Hamilelik Döneminde Yüksek Şeker Riski

Beslenme eğitimi ve danışmanlığı, hamile kadınların bu süreçte beslenme kalitelerini artırmak ve gelecekte olası komplikasyonların önüne geçmek için son dönemde yaygınlaşan bir yöntem haline gelmiştir.

Yazan ve doğrulayan beslenme uzmanı Florencia Villafañe.

Son Güncelleme: 27 Mayıs, 2022

Yüksek şeker içeren beslenme şekli herkes için birtakım sağlık sorunlarını beraberinde getirebilir. Ancak bu risk özellikle hamilelik döneminde daha da yüksektir. Bu dönemde komplikasyonlar çok daha büyük ve gelecekte çeşitli hastalıkların ortaya çıkma riski çok daha fazladır.

Hamilelik dönemi pek çok değişimin yaşandığı bir zaman dilimidir. Anne adayının vücudu yeni bir hayat için çeşitli hazırlıklar yapar ve bu hazırlıkların içinde tüm organizmanın dönüşümü de bulunmaktadır.

Hamilelikte Neler Olur?

Hamilelik çok önemli ve hayati bir dönemdir. Bu süreç içinde farklı gelişimler, metabolizma adaptasyonları ve ekstrauterin (uterus dışı) yaşam için gerekli hazırlıklar da yer alır.

Anne adayının içinden geçtiği süreç glikoz ve plazma lipid birikimine neden olur. Aynı zamanda insülin örneğinde olduğu gibi büyük çapta hormonal değişimler de gözlenir. Bu bağlamda, bu hormona karşı belirli bir dereceye kadar direnç gelişir.

Bu durum glikozun hem anne beynine hem de fetüse ulaşmasını sağlamak için ortaya çıkar. Ayrıca glikoz süt bezlerine yönlendirilir ve diğer organlar tarafından kullanımı da azaltılır.

Hamilelik ve Şeker Metabolizması

Bazı kadınlarda hamilelik boyunca karbonhidrat metabolizmasında bir değişim yaşanır. Bu değişim kan şekeri seviyesinin normal değerlerin üstünde olması şeklinde görülür.

Vücuda bir süre şeker girmeyip insülin seviyeleri normal düzeyde ve hatta normalin altındayken karbonhidrat tüketildiğinde kan şekeri birden normal değerlerin üstüne çıkar. Bu tür değişimler hamileliğin özellikle üçüncü ve son döneminde daha sık görülür.

Daha önce de belirttiğimiz gibi hamilelik boyunca insüline karşı belirli derecede bir direnç gelişir. Bu yüzden anne adayının vücudu, yiyeceklerden elde edilen glikozu metabolizmaya katmak için bu hormondan daha fazla miktarda ihtiyaç duyar. Eğer vücutta yeterli derecede insülin yoksa ya da hiç bulunmuyorsa bu kez glikoz birikimi gerçekleşir.

Eğer hamilelikte şeker ayarlaması fizyolojik olarak doğru bir biçimde gerçekleşmiyorsa, fetüsün gelişimini ciddi bir biçimde etkileyen çeşitli değişimler de yaşanabilir. Bu tür değişimler aynı zamanda bebeğin gelecekte diyabet hastası olma riskini de yükseltir.

Hamilelik Süresince Yüksek Şekerli Beslenme ve Diyabet

Yukarıda açıkladığımız duruma ek olarak anne adayı hamilelik boyunca yüksek oranda şeker içeren bir beslenme şekline sahip olabilir. Bu durum metabolizmadaki değişimi daha da ciddi boyutlara taşıyabilir. Bunun sonucunda gebelik diyabeti adı verilen durum ortaya çıkabilir. Bu diyabet türü ilk kez hamilelik sürecinde ortaya çıkan ya da teşhisi by süreçte konan bir hastalıktır.

Bu durum, hamile bir kadının yeterli derecede insülin üretememesi ya da insülin direncinin artması sonucu kan şekerinin yükselmesine neden olan geçici bir durumdur.

Gebelik Diyabeti Ne Tür Problemlere Yol Açabilir?

Bu rahatsızlığa sahip hamile bir kadının aşağıdakiler gibi bazı hastalıklara yakalanma ya da sorun yaşama riski daha yüksektir:

• Hamilelik döneminde görülen hipertensif (hipertansiyon ile ilgili) hastalıklar.
• Diyabetle bağlantılı hastalıklar.
• Sezaryen doğum.

Bunlara ek olarak yapılan çalışmalara göre gebelik diyabeti geçiren hastaların yaklaşık olarak % 50’sinin sonraki on yıl içinde tip 2 diyabete yakalanma riski de artmaktadır.

Hamilelik Döneminde Nasıl Beslenmek Gerekir?

İlk olarak aklımızda tutmamız gereken şey gebelik diyabetini önlemek için sağlıklı bir beslenme düzeni tercih etmenin zorunlu olduğudur. Dünya Sağlık Örgütüne göre hamilelik sürecinde sağlıklı bir diyette yeterli derecede enerji, protein, vitamin ve minerallerin bulunması gerekir.

Bunu gerçekleştirmek için aşağıda sıralanan yiyecekleri mutlaka tüketmek önemlidir:

• Sebzeler ve meyveler.
• Et.
• Balık.
• Kabuklu yemişler.
• Tam tahıllar.

Diyabet hastalarının şeker düzeylerinin günlük olarak kontrol edilmesi, sağlıklı bir beslenme düzeni takip etmeleri ve fiziksek egzersiz yapmaları gerektiği de unutulmamalıdır. Eğer kan şekeri çok yüksek seviyelere çıkmışsa doktorunuz gerekli ilaçları verecektir.

Hamilelikte Yüksek Oranda Şeker İçeren Beslenme Düzeni Tavsiye Edilmez

Hamilelik dönemindeki kadınların beslenme kalitelerinin artırılması ve gelecekte görülmesi olası problemlerin engellenmesi için beslenme eğitimi ve danışmanlık sıkça başvurulan bir yöntem haline gelmiştir.

Bu yöntem temel olarak şu konulara odaklanmaktadır:

• Tüketilen gıda miktarını da dikkate alarak annelik diyetinin kalitesini artırmak.
• Yeterli ve dengeli bir beslenme düzeni ile ihtiyaç duyulan miktarda kilo alınmasını desteklemek.

Doktorunuzun tavsiyeleri ve sağlıklı beslenmenin hamile kadınlar için ne denli önemli olduğunu açıklayacak olan beslenme uzmanının katkıları bu süreçte alınması gereken önemli birer destektir. Aynı şekilde hamilelik boyunca fiziksel egzersiz yapmanın da gerekli olduğunu unutmamak gerekir.