Dünya Lupus Günü: Kelebek Hastalığı

10 Mayıs 2004 yılından beri Dünya Lupus Günü olarak anılmaktadır. Bu hastalık "büyük taklitçi" olarak bilinir, en yaygın otoimmün hastalıklarından biridir ve kelebek döküntü ile karakterizedir.
Dünya Lupus Günü: Kelebek Hastalığı

Son Güncelleme: 23 Şubat, 2022

Dünya Lupus Federasyonunun bir girişimi sayesinde 10 Mayıs 2004’ten beri, insanlar Dünya Lupus Günü için uluslararası etkinlikler düzenlemektedir. Bu organizasyon güçlü bir varlığa sahiptir ve bu alanda bir mihenk taşıdır.

Dünya Lupus Gününün hedefi hastalık ile ilgili yapılan araştırmalara destek sağlamak için hükumetlere ve mali açıdan finanse edilen gruplara ulaşabilmektir. Bu gün bile bu hastalığın çalışıldığını ve tedavi edildiğini, ancak kesin bir çaresi olmadığını unutmayın.

En yaygın formu sistemik lupus eritematozus’tur, ve kadınlar arasında erkeklerde olduğuna kıyasla çok daha yaygındır. Araştırmacılar hastaların %90’ının kadın olduğunu tahmin etmektedir. Ve, bunların arasında, Afrikalı-Amerikalılar bir çoğunluk grubudur.

Doktorlar lupusun bir otoimmün hastalığı olduğunu bilseler de, nedenlerini hala tam olarak anlamamaktadırlar. Ancak; güneş ışığı, bazı enfeksiyonlar ve ilaçlar gibi semptomları tetikleyen bazı şeyleri belirlemişlerdir.

Yüzde ortaya çıkan kelebek şekilli bir döküntü şeklindeki klasik semptom güneşe maruz kalmak ile ilişkilendirilir. Hastalar radyasyon ile ilgili çok dikkatli olmalıdır ve neredeyse sürekli bir şekilde güneşten koruyucu kremler kullanmalıdır.

Lupusun Semptomları ve Kelebek Kanatları

Dünya Lupus Günü genel nüfusa bu hastalığın karakteristik işaretlerini ve semptomlarını hatırlatır. Hastalığın erken teşhis edilmesi mutlak bir çare sağlamaz ancak hastalığın akut ataklarını azaltmak için hastalığın yönetimini iyileştirir.

Kelebek kanatları semptomu, teknik terimler ile konuşmak gerekirse, malar döküntüsü olarak adlandırılır. Tıpkı cilt tahrişlerinde olduğu gibi, burun ve yanaklara denk gelen cilt kırmızıya döner ve bir kelebek gibi görünen bir döküntü oluşturur.

Her zaman aynı noktalarda ortaya çıkmasa da, kelebek döküntüsü hastalık ile ilgili kolektif bilinçdışı üzerinde en derin etkiyi yaratan semptom haline gelmiştir. Gerçek şudur ki, döküntüler uzuvlarda ve gövdede de ortaya çıkabilir.

Sistemik lupus eritematozusun yaygın olan diğer semptomu eklem ağrısıdır. Bu, vücudun içerisinde ortaya çıkan otoimmün tepkisi dolayısıyla tetiklenen bir artrit sonucunda gerçekleşir. Bu artritin evrimi akut ataklar olarak gerçekleşir, bazı dönemlerde ağrı yoktur, diğer dönemlerde ise yüksek derecede ağrı yaşanır.

Son olarak, hastaların neredeyse %90’ı aşırı fiziksel bitkinlik yaşadıklarını bildirir. Bu semptomun objektif bir şekilde ölçülmesi zordur ve doktorlar bunu yapmak için yaşam kalitesi anketleri kullanırlar. Gerçekten de, fiziksel bitkinliği belirleyen, eklem ağrısı ve lupusla ilişkili olan belli bir insomnia gibi pek çok faktör bulunmaktadır.

