Menenjit Hastalığı Hakkında Genel Bilgiler

Menenjit, beyin ve omurilik zarında iltihaplanmalara yol açan ve normalde bulaşıcı olan bir hastalıktır. Yüksek ateş, baş ağrısı ve dikkat kaybı gibi semptomların oluşmasına neden olur.

tarafından incelendi ve onaylandı. doktor José Gerardo Rosciano Paganelli.

Tarafından yazılmıştır Equipo Editorial

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Menenjit hastalığı merkezi sinir sisteminin, başka bir deyişle beyin ve omuriliği kaplayan zarların, iltihaplanmasıdır. Vücutta anormal iltihaplanmalara neden olduğu için bir hastalık olarak kabul edilir. İyi haber şu ki, bu hastalık günümüzde çok yaygın değildir.

Menenjit Hastalığı Hakkında Genel Bilgiler

Bu hastalığa genel olarak bulaşıcı etkenler neden olur. En yaygın olanı viral menenjit olarak bilinir. Bununla birlikte bakteriyel olanı çok daha ciddidir.

Menenjit hastalığı beyne zarar verebilir. Ne yazık ki ölüme bile yol açabilir. Bu yüzden erken teşhis edilmesi ve mümkün olan en kısa sürede tedavi edilmesi çok önemlidir.

Beyin ve omurilik zarları nelerdir?

Bir dakikalığına beynin bir tür meyve olduğunu düşünün. Bu meyve içerisinde bir adet fındık ve sıvı bulunmaktadır. Sıvı, fındığı iyi durumda tutmak için onun çeşitli noktaları boyunca dolaşır.

Şimdi, meyvenin kabuğunun kafatası olduğunu hayal edin. Bu durumda kabuğun altındaki fındık, beynimizdir: yumuşak, pürüzsüz ve kırılgandır. Kabuğun alt kısmında (meyvenin dış tabakası) meyveyi korumak adına, sıvının dolaştığı üç ayrı katman vardır.

Kafatasının altındaki bu üç katman meninkslerdir. Bunlar beyin ve omuriliği başka bir deyişle merkezi sinir sistemini örten ve koruyan üç zardır.

Beyin ve omuriliğin, vücutta en iyi şekilde korunan organlar olduğunu unutmayın. Bu zarlar, sadece darbeleri karşılamakla kalmaz, aynı zamanda tehlikeli mikroorganizmaların merkezi sinir sistemine girmesini engellemek adına “filtre” görevi de görür. Bu arada, beyin omurilik sıvısı bu zarlar boyunca dolaşır. Bu sıvı da koruyucu ve bağışıklığa dair fonksiyonlara sahiptir.

Menenjitin dağılımı

Menenjit hastalığı, Afrika’da, özellikle de kurak mevsim boyunca Sahra altı Afrika’da,sık görülen bir salgın haline gelmiştir. Bu bölgedeki salgınlar iki ila üç yıl arasında sürmekte olup yağmur periyotları tarafından kesilmektedir. Ne yazık ki gösterilen tıbbi müdahaledeki yetersizlik, yüksek ölüm oranlarına neden olmaktadır. Bu alanda meydana gelen en şiddetli menenjit salgını, 1996 yılında meydana gelmiş ve yirmi beş binden fazla kişinin ölümüne neden olmuştur.

Batı ülkelerinde bakteriyel menenjit, her yüz bin kişiden üçünü etkilemektedir. Bunun yanı sıra viral menenjit de her yüz bin kişiden onunu etkiler.

Risk faktörleri

• Kurak mevsimler
• Çocuklar
• Bulaşıcı enfeksiyonlar
• Bağışıklık yetersizliği
• Zehirlenme

Menenjitin Nedenleri

Menenjit genellikle başka bir enfeksiyonun (genellikle bir virüsün) bir sonucudur. Bununla birlikte, enfeksiyon kaynaklı olmayan menenjit vakaları da mevcuttur.

Virüs

• Enterovirüs
• Basit uçuk virüsü
• HIV
• Batı Nil virüsü (sivrisinekler aracılığıyla bulaşır).

Bakteri

Bireyin yaşına göre, farklı mikroorganizmalardan kaynaklanan farklı enfeksiyon riskleri vardır.

