Saç Beyazlaması: Neden Olur?

Saç beyazlaması saçınız doğal pigmentini kaybettiğinde ortaya çıkan fiziksel ve kimyasal süreçler dolayısıyla gerçekleşir. Ancak, bu konuda devam etmekte olan çeşitli araştırmalar vardır ve sonuçların yakın gelecekte bu sürecin geriye çevrilmesine olanak sağlayabileceği söylenmektedir.

Saç beyazlaması çoğu insan için kaçınılmaz bir şeydir. Yaşlanma ile birlikte gelen doğal bir biyolojik süreçtir. Ancak, diğer faktörler dolayısıyla da gerçekleşebilir.

Gri saç biyolojiden ziyade estetik üzerinde daha büyük bir etkiye sahiptir. Bundan dolayı birçok insan kafalarında gri bir saç görünce panikler ve bunu gizlemek için çeşitli şeyler yapar. Diğerleri ise bu saçlar ortaya bile çıkmadan saçlarını boyarlar.

Peki, bu doğal sürece ne neden olur? Öğrenmek için okumaya devam edin.

Saçın Grileşmesi

Gri saç genellikle biz yaşlandıkça yavaş yavaş ortaya çıkar. Ancak, doğmamızdan önce, hayatlarımızın başlangıcında hepimizin saçının beyaz olduğunun da farkında olun. Fetal gelişim sürecinde, saç, pigment oluşturan bir madde olan melanin dolayısıyla renk kazanmaya başlar.

Melanin iki türe sahiptir:

• Ömelanin, koyu saç rengine neden olur.
• Feomelanin, açık saç rengine neden olur.

Bu ikisi zaman zaman birleşir ve kahverengi ve kırmızı gibi diğer saç renklerine neden olur. Melanin melanosit adı verilen hücrelerde üretilir, ki bu hücrelerin işlevi saç rengini oluşturmaktır. Gri saç ortaya çıktıysa bu melanositlerin artık pigment oluşturmuyor olduğu anlamına gelir.

Bu herhangi bir yaşta gerçekleşebilir ancak 20 yaşın altındaki insanlarda ortaya çıkması çok nadirdir. Eğer 30 yaşından önce gerçekleştiyse de erken grileşme ya da kanitiden kaynaklanır.

Gri Saç Neden Ortaya Çıkar?

Saçınızın neden griye dönüştüğü hakkında bazı yaygın efsaneler vardır. Ancak, bilim kanıtlanmış olan sadece iki neden belirtmiştir.

• Genetik: Bu süreçten sorumlu olan genler henüz tanımlanamamış olsa da genetiğin bu konuda belirleyici bir rol oynadığını biliyoruz. Diğer şeylerin yanında, genetik saçın pigmentini kaybedip griye dönmeye başladığı yaşı da belirler. Ayrıca, Kafkasyalılar ve Asyalılar arasında daha fazla erken grileşme vakası görülür.
• Hastalıklar: Vitiligo gibi durumlar pigment kaybından dolayı oluşur. Ayrıca pernisyöz anemi, B12 vitamini eksikliği, hipotiroidizm ve Werner sendromu da benzer etkilere sahiptir.

Bazıları diğer faktörlerin de grileşme sürecini destekleyebileceğini ya da hızlandırabileceğini söylemektedir. Ancak, etkisinin belirtileri bulunmasına rağmen durumun bu olduğuna dair herhangi bir kanıt bulunmamaktadır. Bu faktörler:

• Stres: Stres dolayısıyla metabolizma ve hormonların değişikliğe uğraması melanin üretimini etkileyebilir. Sürekli olarak zor zamanlardan geçen insanlar daha hızlı grileşme yaşama eğilimindedir.
• Dengesiz beslenme: Bazı araştırmacılar, düşük miktarda antioksidan, mineral ve vitamin alımının da grileşme derecesini etkilediğini öne sürmektedir.
• Toksik maddeler: Bazıları sigara ve alkol tüketimi, ve uyuşturucu kullanımının saçlarda grileşmeye sebep olabileceğine inanmaktadır. Ancak, bu iddianın arkasında henüz sağlam bir kanıt yoktur.

Yeni Veriler

Bir grup Alman bilim insanı düşük melanin üretiminin kılcal damarlardaki aşırı hidrojen peroksit varlığına bağlı olduğu sonucuna varmıştır. Bundan kaçınmanın yolu avokado, pırasa, soğan, dana karaciğeri gibi katalaz açısından zengin gıdalar tüketmektir.

Benzer şekilde, İngiltere’deki Bradford Üniversitesinden Profesör Desmond Tobin de saç folikülünde bir çeşit biyolojik saat olduğu sonucuna ulaşmıştır. Bu, melanositlerin saç pigmentini üretmeyi bıraktığı noktayı belirleyen şeydir. Buradaki yenilik, grileşme sürecinin geri çevrilebilir olduğuna dair ortaya çıkan kanıtlardır.

Aynı anda, Mısır’daki Kahire Üniversitesinde Profesör Irini Samuel liderliğinde yapılan bir çalışma da saçın grileşme süreci ile erkeklerdeki koroner risk arasında bir bağlantı olduğu sonucuna varmıştır. Erken yaşta saçların grileşmesi bunun bir işaretçisi olabilir.