Yüksek Tansiyon İlaçları

Yüksek tansiyon ilaçlarının amacı, kalp ve damarlara ilişkin gerginliği ve ölüm oranını azaltmak. Bu amaç, kan basıncının normale çevrilmesiyle gerçekleştirilir.

Yazan ve doğrulayan Eczacı Lourdes Martínez.

Son Güncelleme: 24 Şubat, 2022

Yüksek tansiyon ilaçları, kan basıncını düşürmeye yararlar. Bu ilaçlar, hipertansiyon için özel ilaç sınıfının bir parçasıdır.

Genel olarak, yüksek tansiyon ilaçlarının amacı kardiyo vasküler/kalp ve damarlara ilişkin gerginliği ve ölüm oranını azaltmaktır. Bu ilaçlar, bahsedilen amacı kan basıncını normale çevirerek ve diğer kardiyo vasküler tehlike faktörlerini kontrol altına alarak gerçekleştirirler.

Alışıla geldik şekliyle, hastalar, daha sağlıklı bir yaşam tarzına öncülük etmek için bu ilaçları değişikliklerle birleştirir ve kötü alışkanlıklardan kaçınırlar.

Bu yazıda, yüksek tansiyon ilaçlarının ayırt edici özelliklerine ve nasıl kullanıldıklarına bakacağız.

Öncelikle, kan basıncı seviyelerinizi biliyor musunuz?

Aşağıda belirtmiş olduğumuz sayılar, kan basıncı için normal aralığı göstermektedirler:

• Doktorun ofisinde iken: < 140-90 mm Hg.
• Evde iken: < 135-85 mm Hg.
• Ambulatuvar izleme ile: < 125-80 mm Hg.

Tansiyon ilaçları nasıl çalışır?

Bu ilaç, aynı zamanda, sırasıyla vücuttaki sodyum geri emilimini ve suyu artıran aldosteron sentezini uyarır.

Anjiyotensin II, iki tür reseptör sayesinde çalışır:

• AT1 reseptörleri, düz damarlı kasta, beyinde, böbreklerde ve akciğerlerde bulunurlar.
• AT2 reseptörleri, üreme organlarında, fetal dokuda ve beyinde bulunmaktadır.

Diğer bir deyişle, sartanlar birincil alıcılarına bağlanmayı engeller: AT1 reseptörleri. Bu ilaçlar, yüksek tansiyonu etkili bir şekilde kontrol edebilir ve kalp yetmezliğini, sol ventrikülün irileşmesini ve kalp krizlerini önleyebilirler.

Bu ilaçlar nasıl çalışır?

Anjiyotensin II reseptörleri, son yıllarda daha popüler olan yüksek tansiyon ilaçlarıdır. Bu ilaç sınıfına ilişkin bir örnek, losartan’dır. Bunun türevleri, kandesartan, eprosartan, irbesartan ve daha fazlasını içerir.

Bu ilaçlar, anjiyotensin II, AT reseptör olarak bilinen enzimi engellemekten sorumlular. AT reseptörleri bir kere engellendi mi, vazodilasyon/damar genişlemesi meydana gelir, vazopresin salgılanması azalır ve daha az aldosteron üretimi meydana gelir. Bu, sırayla, tansiyonunuzu düşürür.

Dr. Enrique Parafioriti, bu peptit gibi anjiyotensin II reseptörlerinin kompetetif antagonistlerinin (AT1 ve AT2 alt türleri) dışardan sentezlenmiş ya da retiküler aktive edici sistem (RAS) olabileceklerini açıkladı. Aynı zamanda, 38 AT1 engelleyiciler, ACE inhibitörlerinden daha etkin kontrole sahipler.

Örneğin, kalpteki en önemli sentez yolu, RAS aracılığıyla değil, serin proteazları tarafındandır.

Bununla birlikte, her ilacın etkisi üç farmakodinamik ve farmakokinetik özelliklerine göre değişkendir: inhibisyon, afinite ve efikasi/etkinlik.

