B12 Vitamini Eksikliğiniz Olduğunu Nasıl Anlarsınız?
B12 vitamini, vücut için en önemli vitaminlerden biridir. Vücuttaki vitamin seviyeleri, iyi bir metabolizmayı korumanın yanı sıra hücresel işlevleri ve ruh halini iyileştirmeye de yardımcı olur.
Eğer beş yıldan uzun süreyle bir B12 eksikliğiniz olursa, sonuçlar oldukça ciddi olabilir. Bu nedenle bu vitaminin rolü belirli süreçler için çok temeldir ve bazıları onu “enerji vitamini” olarak adlandırır.
B12 vitaminini genellikle gıdalar aracılığıyla vücudumuza alırız. Bununla birlikte, en uygun seviyeyi korumak için yılda en az iki kez ekstra doz alınması gereken durumlar mevcuttur.
B12, DNA üretimi için gereklidir, s ağlıklı sinir hücrelerini, kan hücrelerini ve vücudun tüm genetik materyalini korumaya yardımcı olur. Bu vitamin vücudu idrar ile birlikte terk etmez. Hatta karaciğerimiz, böbreklerimiz ve diğer organlarımız tarafından depolanır. Sonrasında vücudumuz bu depolanmış vitamini kullanır.
B12 Vitamini Eksikliğinin Belirtileri
B12 vitamini eksikliğinin birçok farklı belirtisi vardır, bu yüzden büyük ihtimalle hepsinin farkına varmayız. Alzheimer hastalığının gelişimi ile B12 vitamini eksikliğini birbirine bağlayan bazı çalışmalar vardır.
Bunun yanı sıra, bu vitaminin eksikliği durumunda hafıza sorunları, konsantrasyon eksikliği, karışıklık ve sürekli unutkanlık ortaya çıkabilir. Dejeneratif hastalıkların başlangıcının belirleyici faktörlerinden biri de beyin kütlesinde meydana gelen azalmadır.
B12 vitamini tüketiminizi düzenlerseniz ve bu hastalıklar çok ileri seviyede değilse, etkileri kısa sürede tersine çevirebilirsiniz. Tespit edilen B12 vitamini eksikliği durumlarının % 80’inde üç ortak durum vardır:
- Yaşlılık,
- Günde 6 fincandan fazla kahve içmek,
- Vegan beslenme düzeni
Karıncalanma ve yorgunluk
B12 eksikliğini gösterebilecek başka bir belirti, kötü kan dolaşımından kaynaklanan kol ve bacaklardaki karıncalanma hissidir. Bu durum başka faktörlere de bağlı olabilir.
Bu yazımızı da okuyun:
10 Alışılmış Vitamin Eksikliği ve Bu Konuda Yapılması Gerekenler
Bununla birlikte, her zaman B12 vitamini alımının yeterli olduğunu kontrol etmeniz önemlidir. Bazen günlük yorgunluk, baygınlık, ilgisizlik hissi, motivasyon eksikliği ya da ruh hali değişiklikleri işaretleri gösterebiliriz.
Depresyon, bu semptomların bir nedeni olmakla birlikte, tek sebep değildir. Bir psikolog yardımına ihtiyacınız olup olmadığını görmek kötü bir fikir olmasa dahi, B12 vitamini seviyenizi yükseltmeye çalışın.
Sindirim problemleri
B12 eksikliği olan insanlar, her bireyin genel sağlığına da bağlı olarak, ara sıra kabızlık ya da ishal yaşıyor olabilir. Hatta bayılma ile sonuçlanabilecek bir baş dönmesi başlangıcı da bu sorunun göstergesi olabilir.
Ara sıra tekrarlayan ve bir süre devam eden baş dönmeleri olursa dikkatli olmalısınız. Anemi, demir eksikliğine de neden olsa, buna ek olarak B12 vitamini eksikliği de varsa durum kötüleşebilir.
Bu durum, anemi ve diğer kan problemlerini tetikleyen kırmızı kan hücrelerinin azalmasına neden olabilir. Diğer belirtileri iştahsızlık, ishal ya da günlük etkinlikleri yerine getirirken ciddi sorunlar yaşamak olarak sıralayabiliriz.
