Melatonin ve Obezite Yönetiminde Rolü
Obeziteyi, kökenini insanların fiziksel, psikolojik ve sosyal durumlarıyla ilgili çok faktörlü ve karmaşık bir ağda bulabileceğimiz pozitif bir enerji dengesine yanıt veren genelleştirilmiş vücut yağı fazlası olarak tanımlayabiliriz. Peki, obeziteyi yönetme sürecinde melatonin nasıl bir role sahiptir?
Obezite sorunu yaşayan insanların çoğu, vücutlarında yağ biriktirmeye devam ettikleri anlamına gelen ve esas olarak uyku bozukluklarının neden olduğu kronodisrupsiyon olarak bilinen bir iç dengesizlikten muzdariptir. Bu nedenle, uyku kalitesini iyileştirmenin temel olduğu ve melatonin bu konuda önemli bir rol oynadığı görülmektedir.
Uyku ve obezite
Uyku, hücresel enerji depolarını yeniden kurmak ve merkezi sinir sistemi ile diğer vücut dokularının homeostazını yeniden sağlamak için gerekli bir süreçtir. Her iki görev de vücudun doğru işleyişini sağlamak ve dolayısıyla yeterli vücut kompozisyonunu sürdürmek için gereklidir.
Bu anlamda obeziteden muzdarip insanların çoğu geç yatmakta ve gece iyi bir uyku çekememektedir. Bu da gün içinde bitkin olmalarına neden olur. Bu enerji eksikliğinin bir sonucu olarak, enerji elde etmek için daha fazla yemek yer ve enerji tasarrufu için daha az hareket ederler.
Vücudun hayati fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için enerjiye ihtiyacı vardır. Uyku yoluyla yeterince alınmadığında daha fazla yememize ve daha az hareket etmemize neden olur.
Aynı zamanda bu kişilerin vücutlarının durumu daha da kötü beslenmelerine neden olur. Uykusuzluk, kişinin bildiği en tatmin edici uyaranla çözmeye çalışacağı büyük bir rahatsızlık yaratır. Bu uyaran, yağ, tuz ve şeker kombinasyonudur. Bu kombinasyon “abur cubur” dediğimiz kavrama anlam kazandırıyor.
Abur cubur, ürettiği dopamin salınımının bir sonucu olarak en büyük zevk kaynaklarından biridir.
Yukarıdakilerin tümü, günün sonunda kişinin enerji dolu olmasına ve uyumadan önce daha uzun süre beklemesine neden olur. Bu, yukarıdakilerin tümüne ek olarak, bir eğlence kaynağı olarak “abur cubur”a başvurma olasılığını artıracaktır. Bu aynı zamanda diğer herkesin uykuda olmasından kaynaklanan can sıkıntısının yarattığı rahatsızlığı da çözer.
Bu yazımızı da okuyun: Sağlıklı Bir Beslenme Düzeni İçin 5 Temel Besin
Obezite yönetiminde melatoninin rolü
Melatonin, vücudun sentezlediği, ana görevi uyku-uyanıklık döngüsünü düzenlemek olan bir hormondur. Başka bir deyişle, bu hormon ne zaman uyuduğumuzu ve ne zaman uyanık olduğumuzu belirler. Salınımı ışığa bağlıdır, bu nedenle doğal ışık uyaranlarına tepki vermezse, tüm iç işleyişi değiştirir.
Bu yazıda belirttiğimiz gibi, obezitesi olan çoğu insan kaliteli bir gece uykusunu sürdürmekte güçlük çeker ve bu sadece sirkadiyen ritminin değiştiğini göstermekle kalmaz, aynı zamanda bu değişikliği pekiştirir. Bu nedenle uyku hijyenini iyileştirmenin yanı sıra melatonin takviyesi de gerekli hale geliyor.
Ayrıca, 2018’de bir grup İspanyol araştırmacı, hayvanlarla yürütülen ve düzenli melatonin takviyesinin zararlı beyaz yağın bej adipoz dokusuna dönüşümünü, yani yağ yakma aktivitesini nasıl desteklediğini ve kahverengi yağın termojenik aktivitesini nasıl artırdığını gösterdikleri bir çalışma yayınladı. Bu araştırmanın sonucu Journal of Pineal Research dergiasnde yayınlandı.
Melatonin takviyesi, ne fiziksel aktivite ne de gıda alımı değiştirilmediğinde bile vücudun termojenik kapasitesini arttırır.
Melatonin takviyesi
Takviye, uzatılmış salımlı tabletler şeklinde düzenlenmiş 2 miligram melatonin almaktan oluşacaktır. Bunları almak için ideal zaman, uyumadan iki ila üç saat öncesidir. Ancak bu kişiden kişiye değişebilir.
Durum ne olursa olsun, son araştırmalar daha yüksek doz kullanmanın etkilerini kanıtlamıştır. Sonuçlar, 100 miligrama kadar olan dozlarda pozitif çıkmış ve olumsuz etkiler gözardı edilebilir düzeyde kalmıştır. Bu sonucu European Journal of Clinical Pharmacology dergisinde yayınlanan bir makalede görebiliriz.
Her durumda, melatonin takviyesi konusunda her zaman alanında profesyonel bir uzman rehberlik etmelidir. Bir profesyonel ayrıca optimal dozu değiştirebilecek, onu almak için en uygun zamanı ayarlayabilecek ve diğer ilaçlarla olası etkileşimleri değerlendirebilecektir.
Sonuç olarak, melatoninin obeziteyi yönetmedeki rolü umut vericidir. Ancak melatonin takviyesinden her zaman profesyonel bir uzman sorumlu olmalıdır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Fernández Vázquez, G., Reiter, R.J. & Agil, A. (2018). Melatonin increases brown adipose tissue mass and function in Zücker diabetic fatty rats: implications for obesity control. Journal of pineal research, 64(4). Consultado el 10/01/2020. Recuperado de: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jpi.12472#accessDenialLayout
- Groth Harpsoe N., Holst Andersen LP., Gogenur I., Rosenberg J., Clinical pharmacokinetics of melatonin: a systematic review. Eur J Clin Pharmacol, 2015. 71 (8): 901-9.