Sebze Yemeyi Reddeden Çocuklar
Sebze yemeyi reddeden çocuklar dünyanın her yerindedir. Yemeklere verilen bu tepkiler neredeyse evrensel bir tepkidir: burunlarını kıvırırlar, kafalarını çevirirler, somurturlar ya da tabaklarında ilginç bir şey bulana dek yemekleriyle oynarlar.
Bazı ebeveynler bu davranışlar yüzünden çocuklarının şımarık olduklarını düşünürler fakat bunun şımarıklıkla bir ilgisi yoktur. Bu durumu tetikleyen organik faktörler vardır, hatta bu faktörlerin kökenleri evrimsel kökenlerdir. İnanılanın tersine, bu reddediş, sebzelerin tadındansa renkleriyle ilişkilidir.
Beynin Savunma Mekanizması
Beynin bugünkü hali binlerce yıllık dönüşümün sonucu ortaya çıkmıştır ve hala canlıları zararlı ve zehirli maddelerden korumak için savunma mekanizmasına sahiptir. Bu, sebzelerinki gibi bazı parlak renklerin beyindeki tehlike sinyallerini harekete geçirmesini ve içgüdüsel olarak bunlardan kaçınılmasını açıklayabilir.
Renkleri inceleyecek olursak, yemeklerdeki yeşil ve turuncu gibi renkler küçük çocuklarda sebze yemeyi reddedişe sebep olabilir. Bu sebeple, üç ile beş yaş arasındaki çocuklar patatese brokoli ya da Brüksel lahanasından daha çabuk aşina olurlar. Bu hareketler çocukların doğal büyüme süreçlerinin bir parçası olsa da, oldukça fazla lif, mineral ve vitamin içeren bu gıdaların çocuklar tarafından tüketilmesini sağlamak, ebeveynlerin sorumluluğundadır.
Yüksek Hassasiyet
Tatlara olan hassasiyetin genetik bir durum olduğu gösterilmiştir. Tat ve koku duyuları hayatın ilk yıllarında gelişir ve bu yüzden birçok çocuk anne sürü ya da mamalar haricindeki gıdalara karşı hassasiyet gösterirler.
Buna, sebzelerin düşük kalorili içeriklerini ve daha acı tatlarını da eklemeliyiz. Tüm bu yememe durumuna beslenme neofobisi (yemekleri reddetme içgüdüsü) denmektedir.
Bu aynı zamanda reseptörlerin kaybı ya da tat ve koku uyaranlarının sinir sinyallerine dönüştürülememesinden kaynaklı zaman geçtikçe hassasiyetin azalmasına sebep olan bir durumdur.
Bunu da okuyun: Diliniz, Sağlık ve Duygular
Lezzetli Seçenekleri Deneyin
Sebze yemeyi reddeden çocuklar pazı, patlıcan, ıspanak, salatalık, turp gibi koyu renkli lifli gıdaları küçümseme eğilimindedirler. Tatlı patates, olgun domates ve daha tatlı sebzeleri tüketmeye daha yakındırlar.
Tüm bunların olumlu yanı şudur ki; beyin tehdit olarak algıladığı her şeyden kaçınmaya hazırlıklı iken, aynı zamanda uzun süre maruz kaldığı deneyimleri de alışkanlık haline getirir.
Bu yüzden, uzmanlar sebze “düşmanlığını” aşmak için çocukların aynı tada sahip lezzetli yemeklerden 12-14 kez yemeleri gerektiğini söylerler. Ancak o zaman beyin zehirlenme riskini göz ardı edecektir.
Bunu da okuyun: Alerjik Reaksiyonlara Yol Açan 8 Sebze
Sebze Yemeyi Reddeden Çocuklarla Nasıl Başa Çıkılır
Ebeveynlerin yapacağı en büyük hata çocuklarının sebze yemeyi reddetmelerini teşvik etmek olur. Sebze yemeyi reddeden çocuklar yeteri kadar potasyum, sodyum, magnezyum, kalsiyum ve K vitamininden mahrum kalır.
Ayrıca, sağlıklı cilt, doku ve mukoza zarı için gerekli antioksidanları ve A vitaminini de çok az alacaklardır. Buna benzer bir şekilde, bağırsaklarını etkileyecek durumları ve kabızlığı önleyen karbonhidratlar da yeteri dozda alınamaz.
Her çocuğun kendine has beslenme tarzı vardır fakat yine de açlıktan ölmeyecek olsalar da sebze yemeyi reddetmelerini önlemek gereklidir.
Akılda Bulundurulması Gereken Tavsiyeler
- Aileyle birlikte yemek gibi alışkanlıklarla çocuklarınıza örnek olun.
- Sık sık yeni yiyecekleri beslenme düzenine dahil etmeyin. İdeal sıklık iki günde birdir.
- Çeşit ve renklerin yardımcı olmadığını göz önünde bulundurun. En azından ilk aşamada, tek seferde bir sebze verin.
- Tariflerinizi çeşitlendirin. Eğer sebzenin kendisini tolere edemiyorlarsa, sevdikleri tariflere bu sebzeleri ekleyebilirsiniz. Sebze suları ve hamur işleri en iyi seçenekler değildirler.
- Küçük parçalara ayırın. Elleriyle yeme hissiyatı ilgilerini çekebilir.
- Baskında, ceza vermekten ev tehdit etmekten kaçının.
- Üç yaşından sonra yemeklerine her daim sebze ekleyin ve alışmalarına yardımcı olun.
- İştahlarını avantaja dönüştürün. Eğer açlarsa, sebze yeme ihtimalleri daha fazladır.
- Sabırlı ve sakin olun, tartışmak yerine her zaman olumlu bir şekilde onları yüreklendirin.
- Sözlü ödüllere başvurun. “Aferin”, “Bak ne kadar büyüdün” gibi cümlelerle onları motive edebilirsiniz.
- Yemekleri onlara aniden ve erkenden vermeyin.
Bu öneriler genellikle iyi sonuçlar verir. Tüm sebzelere uygulanamayabilirler fakat çocukların tüm sebzeleri sevmesi pek mümkün değildir; başlangıç için üç ya da dört sebze yeterli olacaktır. Her sürecin zaman gerektirdiğini unutmayın ve ödüllendirme ya da cezalandırmadansa çocuklara kendi inisiyatifleriyle sağlıklı beslenmeleri gerektiği öğretilmelidir.