Üç aydan küçük bebekler:

• B Grubu Streptokok
• E. Coli

Üç aydan büyük çocuklar:

• Neisseria meningitidis
• Streptokok pnömokok
• Haemophilus influenza

Yetişkinler:

• Neisseria meningitidis
• Streptokok pnömokok
• Listeria monocytogenes

Hastalık nasıl ortaya çıkar?

Mikroorganizmalar, ya doğrudan ya da bitişik olarak kan akışı aracılığıyla, beyin ve omurilik zarına girer.

Burun, ağız ve soluk borusu içerisindeki bakteriler normalde kan akışına dahil olarak zarara yol açmazlar. Bu durumda ise en savunmasız olan bölgelerdeki kan ve beyin bariyerini aşarlar.

Daha sonrasında, bakteri, subaraknoid boşluğunun beyin omurilik sıvısına ulaşır ve beyin ve omurilik zarlarında bir enfeksiyonun oluşmasına neden olur.

Hastalığın bulaşmasına neden olan diğer araçlar, kafa tasında meydana gelen kırıklar, cerrahi müdahale ve benzerleri gibi doğrudandır; ya da para-nazal sinüslerden kaynaklananlar gibi bitişiktir.

Semptomlar

• Özellikle çocuklar ve yeni doğan bebeklerde yüksek ateş
• Titreme ve ürperme
• Bulantı ve kusma
• Işığa karşı hassaslık
• Boyun tutulması
• Kasılmalar
• Baş ağrısı
• Bilinç seviyesinde azalmalar

Hastalık; yüksek ateş, baş ağrısı, mide bulantısı ve kusma ile birlikte aniden ortaya çıkar. Bununla birlikte, çocuklarda sinirlilik ve uyuşukluk gibi daha az spesifik semptomlar oluşabilir.

Beyin hasarı

Beyinde ödem genellikle iltihaplanmadan kaynaklanan bir durumdur. Bu durum, kafatasının içerisindeki basınçta bir artışa neden olur, bu da kanın beyne ulaşmasını zorlaştırır.

Bu nedenle beyin, yeterince oksijen alamaz ve beyin hücreleri ölmeye başlar. Bazı durumlarda, özellikle de menenjit hastalığı tedavi edilmezse, beyin hasarı ölümcül olabilir.

Menenjit Tanısı

Menenjit şüphesi her zaman kliniktir. Bununla birlikte, kesin bir tanıya ulaşmak her zaman bel ponksiyonu ile gerçekleşir.

Bel ponksiyonu, omurgaya yerleştirilen bir iğne aracılığıyla bir miktar beyin omurilik sıvısının çıkarılmasından oluşan bir prosedürdür.

Menenjit türleri

Menenjit etiyolojik etkenine göre viral ya da bakteriyel olabilir.

• Viral menenjit hafif belirtilere sahiptir ve tedavi gerektirmez.
• Bununla birlikte, bakteriyel menenjit çok ciddidir ve tedavi edilmesi için hastaneye yatış gerektirir. Bu vaka, tedavi uygulansa bile yüksek bir ölüm riskine sahiptir.

Bunun yanı sıra hastalığı evrimsel seyrine göre akut, sabakut ve kronik olarak bölebilirsiniz; ancak, bu kriter yaygın olarak kullanılmamaktadır.

Tedavi

Hastaya en kısa sürede antiviral ve antibiyotik verilmelidir.

İltihabı ve beyindeki ödemi azaltmak için doktorlar, deksametazon gibi ilaçları kullanırlar. Bunlar beynin yara alma riskini azaltır.

Bunların yanı sıra bol bol sıvı tüketmek ve yüksek ateşi kontrol altına almak gibi, enfeksiyon anında vücuda yardımcı olan genel yöntemler de önerilir.

Doğru zamanda uygulanan tedavi, uzun vadede diğer problemlerin oluşma olasılığını ve ölüm riskini büyük ölçüde azaltır.

Olası sonuçlar

• Sağırlık
• Epilepsi
• Bilişsel eksiklik
• Hidrosefali
• Ölüm

Yeni doğan bebekler ve yetişkinler, hastalığın ölümcül olma riskini, yüzde yirmi ila otuz arasında taşırlar. Bu risk büyük çocuklarda yüzde ikiye kadar düşer.

Önlem

Şu anda, çocuklarda menenjitin önlenmesi için bir aşı kullanılmaktadır. Aşı isteğe bağlıdır ve iki aydan büyük çocuklara uygulanabilir.