Uykusuzluk Bozukluğu: Nedenleri ve Tedavisi

Uykusuzluk bozukluğuna hem birincil hem de ikincil olarak tanımlanan çeşitli faktörler neden olabilir. Günümüzde bu sorunu tedavi etmek için birkaç etkili önlem bulunmaktadır.
Uykusuzluk Bozukluğu: Nedenleri ve Tedavisi

Son Güncelleme: 19 Ekim, 2020

Uykusuzluk bozukluğu, uykuya dalamadığınız veya uykuda kalamadığınız zamandır. Bu rahatsızlıktan muzdarip kişiler, düşük kaliteli kesintili uykuya sahiptir ve bu da günlük yaşamlarına etki eder.

Bu bozukluk kendini ya uykuya dalmada güçlük veya uykuda kalma ya da erken uyanma yoluyla gösterebilir.

Sorunun ne kadar sürdüğüne bağlı olarak, ikiye ayrılabilir:

  • 4 haftadan az sürerse akut uykusuzluk,
  • 4 ila 6 ay sürerse subakut uykusuzluk,
  • 6 aydan fazla sürerse kroniktir.

Bir kişi uyuyamadığında veya uykuları huzursuz olduğunda uykusuzluktan bahsederiz, ancak uykunun ne olduğunu gerçekten biliyor muyuz?

Uyku

Bu da nedir?

uyku döngüsü
Uyurken, az ya da çok beyin aktivitesinin birkaç aşamasını yaşarsınız.

Uyku, beynin tabanında bulunan ve melatonin üreten epifiz beziniz tarafından düzenlenen vücudunuzun fizyolojik bir halidir. Bu maddenin hem yaratılışı hem de salıverilmesi geceleri artar ve gün içinde azalır.

Melatonin konsantrasyonundaki bu varyasyonlar, güneş programına uyum sağlayan sirkadiyen uyku ve uyanıklık ritminizi kontrol etmekten sorumludur.

Yaşamınız boyunca, vücudunuzdaki diğer birçok fizyolojik süreçte olduğu gibi uyku hem miktar hem de nitelik olarak değişebilir. Varyasyon yaşa, sağlık durumuna veya fizyolojik değişikliklere bağlı olabilir.

Uyku saatleriniz sırasında beyin aktivitesi değişir ve bu değişiklikler, bir elektroensefalogram ile ölçülebilen farklı elektrik dalgaları ile değişen bir modelde yansıtılır. Ek olarak, uyku sırasında iki iyi farklılaştırılmış aktiviteyi ayırt edebilirsiniz.

  • Hızlı veya yüksek frekanslı aktivite: buna REM uykusu denir ve gözlerin hızlı hareket etmesiyle karakterizedir.
  • Yavaş aktivite: Bu, elektroensefalogramdaki düşük frekanslı dalgalarla karakterizedir.

Bir kişi uyuduğunda, yavaş aktivite aşamasından hızlı aktivite aşamasına geçerken normal olarak fiziksel hareketlerin eşlik ettiği kısa uyanmalar olur ve bunun tersi de geçerlidir.

Uykusuzluk bozukluğu

Uykusuzluk Nedenleri

düşünen adam
Alışkanlık değişiklikleri, fiziksel ve zihinsel performansınızı etkileyerek uykunuzu ciddi şekilde etkileyebilir.

Uykusuzluk bozukluğuna pek çok şey neden olabilir ve bunlar nereden geldiğine bağlı olarak birincil nedenler ve ikincil nedenler olarak sınıflandırılabilir.

Birincil nedenler

Birincil nedenler, doğru uyku hijyenini sürdürmek veya bazı psikolojik hususlar ile ilgili olanlar. Bu nedenler arasında yaşlanma ve yaşam tarzı değişiklikleri gibi fizyolojik değişikliklerden bahsedebiliriz, çünkü sürekli faklılaşan programlar sirkadiyen ritminizde değişime neden olabilir.

İlaveten, uykunuzu etkileyebilecek antihipertansifler, antikolinerjikler veya hormonlar gibi bazıları maddeler olduğu için, birincil nedenler arasında bazı ilaçların etkilerini de sayabiliriz.

İkincil nedenler

İkincil nedenlerle ilgili olarak, bunlar hastadaki bir durumdan veya çevresel faktörlerden kaynaklanan nedenlerdir. Uykusuzluk bozukluğuna neden olabilecek hastalıklar arasında:

  • Koroner yetmezlik gibi kardiyovasküler hastalıklar
  • Apne gibi akciğer hastalıkları veya kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)
  • Yeme bozuklukları

Öte yandan, aşırı sıcaklıklar, program değişiklikleri veya geziler gibi çevresel faktörler bu bozukluğun gelişmesine neden olabilir.

Semptomlar

uykusuzluk semptomları
Uykusuzluk çeken insanlar, düzenli bir programda uykuda kalmayı veya uyurken sık sık uyanmayı zor bulurlar.

Uykusuzluk bozukluğunun semptomlarını tespit etmek kolaydır. Bunun nedeni, uykuya dalma veya uykuda kalma zorluğunu fark eden hastanın kendisidir.

Bütün gün uykusuzluğunuzu fark edeceksiniz. Yorgun ve halsiz hissedeceksiniz. Ek olarak, aşırı durumlarda, bilgiyi işlerken yavaş hissedebilir, sinirlenebilir ve depresyonda hissetmeye başlayabilirsiniz.

Uykusuzluk bozukluğunu nasıl tedavi edersiniz?

Tıbbi tedavilere başvurmadan önce uyku hijyeninizi iyileştirmek için bir dizi adım izlemenizi öneririz:

  1. Bir uyku programı oluşturun
  2. Uyku sürenizi 7,5 ila 8 saat arasında sınırlayın
  3. Sinir sisteminizi uyaran hiçbir maddeyi tüketmeyin
  4. Gün içinde şekerleme yapmaktan kaçının
  5. Egzersiz yapın, ancak size fazla enerji verdiği için günün sonunda değil
  6. Uyumadan hemen önce uyarıcı aktivitelerden kaçının
  7. Yatmadan önce vücut sıcaklığında suyla yıkayın
  8. Düzenli bir yemek programına sahip olun ve yatmadan hemen önce çok fazla yemek yemekten kaçının
  9. Uyumadan önce gevşeme egzersizleri yapın
  10. Yatak odanızın sıcaklığını optimum seviyelerde tutun

Eğer uykusuzluk rahatsızlığınızı bu önlemlerle tedavi edemezseniz, uyku ilaçları ile tedavi etmek gerekecektir. Uykusuzluktan ilk kez muzdaripseniz, kediotunu veya diğer zararsız gevşeticileri almanızı öneririz. Her zaman olduğu gibi, herhangi bir ilaca başlamadan önce doktorunuza danışmalısınız.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.



Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.