Alzheimer Hastalığının Erken Belirtilerini Tanıyın
Alzheimer, doğrudan belleği ve düşünme yeteneği ile davranışları etkileyen ilerleyici bir beyin hastalığıdır. En yaygın demans türü olan bu hastalık hafıza ve zihinsel becerilerin kaybıyla karakterize edilir ve hasta bireylerin yaşam kalitelerini etkiler.
Bu hastalık, dünya üzerinde demans vakalarının % 60-80ini oluşturur; Amerika Birleşik Devletlerinde 5,4 milyondan fazla bireyi etkilemektedir. Bu rakamın 2030 yılında yaklaşık olarak 16 milyona kadar çıkacağı tahmin edilmektedir.
Çoğunlukla yaşlı nüfusu etkilemesine rağmen, Alzheimer çok daha genç bireyleri de etkileyebilmektedir; belirtileri 30 gibi erken bir yaşta da başlayabilir. Alzheimer hastalığının erken belirtilerini tanımak; teşhis ve erken tedavi için çok önemlidir. Bu nedenle, olası belirtilerin farkında olmak ve bunları diğer zihinsel sorunlardan ayırt etmeyi öğrenmek gerekmektedir.
Hafızadaki ani değişimler
Özellikle erken evrelerde, Alzheimer hastalığının ilk belirtileri; önemli tarihler ve olaylar gibi yeni edinilen bilgileri unutmaktır.
Genellikle, hastalığın bu belirtileri ile karşılaşan kişi, eskiden kendi de hatırlayabildiği şeyleri hatırlayabilmek için not defteri veya elektronik cihazlar kullanır.
Plan yapmada ve problem çözmede yaşanan sorunlar
Bazı insanlar sayıları içeren planlar yapma ya da bu planlara uyma yeteneklerini kaybederler. Aynı zamanda bildikleri bir tarifi uygulamak ya da her ay faturaları ödemek gibi basit aktiviteleri de uygulamakta da zorluk yaşarlar.
Bilindik işleri yapmada yaşanan sorunlar
Alzheimer hastalığından muzdarip kişiler hem evde hem de işyerinde günlük görevlerini tamamlamakta zorluklar yaşarlar. Bildikleri bir yere ulaşmada, bütçe düzenlemede ya da bildikleri bir oyunun kurallarını takip etmede güçlük yaşayabilirler.
Bu yazımızı da okumayı unutmayın: Alzheimer’ı Gözlerinizden Teşhis Edin
Zaman ve mekan algısında yaşanan sorunlar
Hastalık ilerlediğinde; bireyler tarih, mevsim ve zamanın geçişini unutmaya başlarlar. Hastalığın bu belirtisi; hasta kişi nerede olduğunu ve oraya nasıl gittiğini unutabileceği için gözetim ve bakım gerektirir.
Daha önce keyif alarak yapılan aktivitelere ilgi ve motivasyonun azalması
Alzheimer hastalığının getirdiği duygusal değişiklikler, kişinin eskiden keyif alarak yaptığı aktivitelere olan ilgisini kaybetmesine neden olur. Sosyal izolasyon ve zevk duyulan aktivitelere olan ani ilgisizlik, ters giden bir şeyler olduğunun göstergesidir.
Konuşmada güçlük çekilmesi
Alzheimer hastası olan kişi, konuşmaları takip etmede ve katılmada güçlük çeker. Bu; kelimeleri unutmanın ve konuşma ve yazıları anlama yeteneğini kybetmenin sonucudur.
Doğru kelimeleri ve uygun sözleri bulmada zorluk yaşamak; mesela kalem yerine “yazma çubuğu” demek, çok yaygın bir durumdur.
Eşyaların yerlerini unutmak
Eşyaların nerede olduklarını unutmak da Alzheimer hastalığının erken belirtilerindendir. Örneğin, kişi ütüyü buzdolabına koyabilir ya da hep aynı yere konan bir şeyi nereye koyduğunu hatırlayamayabilir.
Karar vermeyi becerememek
Bu hastalık kişinin finansal kararlar gibi önemli kişisel kararları verme yeteneğini azaltır ya da yokeder.
Paralarını nasıl idare edeceklerini bilemezler, ve satıcılara ya da telepazarlamacılara büyük miktarlarda para verebilirler.
Girişim kaybı
Tanıdık etkinliklere olan ilginin yokolması daha ciddi bir durumu işaret edebilir. Alzheimer hastalığı, hobilerle uğraşmak ya da sosyal aktivitelere katılmak, proje ya da spor yapmak gibi konularda bir girişim eksikliğine neden olur.
Ayrıca bu değişiklikler, diğer insanları da içeren herhangi bir aktiviteye katılma konusunda da ilgi kaybına neden olur.
Daha fazlasını öğrenmek ister misiniz? Bu yazımızı okuyun: Alzheimer Hastalığı Önlenebilir mi?
Ruh halinde ya da kişilikteki değişiklikler
Ruh hali ya da kişilik değişiklikleri, Alzheimer hastalığının hem başlangıç hem de ileri evrelerinde en dikkat çeken değişikliklerdir.
Bu hastalıktan muzdarip kişiler; genellikle kafası karışık, kuşkucu, depresif, ürkmüş ya da endişeli olurlar. Dahası, çevrelerindekilere karşı öfke duyup huzursuzlanabilirler.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Jaramillo J. Demencias: los problemas de lenguaje como hallazgos tempranos. Acta Neurológica Colombiana 2010; 26 (3): 101-111. Available at: http://acnweb.org/acta/acta_2010_26_Supl3_1_101-111.pdf. Accessed 12/27. 2018.
- MedlinePlus. Enfermedad de Alzheimer. 2018. Available at: https://medlineplus.gov/spanish/alzheimersdisease.html. Accessed 12/27, 2018.
- Peña-Casanova J. Las alteraciones psicológicas y del comportamiento en la enfermedad de Alzheimer. Definición, descripción, guías de intervención y consejos. Fundación la Caixa. Barcelona 1999. Available at: http://fiapam.org/wp-content/uploads/2012/10/Alteraciones.pdf. Accessed 12/27, 2018.
- Simón-Lorda P. La capacidad de los pacientes para tomar decisiones: una tarea todavía pendiente. Revista de la Asociación Española de Neuropsiquiatría 2008; 28 (2): 327-350. Available at: http://scielo.isciii.es/scielo.php?pid=S0211-57352008000200006&script=sci_arttext&tlng=en. Accessed 12/27, 2018.