Çocuklara Karşı Zorbalık: Herkesin Başına Gelebilir

Çocuğunuz zorbalık kurbanı olduğunda ebeveynleri olarak ne yapmalısınız? Bu yazı ile size bu konuda yardımcı olmak istiyoruz. 

Son yıllarda çocuklara karşı zorbalık ile ilgili hikayeler haberlerde yer alıyor, manşetlerde kendisine yer buluyor. Bu terim artık herkesin dilinde. Ne olduğunu bilsek de, pek azımız, böyle bir durumla karşılaşıldığında ne yapılması gerektiğini biliyor.

Bu sorunla karşı karşıya kalan kendi çocuklarımız olduğunda ise ne yapacağımıza karar vermekte daha da çok zorlanıyoruz. Ne de olsa çocuklara kendi sorunlarını kendi başlarına çözmeleri gerektiğini öğretmek gerekiyor, değil mi? Soru her zaman şu oluyor: Müdahale edip onları savunmaya çalışmalı mı yoksa çalışmamalı mı?

Bu nedenle, çocuğunuz zorbalık kurbanı olduğunda ne yapmanız gerektiği konusunda size biraz fikir vermek istiyoruz. Daha fazlasını öğrenmek için yazımızı okumaya devam edin.

Çocuklara Karşı Zorbalık: Nedir?

Zorbalık veya sistematik şekilde rahatsızlık vermek, hem fiziksel hem de duygusal açıdan veya kaçınma gibi toplu hareketler yoluyla yapılabilir.

Zorbalık, belli bir süre içinde, akranlar arasında sürekli olarak gerçekleşen yapısal istismar dinamiği olarak tanımlanabilir. Ancak bu istismar her zaman fiziksel değildir. Tersine kurbana karşı yapılan her tür zararlı ve toksik tutumu kapsar. Hakaret, kaçınma, acımasız şakalar ve siber zorbalık, zorbalık türlerinden bazılarıdır.

Dünya Sağlık Örgütü tarafından onaylanmış bir çalışmaya göre, dünyada 9 – 18 yaş arası çocuklarda akran tacizi bu kişilerin yaklaşık yüzde 32’sini etkiliyor.

Yapılan pek çok araştırmada, zorbalığın etkilerinin, kısa, orta ve uzun vadede çocuk için negatif olduğunun altı çiziliyor.

Eğer çocuğunuz, bulunduğu ortamda akranları tarafından yapılan zorbalığa maruz kalıyorsa, yazımızı okumaya devam edin. Hem fiziksel hem de duygusal zorbalıkla ilgili sorunların çözülmesine nasıl yardımcı olabileceğinizden bahsedeceğiz.

Zorbalık İle Karşılaşıldığında Ne Yapılmalı?

Zorbalıkla karşılaşıldığında, sorunun yok edilmesinde ebeveynlerin rolü ön plana çıkıyor. Çünkü zorbalık bir kişinin hem fiziksel hem duygusal gelişimini derinden etkileyebilir.

Ancak harekete geçmeden önce zorbalık davranışını anlamak için biraz zaman ayırmanız önemli.

1. Çocuklara karşı zorbalık neden ortaya çıkar

Bir kişi veya bir grup, iterek, hakkında dedikodu yaparak, hakaret ederek, döverek ve hatta cinsel saldırıda bulunarak bir kişiye sürekli işkence ettiğinde, bunlara maruz kalan kişinin gözü korkabilir. Bu tür saldırılar için “bahaneler” genelde şunlardır:

• Fiziksel görüntü
• Sosyoekonomik statü
• Sıra dışı davranış (örneğin genellikle utangaç veya kolay incinebilen çocuklar, acımasız saldırıların hedefinde olurlar)
• Irk veya din
• Cinsel eğilim. (Bu durumda kurbanın gerçekten de homoseksüel eğilimleri olup olmamasının bir önemi yoktur. Bir saldırganın, bir kişinin gözünü korkutabilmek için böyle düşünüp bunu ifade etmesi yeterlidir.)

Çocuğunuzun gerçek anlamda zorbalığa maruz kalıp kalmadığını değerlendirirken, bu davranışlar gittikçe artıyor mu, sadece bir kere mi yaşandığı veya uzun bir süredir devam edip etmediğine bakın.

Çocuğunuz bir kerelik bir saldırıyla mı karşı karşıya kaldı yoksa uzun süredir devam eden bir zorbalığın kurbanı mı? Bunu belirlemek için bu sorular anahtar niteliği taşıyorlar.

2. Neden müdahale etmeli ve harekete geçmelisiniz

Zorbalığa karşı nasıl davranmanız gerektiğini değerlendirirken, ebeveyn olarak konuya neden müdahale etmeniz gerektiğini netleştirin. Zamana yayılan her tür istismar çocuğunuza zarar verecektir.

