Takviye D Vitamini Kullanmalı Mıyız?
D vitamini vücudumuzda hayati bir role sahiptir; kalsiyum emilimi yapmamıza yardımcı olur. Ayrıca sinir sistemimiz, kaslarımız ve bağışıklık sistemimizdeki rolü de çok önemlidir.
Bu yüzden D vitamini eksikliği osteoporoz ve raşitizm gibi ciddi kemik hastalıklarına yol açabilir. Bu vitamini ne zaman ve nasıl tüketmemiz gerektiğini bu yazımızda öğrenin.
D vitamini nedir?
Yağda çözünen provitaminlerden biridir (A, E ve K vitaminleri gibi) ve kalsiyumun iyice emilmesini sağlamaktan sorumludur. Hatta bu bileşenin metabolizmasında bir hormon görevi görür.
Raşitizm, osteomalazi ve osteoporoz gibi bazı hastalıklar kalsiyum eksikliğiyle ilgili olsa da sorunun asıl kaynağı, D vitamini eksikliğinden ötürü bu mineralin düzgün emiliminin yapılamamasıdır. Emilimdeki bu aksaklık şunlara bağlı olarak gelişebilir:
- Beslenme düzeninizde bu vitaminin eksik olması
- Güneşe yeteri kadar çıkmamak
- Karaciğer ya da böbrek hastalığı
- Bazı ilaçlar
D vitamini eksikliği
İhtiyacımız olan D vitaminini almazsak ya da bu vitamin vücudumuz tarafından yeterince emilmezse kemiklerin yoğunluğunda azalma olabilir.
- Bu problem kemiklerin kolaylıkla kırıldığı osteoporoz hastalığına yol açabilir.
- Ayrıca kemik ve kaslarda güçsüzleşmeye, ağrıya ve osteomalazinin daha ciddi bir boyuta ulaşmasına sebep olabilir.
- Bu eksiklik çocuklar için kemiklerin yumuşayıp büküldüğü bir hastalık olan raşitizmle sonuçlanabilir.
Ayrıca, hemen anlaşılması ve tespit edilmesi zor olan D vitamini eksikliği diyabet, yüksek tansiyon, otoimmün hastalıklar ve kanser vakalarında da etkili bir faktördür. Ancak, kanser vakalarıyla olan ilişkisi hala araştırılıyor.
Nasıl kullanırız?
- Doğrudan güneşe çıkarak (Bu durumda vücudumuz D vitaminini doğal olarak üretir.)
- Bu vitamin bakımından zengin yiyeceklerle beslenerek
- Takviye kullanarak
En iyi kaynak: güneş
Bir süreliğine de olsa da güneş altında oturursak güneşin ultraviyole (UV) ışınlarını da alırız ve böylece bu vitaminin üretimi için gereken ana bileşeni harekete geçirmiş oluruz.
- Güneş koruyucu kullanmadan en fazla 30 dakika güneşlenmeniz önerilir.
- Günde 5 dakika ile başlayıp her hafta bu süreyi kademe kademe artırarak cildimizin güneş ışınlarına alışmasını sağlamak ideal seçenek olacaktır.
- Kesinlikle güneş koruyucu sürmeden cildinizi saatlerce güneş ışınlarına maruz bırakmayın.
D vitamini kaynağı yiyecekler
Bu vitamini içeren yiyecekleri tükettiğimizde safranın da desteğiyle vitamin bağırsaklarımız tarafından emilir. Düzgünce emilebilmesi için ise karaciğerinizin iyi çalışıyor olması gerekir.
Aynı şekilde, düzgün çalışmayan bir karaciğer ya da safra kesesi vitaminin emilimini önemli ölçüde sekteye uğratacaktır diyebiliriz. D vitamini zengini besinler şu şekilde sıralanabilir:
- Yağlı balık (somon, ton balığı, sardalya ya da uskumru)
- Balık yağı
- Dana ve hindi ciğeri
- Yumurta sarısı
- Peynir
- Tereyağı ya da ghee (sade yağ)
- Pastorize edilmemiş süt
- Mantar
- Avokado
- Brokoli
- Badem
Süt, margarin ve mısır gevreği gibi D vitamini bakımından zengin çeşitli yiyecekler de vardır. Ancak, vitaminin doğal olması ya da takviyenin içinde bulunması her zaman için daha iyidir.
Daha fazlasını öğrenmek istiyor musunuz? Brokolinin Sağlığa 8 İnanılmaz Faydası
Takviye almanız ne zaman önerilir?
Güneşin az görüldüğü veya sıkça güneşlenemediğiniz bir yerde yaşıyorsanız D3 vitamini takviyeleri kullanmanızı öneriyoruz. Özellikle de hayvansal ürünler tüketmeyen kişiler için neredeyse bir zorunluluktur.
Kalsiyum emiliminizin düşük olmasından şikayetçiyseniz ya da menopoz döneminde kemik yoğunluğunuzda bir azalma olduğunu fark ettiyseniz D vitamini takviyesi almanız önerilir.
Bu vitamini vücudumuz genel olarak 2000 IU’luk bir doza kadar kaldırabilir. Ancak, doktor kontrolü altında kullanmadığımız takdirde 1000 IU’nun üstüne çıkmamalıyız.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Avenell A., Gillespie WJ., Gillespie LD., O’Connell D., Vitamin D and vitamin D analogues for preventing fractures associated with involutional and post menopausal osteoporosis. Cochrane Database Syst Rev, 2009.
- Fathi N., Ahmadian E., Shahi S., Roshangar L., et al., Role of vitamin D and vitamin D receptor (VDR) in oral cancer. Biomed Pharmacother, 2019. 109: 391-401.
- Rogerson D., Vegan diets: practical advice for athletes and exercisers. J Int Soc Sports Nutr, 2017.