Daha düşük bir iştah ve daha yavaş gelişen semptomlar
Diğer belirtilerin yanı sıra, cilt renginde meydana gelen muhtemel değişiklikler (ilk solgun, sonra sarı) gibi, daha az belirgin olan semptomlar vardır. Bu durum, sinir sisteminin aktivitesinde meydana gelen bir azalmadan kaynaklanır.
B12 vitamini eksikliğinin iştahınızı bastırma olasılığı da mevcuttur. Bu konuda dikkatli olmak önemlidir, çünkü sadece yemek yemek değil, aynı zamanda sağlıklı beslenebilmek de çok önemlidir. Yemek yemeyi bırakırsanız, anemi ile ilgili sorunlar geliştirebilirsiniz.
Sinirlilik
Her zaman oldukça rahat bir insandınız; ancak aniden kontrol edilemeyecek kadar sinirli bir yapıya mı büründünüz? Bu durum, B12 vitamini eksikliğinin olası bir sonucudur.
Ayrıca, bu durumdan etkilenen insanların aklı karışmış olabilir ve mekansal farkındalıklarını kaybedebilirler. Ataklar ilk başlarda gizlice ortaya çıkabilir; ancak zamanla daha düzenli hale gelebilirler.
Göğüs ağrısı
Oldukça belirgin olan bir belirti göğüs ağrısıdır. B12 eksikliği göğüs kafesi çevresindeki kaslarda yetersizliklere neden olur. Bu durum, göğse ait eklemlerdeki yetersizlikler sonucu meydana gelen akut ağrıya neden olan sternokondriti tetikler.
Olası diğer belirtiler
Yukarıdakilere ilaveten, şu belirtilere de sahip olabilirsiniz:
- Sıcaklıkta bir değişiklik olmaksızın üşümek ve sürekli bir uyuşukluk hissetmek. Bu duruma ellerde ve ayaklarda hissizlik de eşlik edebilir.
- İshal ataklarından muzdarip olmak. Bu şikayet kademeli olarak ortaya çıkabilir. Ciddi vakalarda, aşırı şiddette ağrılı bağırsak hareketleri duruma eşlik edebilir.
- Doğurganlığa dair problemler. B12 vitamini, genetik bilgi ile doğrudan ilişkili olduğu için, eksikliği; spontane olarak meydana gelen düşük riskini, azalmış sperm sayısını ve kadın üreme sistemi ile ilgili problemleri artırabilmektedir.
- Ağzınızda acı tat duymak. Bakterilerin birikmesi nedeniyle, sürekli hale gelen enfeksiyonların ya da düzenli olarak meydana gelen kanamaların varlığını göz ardı etmemelisiniz. Unutmayın ki, eğer dikkat etmezseniz, dişlerinizi kaybedebilirsiniz.
B12 Eksikliğine Neden Olabilecek İlaçlar
- Doğum kontrol hapları
- Kanser için ilaçlar
- Gut, Parkinson hastalığı ve tüberküloz için ilaçlar
- Anti-epileptik ilaçlar
- Potasyum takviyeleri
- Anti-hipertansif ilaçlar
- Kolesterolü düşürmek için uygulanan tedaviler
- Psikozlu hastalıklar için tedaviler
B12 Vitamini Seviyenizi Takip Etmenin Önemi
Büyük ihtimalle, bazı ilaçların bu eksikliğe neden olduğunu bildiğiniz için endişelisiniz ve bu ilaçları almayı bırakmak istiyorsunuz. Bunun yerine, sorunu gidermek için doktorunuza danışarak aşağıdakilerin tüketimini artırın:
- Karaciğer ve sığır eti
- İstiridye
- Kümes hayvanları
- Yumurta
- Hububat
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Ankar, A., & Kumar, A. (22 de octubre de 2022). Vitamin B12 Deficiency. StatPearls Publishing. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441923/
- Green, R., Allen, L. H., Bjørke-Monsen, A. L., Brito, A., Guéant, J. L., Miller, J. W., Molloy, A. M., Nexo, E., Stabler, S., Toh, B. H., Ueland, P. M., & Yajnik, C. (2017). Vitamin B12 deficiency. Nature Reviews Disease Primers, 3, 17040. https://www.nature.com/articles/nrdp201740
