Meningokoksik Sepsis - Ciddi Bir Hastalık

Meningokoksik sepsis meningokokun kan dolaşımına ve çeşitli organlara yayılması yüzünden gerçekleşen ciddi bir durumdur. Kangrene ve diğer komplikasyonlara neden olabilecek pıhtıların oluşmasına neden olur.

Meningokoksik sepsis tıbbi bir acil durumdur ve acil tedavi gerektirir. Şoka ve vücuttaki birkaç organın aynı anda bozulmasına neden olabilen, hızla ilerleyen bir hastalıktır.

Bu durum meningokok enfeksiyonundan kaynaklanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), yılda yaklaşık 500.000 yeni enfeksiyon olduğunu tahmin etmektedir. Hatta, meningokoksik sepsis geliştiren kişilerin %20 ila %50’si arasındaki kısmı ölür.

Menigokokal Hastalık

Bu durum, ciddi hastalıklara neden olan bir bakteri olan meningokoktan kaynaklanmaktadır. Enfekte bir kişinin öksürürken ya da hapşırırken ortama saldığı damlacıklar ile temasa geçen herkes bu enfeksiyona yakalanabilir.

Bazı kişiler bu bakterilere karşı oldukça hassastır, ancak bilim bunun nedenini bilmemektedir. Bildiğimiz şey, bu mikroorganizmanın nazofarenksi aşamalı olarak istila ettiğidir. Ayrıca, enfeksiyon ile semptomların ortaya çıkması arasındaki süre, daha az da olabilse de yaklaşık 10 gündür.

Daha sonra meningokok mukozaya nüfuz eder ve kan dolaşımına girer. Bu tür bir hastalığın en yaygın tezahürü menenjit ya da meninks iltihabı, yani beyin ve omuriliği kaplayan zarlarda görülen iltihaplanmadır.

Bu hastalığın olası etkilerinden biri, yüksek ölüm oranına sahip ciddi bir durum olan meningokoksik sepsis gelişimidir. Aynı şekilde hayatta kalanlar kişiler de kalıcı sekellerden muzdarip olabilir.

Meningokoksik Sepsis

Bu durum bir tür septik şoktur. Bu, doku ve organların yeterli oksijen ve besin alamamasına neden olan tıbbi bir durumdur. Bu, hücrelerin kademeli olarak ölmesine ve ölüme yol açabilecek genel bir sistem problemine yol açar.

Sonra, meningokokun kanda çoğalması da vardır. Bu fazlalık, bir ya da birden daha fazla organ ya da uzuvda dolaşımı engelleyen pıhtılara yol açarak kangrene neden olur. Paradoksal bir şekilde, bu yüzden kontrol edilmesi zor kanamalar da meydana gelir.

Tahminler, bu hastalıktan muzdarip olan her dört kişiden birinin bir uzvunun kesilmesi gerekeceğini göstermektedir. Aynı şekilde sepsis, yara izleri oluşturan ve deformitelere yol açan cilt lezyonlarına da neden olur. Bunlar genellikle ameliyat gerektirir ve iyileşme süreçleri de oldukça yavaştır.

Semptomları ve Bulguları

Meningokoksik sepsis semptomları geniştir. İlk başta hafif ateş olabilir, ancak yine de, pek çok vakada saatler içinde çoklu organ yetmezliği ve ölüm de görülebilir.

Tipik olarak; ilk dört ila altı saat içinde ateş, titreme, baş dönmesi, mide bulantısı, baş ağrısı ve halsizlik gibi herhangi bir viral enfeksiyonda görülen ortak semptomlar görülür. Ayrıca ishal ve kusma da gerçekleşebilir.

Yukarıdakilere ek olarak, sepsisin en yaygın semptomları şunlardır:

• Soluk ve lekeli cilt
• Solunumda hızlanmalar
• Eller ve ayaklarda titremeler
• Sersemlik ve kafa karışıklığı
• Düşük kan basıncı
• Eklemlerde ya da uzuvlarda ağrı
• Birlikte yeni bir çürük gibi görünen küçük, parlak kırmızı lekeler şeklinde bir kızarıklık (her vakada gerçekleşmez)

Teşhis ve Tedavi

Meningokoksik sepsis, menenjit olsa da olmasa da gerçekleşebilir. Tipik olarak tanısı; bir kan testi, burun ve çenede yapılan sürüntü testi, göğüs röntgeni ve dışkı örneğinden yapılır.

Hastalığın tedavisi bir hastanede ya da tıbbi tesiste yapılmalıdır ve izolasyon gerektirmez. Bu duruma geleneksel yaklaşım aşağıdaki dört önlemi içerir:

• Antibiyotik uygulaması erken yapılmalıdır ve herhangi bir görünür enfeksiyon kaynağı boşaltılmalıdır.
• Aşırı hipotansiyonu önlemek için vasküler boşluğu doldurmak ve kan basıncını korumak amacıyla parenteral hidrasyon yapılır.
• Vazoaktif ilaçların kullanımı, sepsisin neden olduğu iltihaplanmanın sonucu olan kardiyosirkülasyon değişikliklerine karşı koyar.
• Yaşam desteği önlemleri arasında oksijen uygulaması, trakeal entübasyon ve mekanik ventilasyon; ayrıca, kanama olduğunda pıhtılaştırıcılar ve taze donmuş plazma sayılabilir.

Meningokoksik Sepsisin Önlenmesi

Bu, öncelikle meningokok hastalığının yayılmasını önlemek ile ilgilidir. Bu nedenle, bu amaca yönelik olan iki aşı mevcuttur:

• Pnömokokal aşı, pnömokok menenjite karşı korur. Doktorlar bunu bebeklere rutin olarak, ve 65 yaş üstü kişilere de sıklıkla uygular. Bu aşının çapraz reaksiyona yol açtığı ve benzerlik nedeniyle meningokok enfeksiyonlarını önlediği konusunda spekülasyonlar vardır. Her halükarda, S. pneumoniae karşısında tamamen etkili olduğu söylenemez.
• MenC aşısı, meningokok tip C grubuna karşı koruma sağlar. Doktorlar bunu bebekler üzerinde kullanır ve ayrıca 25 yaşın altındaki herkes tarafından da kullanılabilir.

Aşılar her meningokok türüne karşı koruma sağlamaz. Bununla birlikte, problemle en çok ilişkili olan bakterilerin dağılımını büyük ölçüde azaltırlar. Son olarak, diğer önleme yönergeleri şunlardır: hasta insanlarla teması sınırlamak, sık sık elleri yıkamak ve kişisel kullanımda olan nesnelerin hijyeninin uygun bir şekilde sürdürülmesi.