedir. Araştırmacılar çeşitli mutasyonların hücre bölünmesi süreçlerini etkilediğini ve bunun gerek duyulmadığı zamanlarda dahi sürdüğünü belirtmektedir. Bunun sonucunda da polipler oluşur.

Yazının ilk kısımlarında bahsettiğimiz gibi, bazı insanlarda; 50 yaş üstü bireylerde, ailesinde polip görülenlerde ya da kolon kanseri olanlarda, kolorektal polip oluşumu riski daha yüksektir. Ayrıca, tütün, alkol kullananlar, obezite rahatsızlığı olan kişiler ve tip 2 diyabeti olanlarda da bu risk daha fazladır.

Bir diğer risk grubu da ülseratif koliti olanlar ya da Crohn hastalarıdır. Bazı vakalarda kişinin, vücudunda polip oluşumunun yatkın olmasına neden olan kalıtımsal hastalıklara sahip olduğu görülür. Bu bahsedilen kalıtımsal hastalıklar şunlardır:

• Lynch sendromu
• Familyal adenomatöz polipozis
• Gardner sendromu
• MYH geni ile ilişkili polipozis
• Peutz-Jeghers sendromu
• Girintili çıkıntılı polipozis sendromu

Kolorektal Polipler: Belirtileri ve Teşhisi

Yukarıda da söz ettiğimiz gibi, çoğu kolorektal polip vakasında herhangi bir belirti gözlemlenmez. Bazı kişilerde bağırsak aktiviteleri sonrası iç çamaşırında ya da tuvalet kağıdında görülerek fark edilebileceği üzere anal kanama görülebilir. Bununla birlikte, dışkıda da kan görülebilir.

Ayrıca, bir haftadan fazla görülen kabızlık ya da ishal durumları da polip oluşumu gerçekleştiğinin göstergesi olabilir. Fakat doktorlar bunları çoğu zaman kolonoskopi, kolonografi, esnek sigmoidoskopi ve/veya dışkı analizi aracılığıyla saptayabilirler.

Doktorların kolorektal polipleri saptamaları için en yaygın yöntem kolonoskopidir. Kolonoskopi sayesinde polipler alınabilir. Bu çok daha fonksiyonel bir prosedürdür.

İlginizi Çekebilecek Diğer Veriler

Kolonoskopi esnasında poliplerin alınması için farklı farklı yöntemler uygulanabilir. Doktorlar bu polipleri kimi zaman bir tel aracılığıyla keserken kimi zaman da forseps biyopsi uygularlar. Ayrıca bu poliplerin köklerine elektrik verilerek de bunlardan kurtulunabilir. Bağırsak duvarı bu tarz uyaranlara karşı duyarlı olmadığı için bu prosedürler acı verici işlemler değildir.

Poliplerin alınmasının ardından, doktorlar bu dokuları incelenmesi için laboratuvara gönderirler. Burada dokunun kanserli olup olmadığı tespit edilir. Kolonoskopide poliplerin alınamadığı durumlar da olmakla birlikte, bu polipler yine de işaretlenebilir ya da bunlara endoskopik dövme yapılabilir. Bu işlemler, poliplerin ameliyat esnasında daha kolay saptanmasını sağlar.

Poliplerin alınmasına polipektomi adı verilir ve bu işlem fazla komplikasyon görülmeyen ve ayakta gerçekleştirilen bir tedavidir. Yalnızca bazı vakalarda kanama ya da perforaja neden olur ve doktorlar işlem akabinde buna da müdahale ederler. Polipektomi sonrasında ilerleyen yıllarda da kolonoskopi yapılması önerilir.