Eklem ağrısı yaşayan birinin dizinin röntgeni.
Cilt semptomlarının yanı sıra, eklem ağrısı da lupusun semptomlarından bir tanesidir.

Diğer Lupus Türleri

Dünya Lupus Günü, hastalığın daha az görülen semptomlarının da göz önüne iter. Halihazırda bahsettiğimiz üzere, sistemik lupus eritematozus en yaygın olanıdır, ancak bu tek değildir. Hatta, hastalık, tanıyı daha zor hale getirmek için kendisini başka şekillerde de gizleyebilir.

Aşağıdakiler lupusun diğer türleridir:

  • Neonatal: Bu, annenin lupusu olduğu, ve sahip olduğu antikorları çocuğuna ilettiği, bunların da çocuğun kendi dokularına saldırdığı durumlarda gerçekleşir. Eğer kalp problemleri haline gelene kadar ilerlerse ciddi bir durum olabilir.
  • Dermal: Lupusun bu formunun ana semptomları ciltte gerçekleşir. Genel olarak hastaların artriti ya da diğer organlarında herhangi bir komplikasyonları bulunmamaktadır. Bu hastalığın lokalize bir türüdür ve güneşin radyasyonuna maruz kalmaya büyük bir ölçüde bağlıdır.
  • İlaca bağlı ya da reaktif: Bu ilaçlarla gerçekleşir ve bazıları bunu kendi başına bir hastalıktan ziyade bir yan etki olarak değerlendirir.

Lupus Tedavileri

Lupus hafif ya da şiddetli olabilir. Bu, tedavi yaklaşımını tanımlayacaktır. Dünya Lupus Günü hastaların tedavisini iyileştirmek için bu alandaki araştırmaları teşvik etmeyi amaçlamaktadır ancak şimdiye kadar sadece hastalığın kontrol edilmesinden bahsedebiliriz, çünkü mutlak bir tedavi yoktur.

Lupus hafif olduğunda, doktorlar kelebek kanadı malar reaksiyonu da dahil olmak üzere deri döküntüleri için oral anti-enflamatuvarlar ve kremler önermektedirler. Sıtma ilacı olan hidroksiklorokin ve belimumab gibi bazı yeni ilaçlar ile iyileşmeler görmüş hastalar bulunmaktadır.

Ciddi semptomlar da anti-enflamatuvarlar gerektirir, ancak dozlar çok daha yüksektir. Doktorlar; kortikosteroidlerin yanı sıra immün düzenleyiciler olan azatioprin ve siklofosfamid de reçete ederler.

Dünya Lupus Günü: Hastalık İle Birlikte Yaşamanın Zorluğu

Lupus hastaların yaşam kalitesini etkileyen bir durumdur. Gerçekten de, ağrı, cilt reaksiyonları ve aşırı yorgunluk kişilerin günlük aktivitelerinden zevk almasını engeller.

Eğer hastalıkta ilerleme sağlanırsa, hastalığı kontrol edebilecek ve hatta iyileştirebilecek ilaçlar dahi olabilir. Şimdilik, sağlık takımlarının etkilenen kişilere daha iyi yaşayabilmeleri için araçlar vererek bu insanları desteklemeleri önemlidir.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Colmán, Isabel Acosta, et al. “Manifestaciones clínicas y laboratoriales en el Lupus Eritematoso Sistémico-LES.” Memorias del Instituto de Investigaciones en Ciencias de la Salud 14.1 (2016).
  • Gómez-Puerta, José A., and Ricard Cervera. “Lupus eritematoso sistémico.” Medicina & laboratorio 14.05-06 (2008): 211-223.
  • Sánchez-Rodríguez, Sergio H., et al. “Lupus eritematoso: enfermedad autoinmune sistémica y órgano específica.” Revista Biomédica 15.3 (2004): 173-180.
  • Ondarza Vidaurreta, Raul N. “Lupus eritematoso sistémico (LES).” Revista de Educación Bioquímica 36.1 (2017): 21-27.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.