Kanın Pıhtılaşmasını Önleyen Gıdalar
Hemostazda, hasarlı kan damarı duvarları, fibrinlerden ve trombositlerden oluşan pıhtılarla kaplanıp kanama durdurulur ve hasar onarılır. Diğer bir yandan, kanın pıhtılaşmasını engelleyen belirli etmenler sebebiyle, aşağıdaki rahatsızlıklar ortaya çıkabilir:
- Anjina
- Kalp krizi
- Atardamar tıkanıklığı
- Felç
- Akciğer tıkanıklığı
- Renal ven trombozu
- Derin ven trombozu
Damarı tıkayan pıhtılar, pıhtılaşmış kandan oluşan blokajlar ve kanın akışını engelleyen hücrelerdir. Bu pıhtılar, zarar görmüş dokularda ağrı ve ödeme sebep olan enflamasyona yol açar. Bu duruma tromboz adı verilir.
Eğer bu durumlardan birine sahipseniz, doktorunuz kan pıhtılaşmasını önlemek için ilaç yazabilir. Çoğu doktor günlük olarak tüketilmesi için aspirin verir. Bu ilaca ek olarak, bazı bitki ve gıdalar da kanın pıhtılaşmasını önleyebilir.
Dahili tromboz ya da kan pıhtılaşmasını önlemek için az doymuş ya ve çok lif içeren bir beslenme düzeni ve meyve ve sebze tüketmek önerilir. Özellikle bazı belirli gıdaların antikoagülan özellikleri vardır.
Kanın Pıhtılaşmasını Engelleyen Bitkiler ve Gıdalar
Salisilatlar
Kanın pıhtılaşmasını ve komplikasyonları önlemek için doktorlar günlük tüketilmesi adına aspirin verebilir. Ulusal Sağlık Enstitüsü’ne göre, aspirinin içeriğinde kanın pıhtılaşmasını azaltmasıyla bilinen salisilat bulunur. Salisilatlar bazı meyve ve sebzelerde de bulunabilir. Salisilatlar bakımından zengin gıdalar şunlardır:
- Ananas
- Bal
- Üzüm ve üzümden türevleri: şarap, sirke, elma suyu, kuru üzüm
- Erik ve kuru erik
- Portakal ve mandalina
- Zeytin
- Turp
- Domates
- Hindiba
- Kayısı
- Siyah kuşüzümü
- Acı biber
Şifalı otlar ve baharatlar salisilatlar açısından zengindirler: köri, kırmızı biber, kekik, zerdeçal, zencefil, meyankökü ve nane.
Bunu da okuyun: Zerdeçal il İnflamasyon Karşıtı 5 Etkileyici Tedavi
Omega 3 Yağ Asitleri
Harvard Halk Sağlığı Departmanına göre, omega 3 yap asitleri kanın pıhtılaşmasını sağlayan temel maddelerdendir. Çoğu insan, yeteri kadar omega 3 yağ asidi tüketmek için balık ağırlıklı beslenmeleri gerektiğini düşünür.
Balıkların omega 3 yağ asisi kaynağı olduğu doğrudur fakat aynı zamanda Brüksel lahanası, lahana, ıspanak ve marul gibi sebzeler de omega 3 yağ asitlerini içerirler. Diğer omega 3 kaynakları ise, keten tohumu, ayçiçeği çekirdeği, kanola yağı, mısır yağı ve soya fasulyesidir.
E Vitamini
2011 yılında Tromboz Araştırmaları Dergisinde yayınlanan bir araştırmada, E vitamininin kanın pıhtılaşmasını nasıl etkilediği incelenmiştir. Araştırmacıların keşfettiği şey vitaminin kanın pıhtılaşmasını ve pıhtılaşmadan sorumlu hücrelerin oluşumunu önlediği ve sayede doğal bir antikoagülan olduğudur.
Gıda Takviyesi Dairesi’ne göre, E vitamini çeşitli yağlarda ve ıspanak, brokoli, kivi, mango ve domateste bulunabilir.
Alkol
Alkol tesiri yüksek bir antikoagülandır. Alkolün oluşturduğu mekanizma pıhtıların kümelenmesini azaltır, fibrinojen (bir kan pıhtılaştırıcı) seviyesini düşürür ve kan pıhtılarının çözündüğü süreç olan fibrinolizi artırır.
Kaçınmanız Gereken Gıdalar
K vitamini açısından zengin gıdalar kan pıhtılaşmasını tetikler. Bu sebepten ötürü, tromboza duyarlı insanlar bu gıdaları tüketmemelidirler. K vitamini açısından zengin gıdalar arasında, lahana, ıspanak, brokoli ve kuşkonmaz gibi yeşil yapraklı sebzeler ve şeftali ve muz gibi meyveler yer alır.
Genel Değerlendirmeler
Asıl sorun bu durumdan nasıl kaçınmamız gerektiğidir. İlaç kullanımına yönelik yaklaşımda bulunursak, kanı inceltmek için günlük olarak düşük dozda aspirin tüketilmelidir. Fakat doğa bize sunduğu muhteşem kaynakları ile kanın pıhtılaşmasını düzenlemek için seçenekler yaratmıştır.
- Doğal seçeneklerden biri kullanımı yaygın olan
- Alyum familyası (sarımsak ve soğan) sülfür içerdiği için tansiyon problemleriyle başa çıkmak için oldukça faydalıdır. Sarımsak anti-enflamatuvar özellik gösterir, kolesterolü düşürür, damarları rahatlatır ve pıhtıların yapışmasını engeller.
- Zerdeçal ya da içeriğindeki kürkümin, enflamasyonu ve zararlı plakların oluşumunu azaltır.
- Zencefil kan dolaşımını hızlandırır, yüksek tansiyonu düşürür ve pıhtı oluşumunu engeller.
Meyve ve sebzeler dengeli beslenmenin önemli bir parçası olsalar da, fazla tüketimleri soruna yol açabilir. Eğer antikoagülan iseniz, yukarıda bahsedilen gıdaları tüketmekten kaçınmalısınız. Doktorunuzu aldığınız ilaçlar ve genel beslenmeniz konusunda bilgilendirmeyi unutmayın.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- DiNicolantonio JJ., OKeefe J., Importance of maintaining a low omega 6/omega 3 ratio for reducing platelet aggregation, coagulation and thrombosis. Open Heart, 2019.
- Winter WE., Flax SD., Harris NS., Coagulation testing in the core laboratory. Lab Med, 2017. 48 (4): 295-313.
- MedlinePlus. (2021). Aspirina. Consultado el 10 de novimenbre de 2023. https://medlineplus.gov/spanish/druginfo/meds/a682878-es.html
