Ekranların Görme Sağlığı Üzerindeki Etkisi

Elektronik cihazların kullanımındaki artış göz önüne alınarak, ekranların görme sağlığı üzerindeki etkisi üzerine çalışmak için giderek daha fazla araştırma yapılmaktadır. Görme, ekranların etkilerine son derece fazla maruz kalan bir duyudur. Bu yazımızda size bu konuda daha fazla bilgi vereceğiz.

Tıp dünyasında, özellikle de oftalmolojide, ekranların görme sağlığı üzerindeki etkisi ile ilgili giderek daha da fazla çalışma ortaya çıkmaktadır. Elektronik cihazların kullanımı dolayısıyla ortaya çıkan göz rahatsızlıkları ile ilgili sorular giderek artmaktadır.

Bundan dolayı, Bilgisayar Görüşü Sendromu (Computer Vision Syndrome – CVS) kavramı ortaya  çıkmıştır. Bu durum ekranlara maruz kalma süreci günde 3 saatten fazla olduğunda ya da ekran parlaklığı önerilen seviyenin üstünde olduğunda gerçekleşir. Ayrıca, kişinin gözleri ile ekran arasındaki mesafe kısa olduğunda da ortaya çıkar.

Hepimizin bildiği üzere, modern yaşam çeşitli ekranları sürekli olarak kullanmak anlamına gelir. Televizyon, tablet, cep telefonu ve bilgisayarlar kullanırız. Hatta evlerimizdeki cihazlara dahi ekranlar kurmuş haldeyiz. Gözlerimiz günlerini, bu cihazları yorumlamak için yapmaları gereken şekilde odaklanmaya çalışarak geçirmekteler.

Genellikle göz gücümüzün büyük bir kısmını cep telefonlarımıza bakmak için harcıyoruz. Bu cihazları kafalarımıza bu kadar yakın tuttuğumuzdan da gözlerimizin dürbün görüşünü zorluyoruz.

Eğer ekranların görme sağlığı üzerindeki etkisi hakkında herhangi bir şüpheniz varsa o halde okumaya devam edin. Size hem semptomlardan, hem de yürürlüğe koyabileceğiniz önerilerden bahsedeceğiz. Basit önlemler ile bu sorunla mücadele edebilirsiniz.

Ekranların Görme Sağlığı Üzerindeki Etkisi: Semptomlar

Ekranların görme sağlığı üzerindeki etkisini anladığımızda, o zaman bu semptomların arkasında yatan mantığı da anlarız. Bu aşırı efordan kaynaklanan oküler yorgunluk belirtilerini aramak ile ilgilidir.

Bilgisayar Görüşü Sendromunun en yaygın semptomları arasında aşağıdakilerden bahsedilebilir:

• Bulanık ya da çift görme: Bu tıbbi terimler ile diplopi olarak bilinir.
• Göz küresinde kum varmış hissi: Bu gözün yoğun bir şekilde ovulmasına neden olur.
• Kırmızı gözler: Bu gözün sürekli ovulmasının yanı sıra gözdeki tahriş ve iltihaplanmanın da bir sonucu olabilir.
• Gözlerin arkasında ağrı.
• Baş ağrısı: Görsel bitkinlik baş ağrısına neden olabilir. Baş ağrıları cep telefonlarından ve bunları kullanırken başımızın olduğu pozisyondan da kaynaklanabilir.

Ekranların Görme Sağlığı Üzerindeki Etkisi Nedir?

Ekranları kullanmak için bilinçsiz bir şekilde bir dizi mekanizma devreye girer. Vücutlarımız, elektronik cihazlara adapte olmak üzere alışılmış işlevlerini yerine getirme biçim ve yollarını değiştirir.

Ekranların görme sağlığı üzerindeki etkisinin getirdiği temel problemlerden bir tanesi odaklanma becerimiz ile ilgilidir. Gözlerimiz, dinlenirken kolayca uzaktaki nesnelere odaklanabilir. Ancak, yakında olan bir şeye odaklanmaları gerektiğinde çaba gerektiren telafi mekanizmalarını tetiklerler. Bu uyum çabaları bitkinliğe yol açar.

Dahası, ekranların talep ettiği konsantrasyon az da değildir. Gözlerimiz daha uzun süreler boyunca açık kalma eğiliminde olur ve çok daha düşük bir sıklıkta göz kırparız. Ortalama olarak dakikada 15 ila 20 kere göz kırparız. Ancak, basitçe bir ekran kullanıyor olma eylemi bu sayıyı dakikada 3 defaya indirebilir.

Bu konudan daha fazla bahsedeceğiz, ancak son olarak, ekranlar hatırı sayılır bir miktarda mavi ışık yayar. Bu mavi ışık, ışık spektrumunun retinaya nüfuz edebilen bir parçasıdır. Maküle ulaşır ve zaman içerisinde makülü bozar.

Mavi Işık ve Görme Sağlığı

Elektronik cihazların yaydığı mavi ışık aynı anda hem yararlı hem de zararlıdır. Bu mavi ışık sayesinde, bu cihazlar daha az enerji tüketir. Ancak, araştırmalar aynı ışığın retinamızın sağlığı için tehlikeli olduğunu da göstermiştir.

Ayrıca güneş de mavi ışık yayar. Dolayısıyla gözlerimiz bu ışık tipini doğduğumuz günden beri bilmektedir. Ekranlardan gelen mavi ışık ile ilgili problem, bunun gözlerimize çok daha yakın olan bir kaynaktan gelmesidir. Ve hasarın geldiği yer tam da burasıdır.

Fiziksel olarak konuşmak gerekirse mavi ışık kısa dalgalı ve yüksek enerjili bir ışıktır. Bu özellikleri göz önüne alındığında gözlerimizin odaklanmak için daha büyük bir efor göstermesi gerekir.

Ekranların Görme Sağlığımız Üzerindeki Etkisini Azaltmak İçin Öneriler

Ekranların görme sağlığımız üzerindeki etkisini azaltmak için uygulayabileceğimiz birkaç temel önlem vardır:

• Gözlerinizi dinlendirin: Bilgisayarınızın ekranına bakmanızı gerektiren işler sırasında görüşünüzü rahatlatmak için de zaman ayırın. Her 20 dakikada bir 20 saniye boyunca ekranınızdan uzağa bakın ve 20 adım uzaktaki bir objeye odaklanın.
• Elektronik cihazlar ile aranıza sağlıklı bir mesafe koyun: Ekranlar gözlerinizden en az 60 cm uzakta olmalıdır. Televizyonlar gibi daha büyük ekranlar söz konusu olduğunda ise aradaki mesafe en az 180 cm olmalıdır.
• Göz kırpın: Ekranları kullanırken normalden çok daha az göz kırptığımızı halihazırda biliyoruz. Bundan dolayı, bilinçli bir efor göstermeli ve elektronik cihazlara bakarak zaman geçirdiğimizde kendimizi göz kırpmaya zorlamalıyız. Göz kırpmak, göz küresini nemlendiren göz yaşları üretir.
• Işıklandırmanızın iyi olduğundan emin olun: Düşük aydınlatmalı ortamlarda elektronik cihazları kullanmak ters etki yaratır. Gözlerimizin daha fazla efor sarf etmesi gerekir ve ekranın ışığının retina üzerindeki etkisi de artar.

Cevap ekranlardan tamamen vazgeçmek değildir. Günümüzde, içerisinde yaşadığımız dünyada, bu imkansız olurdu. Ancak, yapmamız gereken şey ekranların görme sağlığımız üzerindeki zararlı etkilerini azaltmak için bu önerileri uygulamaktır.