Ankilozan Spondilit Tanısı ve Tedavisi
Ankilozan spondilit öncelikle faset eklemleri ekleyen kronik bir enflamatuvar hastalıktır. Bu eklemler birbiriyle kaynaşma eğilimindedir, bu da hareket kabiliyetini azaltır. Sonuç olarak, omurga daha az esnek hale gelir. Bundan dolayı bu kondisyona sahip insanlar kambur bir şekilde dururlar.
Bu hastalığa tam olarak neyin sebep olduğunu kimse bilmiyor, ancak DNA ortaya çıkmasında büyük bir rol oynuyor. Ankilozan spondilit teşhisi almış çoğu insan HLA-B27 genine sahiptir. Ancak, bu gene sahip olan insanların sadece bazıları bu hastalığa sahiptir.
Ankilozan Spondilit Semptomları
Bir kişi ankilozan spondilit hastası olduğunda omurlarının bir kısmı birbiri ile kaynaşır ve bu durum sertlik ve ağrıya neden olur.Bu romatizmal hastalık faset eklemlerinde iltihaplara yol açar. Ancak; omuzlar, kalçalar, dizler ve bilekler gibi eklemlerde enflamasyon da ortaya çıkabilir.
Ankilozan spondilitin ilk semptomlarının içinde belde görülen acı ve sertlik bulunur. Ancak, bu semptomlar genellikle sabahları ve aktif olunmayan süreler sonrasında gerçekleşir. Boyun acısı ve yorgunluk da sık görülür.
En sık etkilenen alanlardan biri omurganın sonu ve leğen kemiği arasındaki faset eklemleridir. Ancak, aynı zamanda tendonlar ve bağ dokuların kemikler ile birleştiği, özellikle de omurgadaki, noktaları da etkileyebilir.
Ankilozan spondilit ortaya çıktığında vücudun iyileşme çabası dolayısıyla yeni bir kemik oluşur. Bu yeni kemik omurlar arasındaki boşluğu azaltır. Bunun bir sonucu olarak iki omurun parçaları kaynaşır.
Sonrasında, omurganın bu parçaları sert ve eğilmez hale gelir. Bu kaynaşma göğüs kafesinin daralmasına da sebep olabilir ve akciğerlerin kapasitesini ve fonksiyonunu da düşürebilir.
Bunu da okuyun: Omurgayı Güçlendirmek İçin 5 Egzersiz
Ankilozan Spondilitte Görülen Komplikasyonlar
Ankilozan spondilit ile birlikte ortaya çıkan bazı komplikasyonlar şunlardır:
- Gözde enflamasyon (üveit): Bu ankilozan spondilitte en sık görülen komplikasyonlardan biridir. Hızlı bir şekilde ortaya çıkan göz ağrısına, ışık hassasiyetine ve bulanık görmeye sebep olur.
- Kalp kapakçıklarında hasar: Bu hastalık aort damarında sorunlara neden olabilir. İltihaplı aort kalpteki aort damarının şeklini değiştirebilir, bu da kapakçığın çalışmasını değiştirir.
Tanı
Ankilozan spondilitin tanımlanabilen birkaç belirtisi vardır. Bu belirtilere şunlar dahildir:
- Üç aydan uzun süren bel ağrısı gibi klinik semptomlar. Bu durum egzersiz ile iyiye gidebilir ama dinlendiğinizde ortadan kalkmaz. Ayrıca, torasik genişlemenin ve omurganın hareketliliğinin sınırlarını da hesaba katmalısınız.
- Sakroiliak eklemlerde görülen enflamasyonun radyolojik kanıtı.
Bunu okumak da hoşunuza gidebilir: Omurganızı Esnetmek İçin 2 Dakikanızı Ayırın
Hastada ortaya çıkmış olan kriterlere bağlı olmak üzere ankilozan spondilit teşhisi ya kesin koyulacaktır (klinik kriterlere ve bir radyoloğun fikrine dayanarak) ya da ihtimalinden bahsedilecektir (eğer kişi 3 klinik veya 1 radyolojik kritere uyuyorsa).
Kan ve idrar testleri de kanda HLA-B27 antijeni bulunursa tanıyı destekleyebilir. Bu testler ayrıca kişinin başına gelmiş olan enflamatuvar sürecin yoğunluğunu da belirleyebilirler.
Ankilozan Spondilit Tedavisi
Ankilozan spondilit tedavisi farklı farmakolojik seçenekleri ve rehabilitasyonu birlikte kullanır.
- Steroidsiz, antienflamatuvar ilaçlar ve analjezikler. Bunlar, acıyı kontrol etmeyi ve eklem enflamasyonunu azaltmak veya bastırmayı amaçlayan farmakolojik tedavilerdir. Sonuç olarak hastanın hayat kalitesi iyileşir. Ayrıca, rahatsızlığı gidererek gece dinlenmesi miktarını da arttırır.
- Hastalığı değiştiren ilaçlar. Bu ilaçlar bağışıklık sisteminin kendisini etkiler.
- Biyolojik ilaçlar. Bu ilaçlar durumu iyileştirmemesine rağmen birçok insanda hastalığın semptomlarını kontrol ederler.
- Rehabilitasyon. Farmakolojik tedaviler ile birlikte düzenli olarak rehabilitasyon egzersizlerinizi de yapmalısınız. Fiziksel egzersizler ve solunum egzersizleri hem omurganın hareket kapasitesini, hem de kas gücünü arttırır.
- Ayrıca, yüzme gibi sırtınızı güçlendirecek hafif egzersizler de yapmalısınız.
- Ameliyat. Ameliyat nadiren kullanılır ve sadece eklemler kötü şekilde hasar aldıysa ve hareket kapasitesi neredeyse sıfır haline geldiyse değerlendirilir.
Mümkün olan tedavileri karıştırarak kullandığınızda kemiklerdeki sertliği önleyebilirsiniz. Bu tedaviler ayrıca size diğer kas hastalıkları ve lokomotor fonksiyon bozukluklarını da engellemeniz konusunda yardımcı olabilir.
Bu yazımızı beğendiğinizi umuyoruz. Ayrıca fibromiyalji ve bu durumun tedavisi hakkında bir şeyler okumak da hoşunuza gidebilir:
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Castro Villegas, M. C., & Collantes Estévez, E. (2013). Espondiloartritis. Medicine – Programa de Formación Médica Continuada Acreditado. https://doi.org/10.1016/s0304-5412(13)70554-7
- Estévez, E. C., Contreras, A. E., & Pérez, V. C. (2001). Espondiloartritis tratamiento actual y perspectivas futuras. Reumatologia.
- Sanhueza Z., A., Prieto R., J. C., Weisz C., J., Leiter Herrán, F., Soto F., S., Chiang O., F., & Lira S., L. (2016). Espondiloartritis anquilosante: revisión de hallazgos imagenológicos en la columna. Revista Chilena de Radiologia. https://doi.org/10.1016/j.rchira.2016.11.004