Kemik Metastazı: Semptomları ve Tedavisi

Kemik metastazı kanserin ilerledikçe yarattığı bir komplikasyondur. Bu oldukça ciddi bir hastalıktır. Böyle bir durumla karşılaştığınızda ne yapabileceğinizi bu yazımızda anlatacağız.

Kemik metastazı, bazı kanserlerin ilerleyen evrelerinde oluşan ve kemikleri etkileyen ciddi bir komplikasyondur. Yani, bir organda oluşan tümördeki neoplastik hücrelerin kemiklere sıçramasıdır. 

İlk önce kemik metastazının kemikte meydana gelen bir kanser türü olmadığını vurgulayalım. Yani bu hastalık kemik dokularında değil, göğüs ya da akciğer gibi başka organ dokularında oluşur.

Bu da hastalık kemiklere yayılarak geçer demek oluyor. Ancak, genelde omurgadan doğru uzun kemiklere kadar yayılır. Bu, kanın ve lenfatik kan dolaşımının vücut sıvılarını akıtma şekliyle ilgilidir.

Neoplastik hücre kemiğe ulaştığı zaman hemen çoğalmaya başlar. Kemik metastazı genelde kemik doku hücrelerini uyaran bir şey üretir: osteoblastlar ve osteoklastlar. Daha sonra dokuyu çok fazla uyararak zarar vermeye başlar. Bu doku osteoklastlar yüzünden güçsüzleşir ya da osteoblastlar yüzünden sertleştir. Her halükarda dokuya ciddi zarar verir.

Çoğu kanser organdan organa yayılma gösterir fakat göğüs ve prostat kanseri en yaygınlarıdır. Bu durumda hastalar hem tümörün ilk çıktığı yerle hem de yayıldığı yerlerle ilgili semptomlar yaşar.

Kemik metastazının semptomları

Farklı kemik metastazı türleri farklı tümörlerden çıkmalarına rağmen ortak semptomlara sahiptir. En yaygın olanları şunlardır:

• Ağrı: Esas semptomu budur. Ancak bu ağrı devamlı olabilirken bazıları için böyle olmayabilir. Bazı hastalarda sadece hareket ettikçe kötüleşirken, bazıları her zaman hatta dinlenirken bile bu ağrıyı hisseder. Bu da tedavi edilmesini zorlaştırır.
• Kırılma/çatlama: Bahsettiğimiz gibi, metastaz kemiği güçsüzleştirerek minimal bir eforla bile kırılacak hale getirir. Kanser hastalarının kırıkları önlemek için çok dikkatli olması gerekir.
• Hiperkalsemi: Tümör kana daha çok kalsiyum karışmasına yol açar. Durum ilerledikçe daha fazla semptom ortaya çıkar. Örneğin, hastalar kabızlık, iştahsızlık ve devamlı idrar yapma ihtiyacı gibi semptomlar yaşar.
• Sıkışma: Kemik metastazının en yaygın görüldüğü yerlerden biri omurgadır. Zarar görmüş bir omurga büzülebilir, birbiri üstüne binebilir ve pozisyonu değişebilir. Bunlar sonucunda sinirler ya da omurilik sıkışabilir.

Kemik metastazı için tedaviler

Tedavide iki tür yaklaşım vardır: bölgesel ya da sistematik. Hangisinin seçileceği asıl kanserin türüne, hastanın komplikasyon durumuna ve tedavilerin ulaşılabilirliğine bağlı olarak değişir. Haydi bu konuyu daha yakından inceleyelim.

Sistematik yaklaşım

• Kemoterapi: Tümör hücrelerinin ilerlemesini engelleyen ilaçlar kullanmak. Genelde en sık tercih edilen opsiyondur.
• Radyasyon terapisi: Özel aletlerle verilen radyasyon vücuda nüfuz ederek kanser hücrelerini yok eder. Kaç seans gerektiği ve radyasyonun dozu hastadan hastaya farklılık gösterir. Genelde kemik metastazının yarattığı ağrıları kontrol etmede oldukça etkilidir.
• Hormon terapisi: Bu da ilaçlarla bazı hormonları bloke etmeye dayanır. Göğüs ve prostat kanserinde yaygınca kullanılan bir tedavidir.
• İmmunoterapi: Bu da ilaçlarla uygulanır ve bağışıklık sisteminin fonksiyonlarını taklit eder.
• Radyofarmasötikler: Bu sefer radyasyon dışarıdan bir aletle değil vücudun içinden verilir. Hastanın vücuduna radyofarmasötikler enjekte edilir, bunlar kemik metastazına ulaşır ve tümör hücrelerine saldırır.

Bölgesel seçenekler

• Bisfosfonatlar: Bisfosfonatlar osteoklastların aktivitesini engelleyerek sağlıklı kemikleri yok etmelerini önler.
• Denosumab: Bisfosfonatlarla benzer şekilde denosumab da osteoklastları engeller. Çalışma prensibi diğerlerinden farklı olsa da benzer sonuçlar verir.
• Vertebroplasti: Kemik metastazı omurgada olduğu zaman, direkt olarak hızlı çalışan kemik yapıştırıcısı enjekte etmeye alternatif bir yöntemdir. Hatta ağrıları azaltacak kadar da etkilidir.
• Ameliyat: Son olarak, bazı koşulları sağladığınız sürece ameliyatla tedavi edilmesi mümkün olabilir. Metastaz ulaşılabilir bir yerdeyse cerrahın ameliyatla çıkarma şansı olur.

Kemik metastazı ile mücadele etmek

Kemik metastazı kanserin getirdiği ciddi bir komplikasyondur. Hastanın mevcut tedavi seçeneklerinden en iyisine ulaşabilmesi için konusunda eğitilmiş uzmanlardan oluşan bir takım ile çalışması çok önemlidir. Yeni tedavi yöntemlerinin de bulunmasıyla bu hastalıktan muzdarip kişilerin yaşam kalitesini yükseltmek mümkündür.