İyi Bir Dinleyici Olmak Ne Kadar Önemlidir?

Dinlemenin pasif bir eylem olmadığı açıktır. İyi bir dinleyici olmak için, biri bize bir şeyler söylerken dikkat odağı olmaya çalışmamamız gerekir.

Dinlemek kolay değil. Bazen sadece birinin ağzından çıkan kelimeleri duyarak zaten iyi bir dinleyici olduğumuza inanırız. Bu, işin aslından çok uzaktır. Size bir örnek verelim.

İki arkadaşı düşünün ve bir tanesi diğerine dün annesiyle yaptığı tartışmayı anlatıyor. İlk arkadaş endişeli, ancak konuşmayı bitirdikleri anda diğer arkadaş benzer bir deneyime başvurma fırsatını değerlendiriyor. İkinci arkadaş gerçekten iyi bir dinleyici miydi? Hayır, ikinci arkadaş ilgisini kendi deneyimlerini sunmak için kullandı ve bu yüzden dinlemeden dinlenmeye geçti. Gerçek şu ki, ikinci arkadaş, annesiyle kavgasını anlatan arkadaşını gerçekten de dinlemedi.

Başkalarını dinlerken yaptığımız hatalar

Bütün bu bilgilere şüphe ile yaklaşıyor olabilirsiniz. Hatta kendinize “Ama ben iyi bir dinleyiciyim!” diyor olabilirsiniz. Bu nedenle, başkalarını “dinlediğimizde” en sık yapılan hatalardan söz etmenin önemli olacağını düşünüyoruz.

1. İlki yukarıda bahsettiğimiz örnek. Birisi bize endişe veren bir deneyimden bahseder ve biz bunu kendimiz hakkında konuşmak için kullanırız.
2. İkinci durumda ki bu belki de daha şiddetlidir, ikinci arkadaş konuyu hızla değiştirecekti. Mesela, arkadaşımız bize annesiyle yaptıkları tartışmayı anlatıyorsa, cevabımız “Üzgünüm. Her neyse, dün iş nasıldı?” olabilir.
3. Üçüncü durumda ise, “dinleyen” kişi, ikinci kişiye “endişelenme”, “sadece saçmalık” ya da “yakında sona erecek” gibi cümleler kullanarak onun söylediklerinin önemsizleşmesine sebep olur.
4. Son olarak, dördüncü hata da, diğerine ne yapılacağını anlatması ve başaramayacağı tavsiyeler vermesidir.

Gördüğünüz gibi, bu durumların hepsinde diğer kişi dinlenmedi, ama söyledikleri karşısındakinin kendinden bahsetmesi için kullanıldı.

Diğer insanların endişelerini göz ardı etmek

Bu gerçekler, iyi dinleyiciler olduğumuza inanmamıza sebep olabilir, ancak aslında kendimiz hakkında konuşmak istiyoruz.

Gerçek şu ki, iyi bir dinleyici olmak, dikkat gerektiren, diğer kişinin endişelerini ele alan ve kişisel konularımızdan bahsederek diğer kişiyi rahatsız etmeyen bir süreçtir. Birbirimize ne yapılması gerektiğini söylediğimizde bile, konuyu olaylara bakış açımıza çekeriz.

Kendi bakış açınızı verebilmeniz de önemlidir, ancak diğer insanlara, onların durumlarında olmadığınız için nasıl davranmaları ya da ne söylemeleri gerektiğini anlatmamalısınız. Bunu yaparsanız, yalnızca kendinizi diğer kişi aracılığıyla ortaya koymaya çalışıyorsunuz demektir.

Birine iyi dinlemediğinizde, bir şekilde öne çıkmak istersiniz ve egonuz da kendini göstermeye çalışır. Kabul etmek zor gelse de, iyi dinlemediğimizde, diğerinin endişelerini göz ardı ediyor oluruz.

Nasıl iyi bir dinleyici olunur?

Şimdi, “dinlediğimiz” zaman yaptığımız hataları tespit ettik. Biz bunu iyi yaptığımızı düşünüyor olsak bile, yine de tekrar dinlemeyi öğrenmek önemlidir.

Bu nedenle, aşağıda sunacağımız ipuçlarını takip etmek faydalı olacaktır:

• Asla çözüm vermeyin: Daha önce de belirttiğimiz gibi, diğer kişinin sorunlarına çözüm üretmemelisiniz ya da onlara nasıl davranmaları gerektiğini söylememelisiniz. Bununla birlikte, o kişiye soru sorarak sorunlarını düşünmesini sağlayabilir ve karar verme sürecine giden yolu açabiliriz. Bu dinlemenin iyi bir yoludur.
• Konuya derinlemesine girin: Gerçekten dinlerken, diğerinin size söyledikleri ile ilgilendiğinizi göstermek için sorular sorun. “Bu konuda ne düşünüyorsun?” Ve “ne yapacaksın?” gibi sorular, bunlar için küçük birer örnektir.
• Kendiniz hakkında konuşmaktan kaçının: Yalnızca diğer kişiye, onun size söylediklerine odaklanın ve diğer kişi size benzer bir durum hakkında doğrudan bilgi vermedikçe kendiniz hakkında konuşmaktan kaçının.
• Durumu hafife almamaya özen gösterin: Durum size önemsiz görünse de, size anlatan kişi için önemli. Bu yüzden konuyu hiçbir zaman önemsiz hale getirmeye çalışmayın.

Artık dürüst bir şekilde, kendinizi düşünmeden ve karşınızdaki kişinin düşüncelerini göz önüne alarak nasıl iyi bir dinleyici olacağınızı biliyorsunuz. Dinlemenin pasif bir eylem olduğu fikrinden uzaklaşmalıyız çünkü dinleme tam tersi oldukça aktif bir eylemdir. Bu yüzden kendimize iyi dinlemeyi öğretmek çok önemlidir.