Ektoparazitler Nelerdir? Akarlar ve Pireler Hakkında Her Şey

Akarlar ve pireler gibi pek çok ektoparazit kaşıntı ve ciltte kızarmalara neden olur. Bunlardan bazıları tifüs gibi ciddi hastalıklar için taşıyıcı olarak dahi hareket edebilir.

Hepimiz daha önce parazitleri duymuşuzdur. Bunlar başka bir canlı varlığın içerisinde ya da yüzeyinde yaşayan organizmalardır, bu şekilde belirli faydalar elde ederler ve aynı zamanda konakçılarında belirli problemlere neden olurlar. Ektoparazitler – spesifik olarak akarlar ve pireler – diğer canlı şeylerin dış yüzeyinde yaşayan parazitlerdir.

Bu tür varlıklar genellikle parazitoz olarak bilinen hastalıklara neden olurlar. Hem insanlarda hem de hayvanlarda yaygın bir şekilde görülürler. İnsanlar söz konusu olduğunda, bu hastalıklar genellikle yaz aylarında ortaya çıkma eğilimindedir ve cilde zarar verirler.

Bazı ektoparazitler feci sonuçları olan ciddi sistemik enfeksiyonlar için bulaşma araçları haline gelebilir. Dahası, bunların yok edilmeleri de kolay değildir. Bunu da akılda tutarak, ektoparazitler hakkında, özellikle de akarlar ve pireler ile ilgili bazı önemli bilgiler paylaşmak istiyoruz.

En Yaygın Ektoparazitler Nelerdir?

Ektoparazitler diğer varlıkların üzerinden yaşayan küçük organizmalardır. İnsanların durumu söz konusu olduğunda ise bu grup birbirlerinden son derece farklı olan geniş bir antropod seçkisini içerir.

Genel olarak, bu tür varlıklar cildin yüzeyine yapışır ve parazit ne kadar istiyorsa o kadar orada kalırlar. Dahası, bu varlıklar cildin içine girebilir ve dermisimizin iç katlarının içerisinde dahi yaşayabilir. Bir kere içeri girdiklerinde kaşıntı ve hatta alerjik reaksiyonlar gibi semptomlar deneyimleriz.

Ektoparazitler kan emici antropodları da içerse de, bunları iki gruba ayırmak daha kolaydır. Kan emen antropodlardan bahsettiğimizde sivrisinekler gibi insanların kanından beslenen böceklerden bahsediyoruz. Bunların davranışları da, yayabilecekleri hastalıklar da farklıdır.

Tüm ektoparazitlerle ilgili, özellikle de kan emici antropodlar ile ilgili en büyük problem, taşıyıcı olarak hareket edebilmeleridir. Diğer bir deyişle, sıtma ve tifüs gibi hastalıkların taşıyıcılarıdırlar.

Skabi

Skabi (ya da uyuz) en sık görülen ve en iyi bilinen parazitozlardan bir tanesidir, ve Sarcoptes scabiei adlı bir akar tarafından yaratılır. Enfeksiyonlar epidemi formunda gerçekleşir, çünkü bu küçük böcek bir insandan diğerine kolayca yayılabilir.

Dahası kıyafetler ve çarşaflarda da kalabilir, bu da ondan kurtulunmasını çok daha zor hale getirir. Bu ektoparazit ciltte küçük tüneller kazar, ve cildin kaşınmasına neden olan lezyonlara neden olur. Dahası, bu akarlar özellikle geceleri aktiftir.

Uyuzun teşhisini koymak çok zor değildir, ancak paraziti tespit etmek bazen mikroskobik teknikler gerektirebilir. Durum ne olursa olsun, doktorlar lezyonları ilk bakışta görme eğilimindedir.

Akarlar

Akarlar geniş bir ektoparazit kategorisidir. Az önce uyuza neden olan bir spesifik akar türünden bahsettik. Ancak, çoğu insan akarlar hakkında konuştuklarında alerjilere neden olan akarlardan bahsederler.

Bu durumda, hakkında konuştuğumuz parazit ailesi Dermatophagoides pteronyssinus ailesidir. Bu mobilyalarınızdaki, ya da herhangi bir yerdeki tozlarda yaşayan bir türdür. Aslında insanlara zarar vermeyen minicik bir antropoddur.

Neden oldukları tek negatif etki alerjidir,  ve bu da polenden sonraki ilk temel alerjik reaksiyon sebebidir. Bunun kökeni ölü akarların ve dışkılarının solunması çok kolay olan çok ince bir toz oluşturmasıdır.

Pireler

Akarlar gibi pireler de küçük ektoparazitlerdir. Yetişkinler olarak kan ile beslenirler ve özellikle de sokaklarda ya da kırsal alanlarda yaşayan kedi ve köpeklerde sıklıkla bulunurlar.

Pireler pek çok hastalık için taşıyıcı olarak hareket edebilirler, bunlardan en önemlileri tifüs ve bubonik vebadır. Ancak, köpekler ve kedilerde yaşayanlar tenyalar da dahil olmak üzere diğer şeyleri bulaştırma eğilimindedir. Dahası, ısırıkları da ciltte kaşıntı ve kızarıklığa neden olur.

Akarlar ve Pireler Gibi Ektoparazitler Konusunda Dikkatli Olun

Hatırlamamız gereken şey ektoparazitlerin geniş bir parazit seçkisini içerdiğidir. Eğer evcil hayvanlarınız varsa veterinerizin önerilerini dinleyerek parazitlere karşı önleyici tedbirler almanız gerektiğini akılda tutmak önemlidir. Bu şekilde hem kendi ailenizin, hem de evcil hayvanınızın sağlığını garantileyebilirsiniz.

Eğer kaşıntı, cilt alerjileri ya da cildinizde küçük lezyonlar deneyimliyorsanız bir doktora görünmelisiniz. Pek çok ektoparazitin ilk bakışta tespit edilmesi uzmanlar için kolaydır ve bu tedaviye hemen başlamanıza olanak tanıyacaktır.