Çocukta şunlar görülebilir:

• Düşük öz saygı
• Stres
• Anksiyete
• Depresyon. Şiddetli depresyon vakalarının intihara kadar gidebileceğini unutmayın. Maalesef, uzun süre zorbalığa maruz kalan pek çok kurban, kendilerine karşı sürekli olarak yapılan ihlallere dayanamayarak bu yolu tercih eder.

3. Çocuklara karşı zorbalıkla mücadele eden aileler için tavsiyeler

Şimdi çocuklara karşı zorbalık söz konusu olduğunda ebeveynlerin bununla mücadele etmek için neler yapması gerektiğine bir bakalım.

Soğukkanlılığınızı korumanız ve bu süreç boyunca sakin kalmanız önemlidir. Çocuğunuzun sırtını yaslayacağı, güç alacağı dayanak siz olmalısınız.

İlk Adım: Araştırın ve ne olduğunu öğrenin

• Çocuğunuzu dinleyin. Başlarından neler geçtiğini öğrenmiş olsanız da olmasanız da, sizinle bu konuşabilecek kadar size güveniyorlarsa, hiç soru sormadan onları dinleyin. Çocuğunuzu hiçbir zaman size gerçeği söylediği için cezalandırmayın.
• Çocuğunuzun kendini güvende hissetmesini sağlayın. Hatta onları rahatlatın. Büyük ihtimalle moralleri bozuk olacak, sevilmeye ve korunmaya ihtiyaç duyar halde olacaklar. Yaşları ne olursa olsun böyle hissedecekler.
• Gerçekleri bilin. Bilgi, güçtür. Bu yüzden herhangi bir şey yapmadan önce tüm detayları öğrenin. Unutmayın, olanları yargılamadan dinlemelisiniz.
• Tepkilerinizi çocuğunuzun bulunmadığı başka bir anda göstermek üzere saklayın. Tam olarak ne olduğunu olabildiğince detaylı bir şekilde -tarih, yerler, tanıklar, siber saldırı ve bunlarla ilgili kanıtlar- öğrenin.
• Olanları size anlattığı için çocuğunuza karşı duyduğunuz minneti ona gösterin. Çoğu zaman gençler başkası hakkında “gevezelik” ettikleri için kendilerini birine ihanet ediyor gibi hissederler ve bununla ilgili büyük suçluluk duyarlar. Doğru olanı yaptıklarını bilmelerini sağlayın.

İkinci Adım: Harekete geçin

• Çocuğunuzun öğretmeniyle tanışın. Neler olduğunu biliyor olmalılar. Hala bilmiyorlarsa ona göre davranın.
• Okul müdürüyle konuşun. Öğretmenin müdahalesinden sonra zorbalık durmazsa o zaman daha üst bir yetkiliyle konuşmalısınız.
• Çocuklara karşı yapılan zorbalık, çocuğunuzu risk altına alan ciddi duygusal ve hatta fiziksel hasarlara yol açar. Müdürden randevu isteyin ve öğretmenin de bu randevuda bulunmasını sağlayın ki böylece bu duruma en kısa zamanda bir son verebilesiniz.
• Zorbalık yapan kişinin ailesiyle tanışın. Okuldaki yetkililer zorbalık yapan çocuğun ailesiyle bir buluşma düzenleyebilirler. Ancak unutmayın böyle bir toplantı büyük ihtimalle rahatsızlık verici olacaktır çünkü her ebeveyn çocuğunun iyi olduğuna inanmak ister.
• Okul size yardımcı olmazsa, polise şikayet edin. Yukarıdakilerden hiçbiri işe yaramazsa ve zorbalık devam ederse, durumu polise bildirmek konusunda tereddüt etmeyin.

Pek çok yerde zorbalıkla mücadele için kurulmuş yardım hatları vardır. İnternette basit bir arama yaparak yaşadığınız yerdeki yardım hattını bulabilirsiniz. Bunun yanında, zorbalık karşıtı kampanyalar yapılır ve bunlara TV’de ve radyoda yer verilir.

Çocuklarınız zorbalık ile karşılaştığında, bununla mücadele etmek için nasıl davranmanız gerektiğini belirlemek kolay değildir. Konuyla ilgili harekete geçmek bazen abartı gibi görünebilir ancak öyle değildir. Birisi çocuğunuza karşı zorbalık ediyorsa konuyla ilgili harekete geçmekte tereddüt etmeyin.

Bu, çocuğun sorunu değildir ve hiçbir zaman kendi başına çözmek zorunda kalmamalıdır.