Ciltte Ekimoz: Tam Anlamıyla Nedir?

Ciltte ekimoz, yaraya benzer bir çeşit lezyon olmakla birlikte adli tıp alanında oldukça önemli bir anlam kazanmaktadır. Bugünkü yazımızda, ekimoz formlarından ve neden meydana gelebileceğinden söz edeceğiz.

Ciltte ekimoz, en temel deri lezyonlarından biridir. Pek çok hastalık ve çeşitli dermatolojik belirtilerde ciltte ekimozlara sıklıkla rastlanmaktadır.

Ciltte ekimozun deri altında kan birikmesinden ötürü meydana geldiği söylenebilir. Çünkü bu ekimoz durumlarında cildin üst kısmında herhangi bir yara ya da lezyon bulunmaz. Bu kanın birikmesi, kan damarlarının kopmasından kaynaklanır.

Kanın damarların dışına çıkması durumuna ekstravazasyon adı verilir. Ekimoz, sağlıklı cildin altında yaşanan ekstravazasyondan dolayı meydana gelir. Çarpma, enfeksiyon ya da bölgedeki kopmuş kaslardan ötürü damarlar kopabilir ya da açılabilir.

Ekimoz dermatolojik bir lezyon olsa da yalnızca üst deriyi etkilemez. Bu tip lezyonlar, ağız içinde bulunan lezyonlar gibi mukoza zarlarının altında da görülebilirler.

Ciltte Ekimoz Nedenleri

Ekimoza yol açabilecek pek çok neden bulunur. Damarlarda yırtılma ya da deri altında ekstravazasyon sürecin sonunda meydana gelen durumlardır. Bu durumun sonuçları ise şunlar olabilir:

• Cildin yırtılmasına neden olmayan bir çarpma gibi herhangi bir travma. Bu keskin olmayan maddelerden kaynaklı bir travmadır. Ekimozun yalnızca, cildin üzerinde olmadığı bir durumda meydana geldiğini aklınızdan çıkarmayın.
• Ekimoz atletlerde oldukça yaygın bir şekilde görülen bir durumdur. Travma ya da aşırı egzersiz kaynaklı kas zedelenmelerinden kaynaklanabilir.
• K vitamini kanın düzgün bir şekilde pıhtılaşması için gerekli bir maddedir. Bu vitaminin eksikliği ciltte ekimozlara neden olabilir.
• Bazı enfeksiyonlar damarları zayıflatarak derinin altında yırtılmalarına neden olabilir. Bazı durumlarda ekimoz bir enfeksiyonun ilk belirtisi olarak karşımıza çıkar. Ateşten evvel dahi belirebilirler.
• K vitamini eksikliğinin yanı sıra, von Willebrand gibi pıhtılaşma hastalıkları olan kişilerde ekimoz görülme ihtimali daha fazladır. Bunun yanı sıra pıhtılaşma ile ilgili bozukluklar, kanser gibi bazı hastalıkların ikincil belirtisi olabilirler.
• Kişilerin pıhtılaşma karşıtı ilaçlar almaları gereken bazı hastalıklar vardır. Normal koşullarda damarların yırtılmasına neden olmayacak durumlar, bu ilaçların kullanılması nedeniyle doğan olumsuz etkiler sonucu, geçici ekimozlar ya da küçük travmalar gibi durumlara sebep olurlar.

Ciltte Ekimoz Nasıl Meydana Gelir?

Yukarıda da bahsettiğimiz üzere cildin altında kan birikmesi, ciltte ekimozların oluşmasına neden olur. Bu durum bir süreliğine devam eder ve ardından kan vücuda geri emilir.

Bu birkaç hafta sürebilen geri emilme sürecinde, etkilenen bölgede renk değişiklikleri olabilir. Renk değişimine göre ekimozun hangi aşamada olduğunu anlayabilirsiniz.

Kan, damarların içindeyken kırmızı renktedir. Damardan çıkıp deri altına yerleştiğinde, savunma hücreleri ya da makrofajlar devreye girer. Makrofajların içinde, kandaki hemoglobin taşıdığı oksijeni yitirir ve koyu bir renk alır.

Oksijen bulunmayan bu koyu kırmızı hemoglobinler derinin üzerinden mor olarak görülür. Bu ekimoz durumunda en yaygın görülen renktir.

Günler geçtikçe, bozulmalardan kaynaklı hemoglobinlerin pigmentlerinde değişim görülür. Mor sonrası cilt yeşil renk alır ve bunun nedeni hemoglobinin biliverdine dönüşmesidir.

Biraz daha zaman geçtikten sonra biliverdin biliburine dönüşür ve cilt sarı renk alır. Son olarak da bilirubin hemosiderine dönüşür ve cilt dışardan soluk kahverengi olarak görünür.

Ekimozun son aşamasında kalan kanın tamamı yeniden emilir. Makrofajlar kalan tüm kanı ve hemosiderini sindirir. Sonuç olarak da cilt normal rengine döner.

Ekimozun Sınıflandırılması

Ekimoz, hemitoma, morluk ve peteşi kelimeleri birbiri yerine kullanılsa da her zaman aynı anlama gelmezler. Dermatolojide her birinin kendine özgü özellikleri vardır.

Hematoma, ciltte kabarma görülen bir ekimoz türüdür. Yani ciltte şişme görülmüyorsa, bu hematoma değildir.

Öte yandan, peteşi daha çok ekimozun boyutu ile alakalıdır. Örneğin; iki milimetreye kadar olan lezyonlar peteşidir. Bu boyuttan sonrası ekimoz olarak adlandırılır.

Tüm bunlardan öte, ekimozun geçici olduğunu ve genellikle travma kaynaklı olduğunu unutmayın. Eğer vücudunuzda ekimoz var ve bunun nedenini bilmiyorsanız doktorunuza danışın.  Doktorunuz gerekli teşhisi koyacaktır.