Kendi Kendine İlaç Kullanmak ve Sağlığınız İçin Yarattığı Riskler

Günümüzde kendi kendine antibiyotik kullanan kişi sayısı oldukça fazla. Bu yüzden de bazı ülkeler, özellikle günlük bakteriyel patojenlerde antibiyotik direnci açısından olumsuz kayıtlara sahip.

Kendi kendine ilaç kullanmak, reçetesiz yani herhangi bir tıbbi yönlendirme olmadan ilaç kullanmak anlamına gelir. İşin endişelendiren kısmı ise fiyatların ucuzlaması ya da internette kolay bulunabilirlik gibi sebeplerden dolayı ilaçlara ulaşımın gitgide daha kolay hale gelmesi.

Önce şu konuyu netliğe kavuşturmamız gerek; “tıbbi müdahale olmadan” sözüyle, herhangi bir uzman tarafından tanı koyulmadan ya da reçete edilmeden ve hiçbir tedavi denetimi olmadan ilaç kullanmayı kastediyoruz. Şimdilerde bu alışkanlık toplumumuzda gitgide arttığı için, insanların çoğu bilinçsizce ilaç kullanırken kendisine ve topluma verdiği zararın farkında bile olmadan bunu yapıyor.

Baş ağrısı, ateş ve soğuk algınlığı gibi ufak çaplı semptomlar için kullanılmak üzere reçetesiz satılan ilaçlar da var. Ancak bunları da kullanmanın bir ölçüsü ve sınırı var çünkü bu semptomlar uzun süre geçmiyorsa bir doktora gitmeniz gerekiyor demektir. 

Kendi kendine ilaç kullanmak ne gibi tehlikelere sahip ve bunların sağlıklı alternatifleri ne olabilir, bu yazımızda anlatacağız.

Kendi kendine ilaç kullanmak ve ağrı kesiciler

Maalesef bu ilaçların tüketimi, nüfusun tüm yaş gruplarının çeşitli hastalıklarda sürekli ağrı kesicilere maruz kaldığına işaret ediyor. Ancak bu ilaçları kafanıza göre, uzman kontrolünde olmadan fazla tüketirseniz böbrekleriniz ve sindirim sisteminizde ciddi hasara yol açabilir; ülser ve hatta karaciğer dokusunda çürüme gibi ciddi sonuçlar bile doğurabilir.

Kendi kendine ilaç kullanmanın çok tehlikeli bir şekli: Antibiyotikler

Ne yazık ki antibiyotikler, kullanılmasını gerektiren bir enfeksiyona dair tıbbi tanı konmayan insanların çok sık satın aldığı ilaçlardır. Çoğu zaman eczaneye en bilinen ilaçların adını sorup ona göre alanlara çok sık rastlıyoruz.

Bazı ülkelerde antibiyotik kullanımının çok yüksek olduğunu görüyoruz. Bunun sonucunda da antibiyotiğe olan direnci kötü etkilenen toplumlarla karşılaşıyoruz. Bu oldukça tehlikeli bir durum çünkü antibiyotiklerin gereğinden fazla kullanımı, bakterilerin bu ilaçlara direncini arttıyor ve böylelikle bazı hastalıkları tedavi etmeyi zorlaştırıyor. 

Tıbbi danışmanlık almadan antibiyotikleri asla kullanmayın. Bunların rastgele kullanımı genel dünya nüfusunun da sağlığına karşı büyük bir tehdit oluşturuyor.

Diğer durumlar

Herhangi bir tıbbi yönlendirme olmadan alınan ilaç ve takviyelerden diğer ilaç grupları şunlardır:

• Lokal antiseptikler
• Vitamin ve mineral takviyeleri
• Antiviral ve öksürük kesici ilaçlar
• Gastrointestinal ilaçlar, kabız ilaçları, mide asidi ve gaz giderici ilaçlar

Her şeyden önce bu yazıda üstünde durmamız gereken asıl konu antibiyotiklere karşı direnç konusu.

Antibiyotik direnci

Antibiyotik direnci şu anda global bir kriz haline gelmiş durumda. Muhtemelen sizin de duyduğunuz bir şey olsa da durumun ciddiyetinin farkında olmayabilirsiniz.

Bünyemiz antibiyotiklere direnç gösteriyorsa, bunun sebebi antibiyotiğin söz konusu bakteriye karşı etkisini kaybetmiş olmasıdır. Bu mikroorganizmalar, maruz kaldıkları ilacın etkisine karşı kendilerini savunmak için zamanla bazı mekanizmalar geliştirir.

Peki asıl problem nedir? Bu ilaç işe yaramıyorsa işe yarayacak başka bir ilaç kullanmakta ne var?

Evet, şu anda elimizdeki çözüm de tam olarak bu. Ancak yeni antibiyotikleri yine gereğinden fazla kullanırsak bakteri buna karşı da direnç kazanacaktır. Bu sefer de başka bir problemle, yani a ntibiyotik seçeneklerini tüketme riskiyle karşı karşıya kalırız. 

Kendi kendine ilaç kullanmak sağlık açısından hangi riskleri taşır

Kendi kendine ilaç kullanmanın sağlık açısından ne tür tehlikeleri olduğunu çoğumuz bilmeyiz. Bunlar arasından bazıları şöyledir:

• Zehirlenme.
• İlaçların yanlış kullanım sebebiyle etkisini kaybetmesi. Özellikle virüsleri tedavi etmek için kullanılan antibiyotiklerde bu çok yaygındır.
• Başlıca benzodiazepinlerde olmak üzere ilaç bağımlılığı. 
• Ciddi hastalıkları maskelemesi.
• Kişinin antibiyotiğe karşı direnç kazanması.

Sonuç

İlaç kullanmak hakkında herhangi bir sorunuz olduğunda doktorunuza ya da eczaneye danışın. Doktorunuz tedavi için önermediği takdirde asla reçeteli satılan ilaçları kullanmayın. Son olarak reçetesiz ilaçları kullanmadan önce de her zaman eczacıya sorarak nasıl kullanmanız gerektiğini öğrenin.