Hipoparatiroidizm Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Bugünkü yazımızda size tiroid bezlerinde dengesizlik üreten bir endokrin bozukluğu olan hipoparatiroidizm hakkında bilmeniz gereken her şeyden bahsedeceğiz. Bu bozukluk tiroid bezlerinin çok az miktarda PTH (paratiroid hormonu) üretmesine neden olur.
Sonuç olarak kalsiyum düzeyleri düşerken, fosfor seviyeleri normalin üzerinde bir artış gösterir. Hipotiroidizm izole bir patoloji olarak ortaya çıkabilir ancak zaman zaman, bu hastalık, başka bir hastalık türüyle ilişkili de olabilir.
Nispeten yaygın olan tiroid bozukluklarının diğer tiplerinden farklı olarak hipoparatiroidizmin nadiren görüldüğü kabul edilir.
Ancak diğer tiroid bozuklukları ile aynı sıklıkta oluşmamasına rağmen hipoparatiroidizm tanısının konmasından sonra ortaya çıkabilecek komplikasyonların ciddiyeti, önemi nedeniyle bu durumla mücadele etmeyi gerekli hale getirir.
Hipoparatiroidizm hakkında ne bilmelisiniz: Nedenleri
Hipoparatiroidizmli hastalara uygun yaklaşımdan ve tedaviden bahsedilen Pillars makalesi bu endokrin bozukluğunun nedenlerinden bazılarına işaret ediyor. Olguların %75’inde durum, cerrahi girişim sonrası ortaya çıkıyor. En yaygın neden bu ancak başka nedenler de var:
- Otoimmün. Paratiroidizm örneğin kanser gibi bir hastalık türünün tedavisi için immünoterapi uygulanması sonucu oluşabilir.
- Fonksiyonel. Kandaki magnezyum seviyesinin yüksek ya da yetersiz olması da hipoparatiroidizme yol açabilir.
- Radyasyon kaynaklı yıkım. Radyoaktif iyot kullanılarak yapılan hipotiroidizm tedavisinin bir sonucu olarak ortaya çıkar.
- Metastaz. Özellikle meme kanseri nedeniyle kanserli hücrelerin yeniden üremesi.
Bu nedenlerin yanı sıra, farklı sendromları (DiGeorge sendromu, HDR sendromu vb) veya bozukluklar (mitokondriyal bilinmeyen gen) içeren başka nedenler de vardır.
İzole vakalarda hipoparatiroidizmin ortaya çıktığı durumları da unutamayız. Örneğin PTH veya CasR mutasyonları bunun örneklerinden bazılarıdır.
Bunu da okuyun: Meme Kanseri İçin Tarama Testleri
Hipoparatiroidizm hakkında ne bilmelisiniz: Olası komplikasyonlar
Hipoparatiroidizm tanısına neyin yol açabileceğine bir göz atmış olduk. Artık ortaya çıkabilecek komplikasyonlar hakkında konuşmanın zamanı geldi.
Bunların arasında yer alan daha az ciddi komplikasyonlar ile başlayabiliriz. Örneğin pullu hale gelen çok kuru cildin varlığı, kaslara kramp girmesi ve kollarda ve bacaklarda karıncalanma hissi.
Diğer durumlarda hastalar, normalden daha ağrılı geçen adet dönemleriyle karşılaşabilirler. Aynı zamanda kırılgan tırnakları, kuru ve kırılgan saçları olabilir ve sık sık karın ağrısı çekebilirler. Ancak bu belirtiler aşağıdaki komplikasyonların meydana geldiği noktaya kadar kötüleşebilir:
- Konvülsiyon
- Katarakt
- Dokuda kalsiyum birikmeleri
- Azalmış bir bilinç durumu
Bazı durumlarda hipoparatiroidizm, demansa yol açabilir. ‘İdiyopatik hipoparatiroidizm ve demans’ isimli makalede böyle bir olguyu gözlemleyebiliyoruz.
