Sakroiliit: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Bel ağrısı, dünya çapında tıbbi konsültasyonun yaygın bir nedenidir. Bel ağrısının kökenleri çok çeşitlidir ve iç organlardaki koşullardan kemik ve eklemlerdeki sorunlara kadar uzanır. Burada size sakroiliit hakkında bilmeniz gereken her şeyi getiriyoruz.
Sakroiliit hakkında konuştuğumuzda sakroiliak eklemin iltihaplanmasından bahsediyoruz. Böyle iki eklem vardır ve bunlar sırtın en alt kısmında bulunur.
Her iki taraftaki pelvisin iliak kemikleri ile omurganın sakrumunu birleştirmekten sorumludurlar. İşlevleri, hareket sırasında bacakların basıncına ve ayakta dururken vücudun yüküne karşı koymaktır.
Bu iltihaplanma süreci sadece eklemde bulunan yapıları etkilemekle kalmaz, aynı zamanda çevresindeki bağları, kasları ve sinirleri de etkiler. Nedenler çoktur ve eklemin aşırı yüklenmesi ile ilişkilidir.
Sakroiliit belirtileri
Şu anda, farklı araştırmalar sakroiliit prevalansının %23 ila %63 arasında olduğunu tahmin ediyor ve yaşlı erişkinlerde daha sık görülüyor. Genelde sakroiliak eklemlerden birini etkiler, vakaların %45’inde sağ tarafta ve %35’inde sol tarafta rahatsızlık verir.
Her iki taraftaki tutulum, insanların %20’sinde görülür.
Sakroiliit genellikle belde sürekli, lokalize ve inatçı bir ağrı olarak görülür. Dizlere ulaşmadan kalça, kasık ve bir veya iki bacağın arkasına kadar uzanabilir. Baskıcı, donuk ve yanma hissi olarak tanımlanır.
Benzer şekilde, bu rahatsızlık genellikle uzun süre ayakta durmak, merdiven çıkmak, koşmak ve düz olmayan yüzeylerde yürümekle yoğunlaşır. Otururken azalır, ancak ileri vakalarda ağrı istirahatte bile ortaya çıkar.
Rahatsızlık sabahın erken saatlerinde ortaya çıkar, buna bel gerginliği ve eklem sertliği eşlik eder. Genellikle sakroiliitte sabah tutukluğu gün boyunca hareketle azalır.
Nedenleri
Bilimsel çalışmalara göre, eklem aparatı üzerindeki fiziksel aşırı yüklenme ve tekrarlayan sıkıştırma ve çekiş kuvvetleri sakroiliitin ana nedenleridir. Bağ, kemik ve kıkırdak tutulumu, ağrı reseptörlerini uyaran kimyasalların salınımını teşvik eder.
En yaygın nedenler arasında şunlar vardır:
- Kireçlenme
- Tekrarlayan travma
- Ankilozan spondilit
- Bacaklar arasında dismetri
- Eklem enfeksiyonları
- Sakral kemik deformitesi
- Düşmeler ve araba kazaları
- Karın ve gluteal kasların zayıflığı
Öte yandan, hamilelik sırasında kadının vücudunda sakroiliite neden olabilecek değişiklikler vardır. Bu, eklemi stabilize eden, kilo alımına eklenen bağların gevşemesinin ve değişen bir yürüyüşün sonucudur.
İlginizi çekebilir: Bel Ağrısını İyileştirmek İçin 3 Doğal Çözüm
Risk faktörleri
Sakroiliak inflamasyon yaşlı erkeklerde daha sık görülür. Aşağıdaki koşullar riski artırır:
- Kötü duruş
- Aşırı kiloluluk veya obezite
- Ağır nesneler taşımak
- Önceki kırık ve çıkıklar
- Hiperlordoz ve skolyoz gibi spinal dizilimdeki değişiklikler
Nasıl teşhis edilir?
Çoğu durumda tanı, bir sağlık uzmanı tarafından yapılan klinik değerlendirme ile konur. Doktor semptomların başlangıcını, nasıl göründüğünü ve ağrıyı tetikleyen durumları soracaktır. Fizik muayene sırasında alt sırt muayene edilecek ve dokunulacaktır.