- European Food Safety Authority. (9 de julio de 2015). Scientific Opinion on Dietary Reference Values for cobalamin (vitamin B12). EFSA Journal, 13(7), 4150. https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4150
- Gulacti, U., Lok, U., Hatipoglu, S., Aktas, N., Borta, T., Hatipoglu, F., & Arpaci, A. (2014). Assessment of vitamin B12 and folic acid deficiency in emergency department as a cause of acute presentation of dizziness. Acta Medica Mediterranea, 30(1), 771-774. https://www.actamedicamediterranea.com/archive/2014/medica-4/assessment-of-vitamin-b12-and-folic-acid-deficiency-in-emergency-department-as-a-cause-of-acute-presentation-of-dizziness
- Ibeh, N. C., Okafor, C. I., Nwadinigbo, O., & Manafa, P. O. (2019). Relationship between vitamin B12 deficiency and infertility on women attending Obstetrics and Gynaecological clinic at a Tertiary Hospital in South East Nigeria. Journal of Medical Laboratory Science, 29(3), 1-7. https://zenodo.org/records/4007872
- Johnson, L. E. (noviembre de 2022). Deficiencia de Vitamina B12. Manual MSD. https://www.msdmanuals.com/es-ar/professional/trastornos-nutricionales/deficiencia,-dependencia-e-intoxicaci%C3%B3n-vitam%C3%ADnica/deficiencia-de-vitamina-b12?query=carencia%20de%20vitamina%20b12
- Kim, J., Kim, M. J., & Kho, H. S. (2016). Oral manifestations in vitamin B12 deficiency patients with or without history of gastrectomy. BMC Oral Health, 16(1), 60. https://link.springer.com/article/10.1186/s12903-016-0215-y
- Kumar, K. J., Prudhvi, S., Balaji, K., & Raúl, R. (2018). Diarrea persistente, anemia hemolítica y esplenohepatomegalia por deficiencia de vitamina B 12 en una madre lactante. Journal of Applied Hematology, 9(4), 148-150. https://journals.lww.com/jaht/fulltext/2018/09040/persistent_diarrhea,_hemolytic_anemia,_and.7.aspx
- Langan, R. C., & Goodbred, A. J. (2017). Vitamin B12 Deficiency: Recognition and Management. American Family Physician, 96(6), 384-389. https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2017/0915/p384.html#afp20170915p384-t1
- Lauer, A. A., Grimm, H. S., Apel, B., Golobrodska, N., Kruse, L., Ratanski, E., Schulten, N., Schwarze, L., Slawik, T., Sperlich, S., Vohla, A., & Grimm, M. O. W. Mechanistic Link between Vitamin B12 and Alzheimer’s Disease. Biomolecules, 12(1), 129. https://www.mdpi.com/2218-273X/12/1/129
- Marín-Castro, M. J. (2019). Anemia Megaloblástica, generalidades y su relación con el déficit neurológico. Archivos de Medicina (Manizales), 19(2), 420-428. https://www.redalyc.org/journal/2738/273860963022/html/
- Staff, N. P., & Windebank, A. J. (2014). Peripheral neuropathy due to vitamin deficiency, toxins, and medications. Continuum, 20(5), 1293-1306. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4208100/
- Tardy, A. L., Pouteau, E., Marquez, D., Yilmaz, C., & Scholey, A. (2020). Vitamins and Minerals for Energy, Fatigue and Cognition: A Narrative Review of the Biochemical and Clinical Evidence. Nutrients, 12(1), 228. https://www.mdpi.com/2072-6643/12/1/228
- Wolffenbuttel, B. H. R., Wouters, H. J. C. M., Heiner-Fokkema, M. R., & van der Klauw, M. M. (2019). The Many Faces of Cobalamin (Vitamin B12) Deficiency. Mayo Clinic Proceedings: Innovations, Quality & Outcomes, 3(2), 200-214. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2542454819300335