Yumuşak Doku Zedelenmelerinin Tedavisi
Yumuşak doku zedelenmeleri, kas-iskelet sisteminin yumuşak bölgelerinde meydana gelir. Bu sistemde tendon, bağ doku ve kaslar vardır. Kaslar liflerin birleşmesi ile oluşur ve elastiklikleri sayesinde kısalabilir, küçülebilir ve esneyebilir. Tendon ise kas ve kemiğin birleştiği yerdir. Tendonlar kemiğe hareketi sağlayan enerjiyi geçirir.
Bağ doku da tendonlara yapıları bakımından benzerdirler. Fakat onların işi eklemi oluşturan bileşenleri bağlamak ve dengede tutmaktır. Yumuşak doku zedelenmeleri iki kategoriye ayrılır: akut ve aşırı kullanım sonucu oluşan yaralanmalar.
Akut Yumuşak Doku Yaralanmaları
Bu tip zedelenmeler ani bir travma sebeplidir, örneğin düşme veya bir darbe gibi. Burkulma, kasılma ve ezilmeler bu kategoride incelenir.
Burkulma
Burkulma bağ dokunun esnemesi ve/veya yırtılmasıdır. Burkulmaya en çok maruz kalan bölgeler genellikle bilek, diz ve dirseklerdir. Şiddetine bağlı olarak, şu şekilde sınıflandırılırlar:
- 1. Derece: Hafif bir esneme meydana gelir ve bağ doku lifleri hafif bir şekilde hasar görür.
- 2. Derece: Bağ dokunun bir kısmının yırtılmasıdır.
- 3. Derece: Bağ doku tamamen yırtılır ve dengesizliğe sebep olur.
Dereceler farklı olsa da bütün hepsinde acı, morarma, şişme ve enflamasyon yaygındır.
Kasılma
Kasılma, aşırı kullanım, esneme veya aşırı efor sonucu meydana gelen bir yumuşak doku zedelenmesidir. Kasılmalar tek bir kasın esnemesi de olabilir, kas ve tendonun tamamen veya bir kısmının yırtılması da olabilir. Kasılmanın en yaygın semptomları aşağıdakilerdir:
- Kas spazmları
- Kramplar
- Kas zayıflığı
- Enflamasyon
Bunu da okumalısınız: Bilek Burkulmasına Tamamlayıcı Çözümler
Ezilme
Ezilme bir dış güç veya darbe sonucu oluşur. Kan damarlarının yırtılması sonucu da renk değişimi meydana gelir. Hareketi bile kısıtlayabilir.
Akut Yumuşak Doku Yaralanmalarının Tedavisi
Tedavi, yaralanmanın tipine ve şiddetine göre değişir. Akut yumuşak doku zedelenmesi olduğunda ilk müdahale şunları içermelidir: dinlenme, buz uygulama, kompres ve yaralanan bölgeyi yüksekte tutma (RICE protokolü: rest, ice, compression, elevation).
Yaralanmaya neden olan aktiviteyi yapmaya bir süre ara vermek de önemlidir. Bu esnada, günde birkaç kez 20 dakika boyunca buz veya soğuk kompres uygulamalısınız. Dahası, uzmanlar enflamasyonu önlemek için bandaj takılmasını ve yaralanan bölgeyi kalp seviyesinin üzerinde tutmayı önermektedir.
Hafif bir burkulmanın tedavisi de aynı şeyleri uygulamayı içerir. Fakat orta seviyeli bir burkulmada genelde o bölgeyi hareketsiz tutmanız gereklidir, ileri seviyedeki burkulmalarda ise cerrahi müdahale bile gerekebilir.
Kasılmalar için yine aynı şeyler önerilmektedir. Ağrıyı rahatlatmak ve hareket kabiliyetini geri kazanmak için bu protokolü uygulamanın yanı sıra basit egzersizler de yapmalısınız. Hafif kasılmaların çoğu RICE protokolüne iyi cevap verir.
Yumuşak Doku ve Aşırı Kullanılması Sonucu Oluşan Yaralanmalar
Bu yaralanmalar zaman geçtikçe ortaya çıkar. Fiziksel aktivite ile görülür ve vücudun iyileşmeye zamanı olmaz. Tendinit ve bursit bu kategorideki en yaygın yumuşak doku zedelenmeleridir.
Tendinit
Bu durum, tendonun enflamasyonu ve iritasyonudur. Tipik olarak, tendonu etkileyen, tekrar eden hareketler sonucu oluşur. Yaygın semptomları aktivite ile kötüleşen şişkinlik ve ağrıdır.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir: Tendinit Tedavisi İçin Doğal Ev Çözümleri
Bursit
Omuzlarda, dirseklerde, kalçada, dizlerde ve bileklerde bursa denilen küçük jelatinimsi kesecikler vardır. Bu kesecikler içinde sıvı bulundurur ve kemik ve yumuşak dokuların etrafında yer alırlar. Böylelikle sürtünmeyi azaltmak için bir yastık görevi görürler. Bursit; bursanın enflamasyonudur. Bu durum tekrarlayan, hafif hareketler sonucu meydana gelir.
Aşırı Kullanımdan Oluşan Yaralanmaların Tedavileri
Uzmanlar tendiniti tedavi etmek için dinlenmeyi, anti enflamatuvar ilaçları ve esnemeyi artırıcı egzersizleri öneriyor. Eğer şişkinlik devam ederse, tendona ciddi bir hasar verebilir ve bu da cerrahi müdahale gerektirebilir.
Bursiti yaptığınız aktiviteleri değiştirerek rahatlatabilirsiniz. Aynı zamanda, anti enflamatuvar ilaçlar da kullanabilirsiniz. Eğer durumunuz iyileşmiyor ise, bursadaki sıvının alınması gerekiyor olabilir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
-
Saavedra Lozano, J., Santos Sebastián, M., González, F., Hernández Sampelayo Matos, T., & Navarro Gómez, M. . (2011). Infecciones bacterianas de la piel y tejidos blandos. In Protocolos de la AEP: Protocolos de Infectología.
-
C.L Rodrígues Pérez, D.J. Fernández Gutiérrez, J.A. Ruiz Caballero, J.F. Jiménez Díaz, M. E. B. O. (2005). Tratamiento del esguince de tobillo. XIX JORNADAS CANARIAS DE TRAUMATOLOGIA Y CIRUGIA ORTOPEDICA. https://doi.org/10.1016/S0048-7120(04)73454-4
-
Parker, R. H. (2015). Bursitis. In Clinical Infectious Disease, Second Edition. https://doi.org/10.1017/CBO9781139855952.079