İnhibisyon

Bu, anjiyotensin II’nin tansiyon üzerindeki etkisinin inhibisyonunun ya da bloklamasının analizini sağlar. Aralarından bazıları aşağıdaki gibidir:

• Valsartan 80 mg: %30
• Telmisartan 80 mg:%40
• Losartan 100 mg: %25-40
• Irbesartan 150 mg: %40
• Irbesartan 300 mg: %60
• Olmesartan 20 mg: %61
• Olmesartan 40 mg: %74

Afinite

Bu, belirli inhibitörlerin afinitesini içerir:

• Losartan: 1000 defa
• Telmisartan: 3000 defa
• Irbesartan: 8500 defa
• Olmesartan: 12500 defa
• Valsartan: 20000 defa

Efikasi/Etkinlik

İlaçların etkili olmasını sağlayan mevcut indikatörler aşağıdaki gibidir:

• Valsartan: 6 saat
• Losartan: 6-9 saat
• Irbesartan: 11-15 saat
• Olmesartan: 13 saat
• Telmisartan: 24 saat

Çalışma yöntemi

Yüksek tansiyon ilaçları, kalp atış hızını değiştirmeden, kan basıncının yavaş bir şekilde azalmasını sağlarlar. İlk dozdan, hipotansif/düşük tansiyonlu bir etki olacağı açıktır, bu nedenle de tedaviyi dört haftaya kadar sürdürmek önemlidir.

Bazı etkileri aşağıda açıkladığımız gibidir:

• Sol ventrikül hipertrofi/irileşmesinde gerileme görülür.
• Akut miyokart infarktüslü hastalarda atriyal ve ventriküler genişlemede azalma olur.
• Böbrek plazma akışını ve idrar sodyum atılımını arttıran böbrek vasküler direncinde azalma olur.

Yan etkileri

• İnsomni/uykusuzluk hastalığı
• Baş dönmesi
• Uyuşukluk
• Baş ağrısı
• Düşük tansiyon
• Artan potasyum sevileri
• İshal ve ya mide şişliği
• Solunum yolu enfeksiyonları: sinüzit, soğuk algınlığı, burun tıkanıklığı

Etkileşimleri

• Yüksek tansiyon ilaçları, belirli idrar söktürücü ilaçlarla birlikte kullanıldıkları takdirde, hiperkalemi ortaya çıkabilir.
• Alkol kullanımı, baş dönmesi ve uyuşukluğa neden olarak, tansiyonu düşürebilir.
• Diğer yüksek tansiyon ilaçlarıyla birlikte kullanıldığında, şiddetli bir şekilde hipertansiyona neden olabilir.
• Amfetaminlerin, astım ilaçlarının veya dekonjestanların kullanımı, bu ilaçların tedavi edici etkisini azaltabilir.

Tavsiyeler

Aynı zamanda, bir hastaya belli bir ilaç verilmiş olmasına rağmen, kullanılan ilaçları sağlıklı bir yaşam tarzı ile birleştirmek önemlidir.

Bununla ilgili en sık tavsiye edilen önlemler aşağıda belirttiğimiz gibidir:

• Hareketsiz bir yaşa tarzından kaçının
• Vücut ağırlığınızı kontrol edin
• Alkollü içeceklerden ve tütün mamullerinden kaçının
• Potasyum ve kalsiyum bakımından zengin bir diyet uygulayın
• Sodyum kullanımını azaltın
• Stresten kaçının

Kontrendikasyonlar

Bu ilaçların sınıfına giren herhangi bir ilaç hamilelik süresinde kullanılmamalıdır, özellikle de gebeliğin ikinci ve üçüncü çeyrek döneminde . Aksi halde, şu sonuçlara neden olabilir: hipotansiyon/düşük tansiyon, böbrek yetmezliği veya fetal ölüm.

Öte yandan, emzirme döneminde kullanıldığında ise, kalbin düzenli bir şekilde kan pompalamasını durdurmaya sebep olabilir. Kalbin düzensiz kan pompalaması da metabolizmada ve karaciğerin sentetik fonksiyonunda problemlere yol açar.