Endometriyozis: Semptomları ve Tedavisi
Endometriyozis rahim duvarlarını kalınlaştıran bir hastalıktır. Bunun bir sonucu olarak bu hastalıktan muzdarip olan kadınlar aşağıda bahsedeceğimiz diğer semptomların yanında ağrılar, kanamalar ve şiddetli kramplar da yaşarlar.
Bu hastalık normalde rahmi kaplayan endometriyal doku adlı doku rahmin kas duvarında geliştiğinde ortaya çıkar. Yanlış yerde olan bu doku normal şekilde fonksiyon göstermeye devam eder, kalınlaşır ve incelir, ve regl döngüsü sırasında ağır kanamaya neden olur.
Endometriyozis 35 ila 50 yaşları arasında doğum yapan kadınlarda yaygın bir şekilde görülen iyi huylu bir hastalıktır. Ayrıca bu hastalık söz konusu olan dokunun miktarına bağlı olmak üzere iki farklı şekilde kendisini gösterir:
- Difüze endometriyozis. Bu durumda rahmin büyük bir kısmı etkilenir.
- Fokal endometriyozis, ayrıca adenomiyom olarak da bilinir. Bu durum, miyometriyumun içerisinde bulunan bir büyüme veya kütle dolayısıyla ortaya çıkar.
Endometriyozisin Sebepleri
Bu durumu tetikleyen sebepler kesin olarak bilinmemektir. Yapılmış bazı bilimsel açıklamalar şunlardır:
- Rahim içi veya jinekolojik bir ameliyat dolayısıyla veya birden fazla hamilelik veyahut sezaryen şeklinde doğum yapılması dolayısıyla rahimde ortaya çıkan travmalar.
- İnvazif doku büyümesi. Doktorlar bunun rahmi kaplayan endometriyal hücrelerin rahim duvarını oluşturan kaslara doğrudan müdahale etmesinin bir sonucu olduğunu düşünür.
- Gelişimsel kökenler. Uzmanlar bu hastalığın rahim kaslarının içinde oluşma sebebinin fetüsün rahmi gelişirken burada biriken endometriyal doku da olabileceğini düşünürler.
- Kök hücreler ile ilgili kökenler. Daha yeni olan farklı bir teori kemik iliğindeki kök hücrelerin rahim kaslarını istila ederek endometriyozis oluşmasına sebep olabileceğini önerir.
Ancak, şunu da aklınızda tutmalısınız ki, endometriyozis oluşmasına sebep olan şey ne olursa olsun büyümesi tamamıyla kadının östrojen seviyelerine bağlı olacaktır.
Endometriyozis Semptomları
Bu hastalıktan muzdarip olan kadınların ortalama üçte birinin herhangi bir semptomu yoktur. Diğer üçte ikisi ise ana semptomlar ağır regl kanaması ve ağrılı kramplar olmak üzere bazı semptomlar deneyimler.
Ayrıca endometriyozis hastası olan kadınlar seks yaptıktan sonra kanama yaşayabilirler.
Bu yazımızı da okumak isteyebilirsiniz: Ağır Geçen Regl Dönemlerini Doğal Olarak Nasıl Tedavi Edebilirsiniz?
Diğer sık görüle endometriyozis semptomları şunlardır:
- Leğen kemiği ağrısı.
- Şiddetli kramplar.
- Şiddetli kanama (bu hastalıktan dolayı ortaya çıkan bir komplikasyon) dolayısıyla ortaya çıkan anemi. Bu durum kanamalar uzun sürdüğünde ortaya çıkar. Sonuç olarak kadın yorgun hissedecek ve diğer sağlık problemlerinden de muzdarip olacaktır.
- İnfertilite (kısırlık) problemleri.
Endometriyozis zarar veren bir hastalık olmasa da acı ve aşırı kanama hastaların hayat stillerini etkileyebilir. Bu hastalıktan muzdarip olan kadınlar şiddetli ağrılar çekmelerinden veya kanamaya başlayacaklarından endişelenmelerinden dolayı önceden keyif aldıkları etkinlikleri yapmaktan kaçınmaya başlayabilirler.
Endometriyozis Tanısı
Rahim ultrason teknikleri veya manyetik rezonans görüntülemeleri kullanılarak görsel hale getirilebilir. İlk teknik en etkili ve ulaşılabilir olan tekniktir. Ultrasonlar sayesinde medikal profesyoneller rahmi heterojen olarak görebilirler ve bunu miyom gibi hastalıkların özellikleri olan iyi bir şekilde belli odak kütleleri olmaksızın yapabilirler.
İkinci teknikten bahsedecek olursak, MRI’lar daha iyi bir çözünürlükleri olduğu ve daha yüksek kontrastlı görüntüler gösterebildikleri için özellikle de endometriyozis ile rahim urları arasındaki fark belirlenirken daha yüksek bir tanısal kapasiteyi temsil ederler.
Ancak, rahim hacminde herhangi bir artış olmayan asemptomatik kadınlara sadece histerektomi sonrasında yapılan bir rahim değerlendirmesi ile kesin bir şekilde tanı koyulabilir.
Endometriyozis Tedavisi
Endometriyozis için etkili tek tedavi rahimin cerrahi bir şekilde alınması yani histerektomidir. Ancak, semptomlar 40-45 yaşından sonra kötüleşip menopoz sonrasında yok olduğu için çoğu kadın bu şekilde radikal tedavilere başvurmak durumunda kalmaz.
Krampları kontrol etmek için antienflamatuar ilaçların verilmesi ve regl döngüsü sırasındaki hormon salgılanımını kontrol etmek için doğum kontrol hapı kullanılması genellikle bu durumun semptomlarını hafifletmeye yardımcı olur.
Daha fazlasını öğrenmek için okumaya devam edin: Menstrüel Kramplar için Doğal Tedaviler
Ancak, eğer bu hastalıktan etkilenen kadın menopoza yakın değilse, çoktan çocuğu varsa ve başka çocuk istemiyorsa ve durumunun semptomları azaltılamıyor veya kontrol edilemiyorsa medikal profesyoneller ameliyat ihtimalini de değerlendirebilir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Blanco, I., & Barberà, J. A. (2008). Diagnóstico y tratamiento. Gastroenterologia y Hepatologia Continuada. https://doi.org/10.1016/S1578-1550(08)73022-5
- Brun, J.-L., Botolahy, Z. A., Benjoar, M., Marty, M., & Bazot, M. (2014). Diagnóstico de la adenomiosis. EMC – Ginecología-Obstetricia. https://doi.org/10.1016/S1283-081X(14)69283-3
- Britton, R. M. (2006). Adenomiosis: Diagnóstico y Tratamiento. Rev Med Panamá.
- Gunther, R., & Walker, C. (2021). Adenomyosis. StatPearls. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK539868/