Alerjik Reaksiyonlara Yol Açan 8 Sebze

Herhangi bir yiyeceğin tüketilmesiyle ortaya çıkan alerji, vücudun o yiyecekte bulunan bir veya birden fazla maddeye verdiği tepkiden daha fazlası değildir. 

Alerji, bazı maddelere karşı vücudun verdiği abartılı bir bağışıklık tepkisidir. Sebze alerjisi olan insanlar, IgE adı verilen bir antikora sahiptir. Bu antikor, daha önce sorunsuz bir şekilde sebze tüketseniz dahi bir şekilde vücudunuzda aniden üretilebilir.

İspanya’da yapılan Alergológia 2015 adlı bir çalışma, insanların %7.4’ünün polen, meyve ve sebze alerjileri nedeniyle uzmanlara başvurduklarını göstermiştir. 

Alerjilerde semptomlar değişebilir; bu semptomlar herkeste farklı yoğunlukta ortaya çıkar ve vücudun bir veya birkaç organını etkiler. Doğal veya işlenmiş olsun, alerjiniz olan yiyecekleri tükettiğinizde bu belirtiler ortaya çıkabilir.

Herkesin gıdalardaki farklı bileşenlere aynı şekilde tepki vermediğini de hatırlatmak gerekir. Her insan bedeni bir diğerinden farklıdır ve bir kişiyi etkileyen şey bir başkasını aynı şekilde etkilemeyebilir.

Bitkilere karşı ortaya çıkan alerjik reaksiyonlar genellikle belirli madde veya moleküller tarafından üretilir. Bu yazıda alerjik reaksiyonlara yol açabilecek bazı sebzelerden bahsedeceğiz.

Alerjik reaksiyonlara yol açan 8 sebze

1. Havuç

İster inanın ister inanmayın, bazı insanların havuca karşı alerjisi vardır. Polen alerjiniz varsa, muhtemelen havuca da alerjiniz olabilir.

Buna neden olan şey polen ve havuçtaki bileşenlerin yapısal benzerliği olarak gösterilir. Polende bulunan bazı proteinler havuçtakine benzemektedir. Havuçta bulunan alerjik proteinler pişirilse dahi yok olmaz.

Havuç alerjisinde en sık görülen semptomlar şunlardır:

• Anaflaksi (solunum zorluğu, düşük tansiyon ve bilinç kaybı)
• Kalp atışının hızlanması
• Anksiyete
• Sersemlik
• Baş dönmesi

Bütün bu belirtiler komaya ve hatta bazı durumlarda ölüme bile yol açabilir. Bu belirtiler havuç yedikten hemen sonra hızla ortaya çıkar; bu nedenle acil tıbbi müdahale hayati önem taşımaktadır.

2. Marul

Marul, lipid transfer protein alerjisiyle en ilişkili olan besindir. Bu sebzenin tüketiminde görülen alerji türü, en sık görülen besin alerjisidir.

• Marul ayrıca anafilaksi üretir ve yapraklarında hastalıklara neden olabilecek farklı patojenik bakteriler bulunmaktadır. Bu nedenle dikkatlice tüketilmesi gerekir.

Marula karşı alerjiniz yoksa bile, taşıdığı bakterileri iyice dezenfekte etmek için marul tüketmeden önce yapraklarını su veya sirke ile dikkatlice yıkamanız gerekir.

3. Kereviz

Kereviz alerjisi, yaygın görülen bir alerjidir. Ham veya pişirilmiş kereviz, cilt üzerinde reaksiyonlara neden olabilir. Hissedilen alerji şiddeti, anafilaksi kadar etki gösterebilir.

Bu sebzeyi tüketmek ve ultraviyole radyasyona maruz kalmak aşağıdaki hastalıkların oluşumuna neden olabilir:

• Kireçlenme
• Laringeal ödem

Sebze alerjisi ile ilgili çok detaylı araştırmalar yapılsa da, kereviz alerjisi üzerine yapılmış kapsamlı bir çalışma bulunmamaktadır. Ancak bu besini tükettikten sonra herhangi bir semptom gözlemlerseniz hemen tüketmeyi kesmelisiniz.

4. Ispanak

Ispanak alerjisi, en yaygın görülen sebze alerjisi olabilir. Bu sebze, hormon ve nörotransmitter olarak vücutta bulunan histamin kimyasalı bakımından zengindir.

Histamin, eğer vücutta iltihap varsa büyük miktarlarda salgılanır ve bu yüzden ortaya çıkan alerjinin ana nedenlerinden biri olarak gösterilir.

5. Soğan

Soğanda dolaşımı iyileştiren ve özel bir mineral olan sülfür bulunur. Ancak sülfür aynı zamanda alerjik reaksiyonlara da yol açan bir mineraldir.

Soğan alerjisinin belirtileri hemen ortaya çıkar ve şu şekildedir:

• Mide bulantısı
• Kusma
• İshal
• Karın krampları
• Kurdeşen (bu belirti temas durumunda da gözlemlenebilir)
• Solunum yolu iltihabı
• Anafilaksi (bazı durumlarda)

6. Sarımsak

Bu alerji çeşidi, kaydedilmiş çok az vaka olmasına rağmen yine de gözlemlenmiş bir alerji çeşididir. Yani eğer sarımsağa alerjisi olan az sayıda insandan biriyseniz dikkatli olmalısınız.

Bu alerji türü bazı kişiler için çok hafif belirtiler taşısa da, bazıları için ölümcül sonuçlar doğurabilir. Sarımsak alerjisinin en yaygın belirtileri şunlardır:

• Cilt tahrişi
• Dilin ve bazı durumlarda nefes borusunun şişmesi
• Karın ağrısı
• İshal
• Mide bulantısı ve kusma
• Anafilaksi

7. Baharatlar

Biber, hardal, köri, kimyon ve anason bazı insanlar için alerji sebebi olabilir.  Bu baharatlar sıklıkla karışım halinde kullanıldığından alerjiyi tam olarak teşhis etmek biraz daha zordur. Alerji durumunda ortaya çıkabilecek olası semptomlar şunlardır:

• Rinit
• Astım (solunması halinde)
• Cilt reaksiyonları (temas durumunda egzama)
• Göz nezlesi veya iltihabı

Bu baharatları düzenli olarak tüketmiyorsanız ve alerjiniz olup olmadığını bilmiyorsanız, bu baharatları tüketmekten kaçınmak veya eser miktarda tüketmek sizin için en iyisi olacaktır.

8. Kuşkonmaz

Kuşkonmaz, soğan ve sarımsak ile birlikte, zambak ailesine ait bir sebzedir. Kuşkonmaz alerjisi üzerine yapılan bir çalışmada, bu sebze ile temas eden, soluyan veya yutan kişilerin aşağıdaki semptomlara maruz kaldıkları görülmüştür:

• Rinit
• Bronşiyal astım (soluma yolu ile)
• Kurdeşen (temas durumunda egzama)
• Anafilaksi

Eğer bu sebzeyi tükettikten sonra bu saydığımız semptomlardan herhangi birini fark ederseniz, derhal bir uzmana danışmanız gerekmektedir. Böylece semptomların daha kötüye gitmesini engelleyebilirsiniz. Sebze alerjisi dikkat etmeniz gereken bir alerji türüdür, yediklerinize dikkat edin ve her zaman tedbirli olmaya gayret edin.