Niktofili: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Niktofili, gece için güçlü bir tercihe verilen addır. Patoloji olarak sınıflandırılmasa da sağlık üzerindeki etkileri nedeniyle sorunlu bir durumdur. Kendini güneş ışığından mahrum bırakmanın ve normlara aykırı faaliyetlerde bulunmanın sonuçları vardır.
Kesin olarak konuşursak, niktofili, bir kişi gece geç saatlere kadar uyanık kalmayı özgürce seçtiğinde ortaya çıkar. Zevk için değil, işin gerekleri nedeniyle vardiyalı çalışan vardiyalılarda durum böyledir.
Bir kişi niktofiliye sahip olduğunda, mutlaka tedavi edilmesi gerekmez. Yaşam tarzlarını değiştirmeleri de zorunlu değildir.
Niktofili nedir?
Niktofili, geceye ve karanlığa alışılmadık bir çekim ile karakterize edilen bir durumdur. Bir bozukluk olarak kabul edilmez ve psikiyatrik teşhis kılavuzlarının hiçbirine dahil edilmez.
Bu nedenle, bir sorun olarak kabul edilemez. Ancak, bu tür davranışlar belirli sorunlardan kaynaklanıyor olabilir. Belki de uyku bozukluğu veya sosyal hayata uyum sağlamada yaşanan sorunlarla alakalıdır.
Her vaka farklıdır ve niktofilili bir kişinin yaşadığı koşullar değerlendirilmelidir. Eğer bu bir sorun teşkil etmiyorsa o zaman basit bir tercihten bahsedebiliriz.
Bu yazımızı da okumak isteyebilirsiniz: Düzensiz Uyku Kardiyovasküler Sorun Riskini Artırabilir
Nedenleri
Niktofiliyi değerlendirmek için en aydınlatıcı unsurlardan biri, buna neyin sebep olduğuna bakmaktır. Bu davranışın çok çeşitli kökenleri olabilir ve bunun çözülmesi gereken bir sorun mu yoksa özgürce seçilmiş bir yaşam tarzı mı olduğunu anlamak için kategorize edilmesi gerekir.
Sirkadiyen ritim modeli
Sirkadiyen ritim, uyku ve uyanıklık saatlerini düzenleyen biyolojik bir döngüdür. İnsanlar genellikle sabahları daha aktif, akşamları ise hareketsizdir, bu da güneşin varlığına denk gelir. Bununla birlikte, bilimin bilmediği nedenlerle, bazı insanlar farklı bir örüntüye sahiptir.
Psikolojik özellikler
Yüksek IQ’lu insanlar geceleri daha aktif olma eğilimindedir. Bunun nedeni bilinmiyor. Benzer şekilde içe dönük insanlar, sosyal hayatın bu saatlerde çok daha az yoğun olması nedeniyle geceyi daha çekici bulurlar.
Alışkanlıkların değiştirilmesi
Yapılandırılmış bir rutini olmayan insanlar genellikle çok esnek uyku ve yemek yeme alışkanlıkları geliştirirler. Prensip olarak, geç yatıp geç uyanma eğilimi de vardır. Kişinin sabahları herhangi bir işi yoksa, bu genellikle niktofiliye yol açabilir.
Caydırıcı durum
Kişinin gündüz saatlerinden hoşlanmaması da mümkündür. Geceleri uyanık kalarak bu olumsuz uyarandan kaçınmaya çalışırlar.
Aynı şekilde, kişi bir gece bir çocukluk travması geçirmişse, bu o zaman bir uyanıklık yaratabilir. Bu, travma sonrası stresin bir etkisi olacaktır.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir: Uzmanlar Uyku Felci (Karabasan) Hakkında Ne Diyor?
Niktofilinin belirtileri
Kendi başına bir patoloji olmadığı için genel belirtilerden söz edemeyiz. Yapılabilecekler, bu duruma işaret eden ve sorunlu olan özellikleri ana hatlarıyla ortaya koymaktır:
- D vitamin eksikliği: Bu vitaminin üretimi için güneşe maruz kalma şarttır. Eksikliği ruh halini, aynı zamanda kemik ve bağışıklık sistemlerini de etkiler.
- Sosyal zorluklar: Kişinin geceleri uyanık kalma alışkanlığı nedeniyle sosyal temasının çok az olması veya hiç olmaması, bir profesyonel tarafından değerlendirilmesi gereken bir durumdur.
- İş sorunları: İş taahhütlerini yerine getirmede zorluk veya imkansızlık, niktofilinin kişi için çok olumsuz olduğunun bir göstergesidir.
- Dinlenmeden yoksun bırakma: Gece tercihi, daha az dinlenmeye veya kötü uyumaya neden oluyorsa, burada da bir sorun vardır.
Niktofili için mevcut tedaviler
Niktofili, sosyal veya iş performansını bozmadığı veya fiziksel sağlığı önemli ölçüde etkilemediği sürece tedavi gerektirmez. Varsa, bu durumun üstesinden gelmenin yollarını bulmak için bir doktora danışmak gerekir.
Öncelik bir psikoterapiste danışmak olacaktır. Bu profesyonel her vakayı değerlendirecek ve sorunları tespit edebilecektir. Uyku bozukluklarının varlığı veya sirkadiyen ritimde önemli değişiklikler ilaçların reçetelenmesine yol açabilir.
Genel anlamda yapılacak en sağlıklı şey gece uyumak ve gündüz uyanık kalmaktır. Gece vakitleri ne kadar çekici olursa olsun, alışkanlıklar ılımlılaştırılmalıdır. Niktofili, zararlı sonuçlara yol açmadığı sürece kabul edilebilir bir yaşam biçimidir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Campos, M. R. (2016). Trastorno de estrés postraumático. Revista Médica de Costa Rica y Centroamérica, 73(619), 233-240.
- Querales, M. I., Cruces, M. E., Rojas, S., & Sánchez, L. (2010). Deficiencia de vitamina D: ¿Factor de riesgo de síndrome metabólico? Revista médica de Chile, 138(10), 1312-1318.
- Zamarrón, J. A. (2017). El insomne contra la diurnidad. Cuadernos Fronterizos, (40).