Ancak farklı çalışmalara ve testlere göre, D vitamini ile tedavi durumu tersine çevirmeye yardımcı olabilir. Ancak bu yalnızca hipokalseminin oluşmadığı durumlar için geçerlidir. Bu da hipoparatiroidizm tanısının mümkün olduğunca çabuk konmasının önemli olduğu anlamına gelir.
Hipoparatiroidizm hakkında ne bilmelisiniz: Önlenmesi
Şu anda bu patolojiye yakalanma ihtimalimizi yok etmemizi veya azaltmamızı sağlayan hiçbir şey yok. Ancak bu sorunla başa çıkmamıza yardımcı olacak bazı tedbirleri uygulamaya koyabiliriz ki ondan olabildiğince çabuk kurtulalım.
Örneğin yalnızca tiroid cerrahisi veya boyun cerrahisi geçirdiyseniz hipoparatiroidizmin olası belirtilerine dikkat edin. Eğer ellerinizde veya ayaklarınızda karıncalama yaşıyorsanız veya bahsettiğimiz diğer hafif belirtilerden herhangi birinden muzdaripseniz o zaman bunları doktorunuza bildirmelisiniz.
Daha sonra hipoparatiroidizmin ilerlemesini ve daha ciddi hale gelmesini engellemek için hızla tedaviye başlayabilirsiniz.
Belirtileri göz ardı etmemek ya da hafife almamak önemlidir çünkü hafif şiddetteymiş gibi görünürler. Hipoparatiroidizm hakkında unutmamamız gereken bir şey de komplikasyonların yavaş yavaş ortaya çıkmasıdır. Ve eğer onları tedavi etmezsek gittikçe daha ciddi bir hale gelmeye devam edecekler.
Farkında olun
Eğer yeni boyun ya da tiroid ameliyatı geçirdiyseniz, biraz önce de söylediğimiz gibi tetikte olun. Yukarıda bahsedilen belirtilerden herhangi birini yaşarsanız en kısa sürede doktorunuza görünün.
Hızlı hareket etmek önemlidir. Böylece doktorlar hipoparatiroidizm ihtimalini eleyen veya doğrulayan düzgün bir tanı koyabilirler. Neden mi?
Çünkü bu hastalık, bizi etkilemeye başladıktan sonra gözümüzde katarakta ve dokumuzda kalsiyum birikintilerinin oluşmasına neden olabilir. Bu konvülsiyonlara ve bayılmaya yol açan beyin dokusunu içerir ve geri döndürülmesi çok zordur.
Bu nedenle hipotiroidizm nedeniyle gelişebilecek komplikasyonları önlemenin en iyi yolu durumu erken tedavi etmektir. Bu hastalığın tanısının konduğu birini tanıyor musun?
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Albalate Ramón, M., de Sequera Ortiz, P., & Rodríguez Portillo, M. (2012). Trastornos del calcio, el fósforo y el magnesio. Nefrología, 7(1), 0.
- Barquero Melchor, H., Delgado Rodríguez, M. J., & Juantá Castro, J. (2015). Hipocalcemia e hipoparatiroidismo post-tiroidectomía.
- Crespo Valadés, E., Blanco Jarava, A., & Malmierca Corral, M.. (2007). Calcificaciones cerebrales en hipoparatiroidismo idiopático crónico. Anales de Medicina Interna, 24(2), 102-103. Recuperado en 16 de marzo de 2019, de http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0212-71992007000200015&lng=es&tlng=es.
- Prieto, Jimena, Magalhaes, Germán, Pessolano, Miguel, Quintana, Eduardo, Pereyra, Delia, & Llorens, Mario. (2009). Crisis paratiroidea hipercalcémica. Archivos de Medicina Interna, 31(2-3), 81-84. Recuperado en 16 de marzo de 2019, de http://www.scielo.edu.uy/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1688-423X2009000200007&lng=es&tlng=es.
- Rodríguez, A. (1957). Un probable caso de hipoparatiroidismo idiopático. Revista de la Facultad de Medicina, 25(9-12), 476-497.