Uzmanın lomber ve sakral omurganın kas gücünü ve hareketliliğini değerlendirmesi olağandır. Ayrıca Gaenslen ve Patrick testi gibi farklı testler de uygulanabilir.
Öte yandan, tanıyı doğrulamak için ek çalışmalar ve görüntüleme testleri belirtilebilir. Pelvis ve omurganın röntgenleri ve MRG’leri genellikle eklem tutulumu hakkında faydalı veriler sağlar. Benzer şekilde, pozitif yanıt veren anesteziklerin enjeksiyonu da kaynağı belirleyebilir.
Sakroiliit tedavisi
Sakroiliit için tedavi planı, altta yatan nedene ve semptomların şiddetine bağlıdır. Hafif vakalarda, doktor genellikle analjeziklerin, kas gevşeticilerin ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçların (NSAID’ler) kullanımını reçete eder. Ayrıca kemer ortezleri pelvik hizalamayı destekleyebilir ve eklemi stabilize edebilir.
Sakroiliit tedavisinde fizik tedavi önemli bir rol oynar. Esnekliği güçlendiren, stabilize eden ve geliştiren hareket ve germe egzersizleri sunar.
Diğer öneriler arasında göreceli dinlenme, aşırı efordan kaçınma ve dönüşümlü sıcak ve soğuk terapi uygulaması yer alır.
Rahatsızlık devam ederse, ağrıyı gidermek ve iltihabı azaltmak için eklem içi kortikosteroid enjeksiyonları yapılabilir. Şiddetli vakalarda, aşağıdaki prosedürlerle cerrahi düzeltme gereklidir:
- Artrodez: Sakroiliak eklem titanyum çubuklarla kalıcı olarak birleştirilir.
- Radyofrekans denervasyonu: Ağrıyı ileten sinir yolları ortadan kaldırılır.
- Elektrik stimülatör implantasyonu: Sakruma ağrı iletimini azaltan bir cihaz takılır.
Daha fazlasını buradan okuyun: Neden Sırtım Ağrıyor?
Sakroiliiti önlemek mümkün mü?
Sakroiliit, yaşlı insanlarda oldukça yaygın bir ağrılı durumdur. Genel olarak, yaşam tarzımızda bazı değişikliklerle bu durumun başlangıcını yavaşlatmak ve gelişme riskini azaltmak mümkündür:
- Sağlıklı bir kiloyu korumak
- Hareketsiz bir yaşam tarzından kaçınmak
- Germe ve hafif eklem darbe egzersizleri yapmak
Benzer şekilde, sakroiliit şüphesi üzerine bir romatoloji uzmanına danışmanız tavsiye edilir. Bu hastalığı tedavi etmeye ve en iyi rehberliği sağlamaya yetkin olan sadece doktorlardır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Mejía G, Arias M, Valdez K, Carrillo S, et al. Dolor de la articulación sacroilíaca. Anatomía, Diagnóstico y Tratamiento. Rev. Soc. Esp. Dolor. 2008; 3 (1): 170-180.
- Marín J, Catay E, Bravo M, Navarta D, et al . Sacroileítis en pacientes con espondiloartritis: ¿qué rol juega la ecografía?. Rev. argent. reumatolg. 2016; 27( 2 ): 30-34.
- Solís JG, Flores-Padilla G. Sacroilitis paraneoplásica: presentación inusual de leucemia linfoblástica aguda. Cir Cir. 2020;88(Suppl 2):71-74.
- Bollow M, Loreck D, Banzer D, Brandt H, et al. Imaging diagnosis in suspected inflammatory rheumatoid axial skeleton diseases (sacroilitis). Z Rheumatol. 1999 Apr;58(2):61-70.
- Soto Quijano DA, Otero Loperena E. Sacroiliac Joint Interventions. Phys Med Rehabil Clin N Am. 2018 Feb;29(1):171-183.
- Alcobendas RM, Loza SM, Camba AR, Gascon CU, et al. Sacroilitis in Preschool Children: A Case Series and Review of the Literature. Pediatr Infect Dis J. 2020 Sep;39(9):e272-e274.