Kekemelik: Kekemelik Türleri ve Tedavisi
Kekemelik, konuşma akışını etkileyen bir sorundur. Kekemelik sorunu yaşayan kişi kelimeleri tekrarlar, kendi konuşması bölünür ve akıcı bir şekilde konuşmakta zorlanır. Bu yazıda, kekemelik türlerinden ve bunların nasıl tedavi edilebileceğinden bahsedeceğiz.
‘Focus and Management of Stuttering’ (Kekemeliğe Odaklanmak ve Yönetmek) isimli makalede belirtildiği gibi, bu sorun, konuşurken kişinin akıcı olamaması ile karakterizedir. Bu durum, kelimelerin, hecelerin, uzun süreli duraklamaların ve tıkanmaların tekrarlanması şeklinde kendini gösterir. Peki, bu sorun neden ortaya çıkar?
Biraz önce bahsettiğimiz makalede, uzmanlar, kekemelik vakalarının %70’e varanının aile öyküsü ile ilgili olduğunu düşünüyorlar. Bu nedenle, ailede, bu konuşma zorluğunu yaşayan biri varsa, başka aile üyelerinde de aynı sorunun görülmesi olasıdır.
Kekemelik türleri
Kekeme olan birini düşündüğümüzde, farklı kekemelik türlerinin olduğu pek aklımıza gelmez. Hatta siz de kekemeliğin farklı türlerinin olduğunu şu anda ilk kez duyuyor olabilirsiniz. Bu yüzden bugün pek çok farklı kekemelik türünün olduğunu ve her birinin çok ayırt edici özelliklere sahip olduğunu keşfedeceksiniz.
- Gelişimsel kekemelik: Çocuklar, konuşmayı öğrenirken ortaya çıkar. Genellikle bir çocuk tüm konuşma ve dil becerilerinde ustalaştıktan sonra kaybolur.
- Nörojenik: Şiddetli kafa travması ve hatta felçle sonuçlanan bir yaralanmadan kaynaklanır. Geri dönüşü olmayan bir sorun olabilir.
- Klonik: Çocuk, heceleri ve kelimeleri istemsizce tekrarladığı için akıcı bir şekilde konuşamaz.
- Tonik: Çocuk, konuşmasını bölen spazmlar yaşar. Bu tür bir önceki türle (klonik) bir arada görüldüğünde, buna karma kekemelik denir.
Tüm kekemelik türleri arasında genellikle akla gelen karma olan türdür. Ancak az önce bahsettiğimiz gibi başka olasılıklar da vardır. Bu kekemelik türlerinin nasıl tedavi edileceğiyle ilgili farklı seçenekleri öğrenmek için yazımızı okumaya devam edin!
Bunu da okuyun: Sosyal Kaygı ile Başa Çıkmanın 5 Yolu
Bu konuşma bozukluğu nasıl tedavi edilir?
Çocuk, yaşadığı kekemeliğin türüne bağlı olarak farklı şekillerde tedavi edilecektir. Önemli olan tedaviye ne kadar erken başlanırsa, bu sorunun o kadar çabuk düzeleceğinin ve böylece çocuğun akıcı ve kesintisiz konuşmasının sağlanacağının bilinmesidir.
Konuşma terapisi
Bir çocukta bu konuşma bozukluğunun olduğuna dair tanı konduğunda, kekemelik türünün hangisi olduğuna bakılmaksızın konuşma terapisine katılması tavsiye edilecektir. Böyle bir terapide, çocuğa bazı araçlar verilir. Aynı zamanda aşağıdaki noktaların üzerinde durulmasından oluşan bir görevi vardır:
- Konuşurken kekemeliği azaltmak için bazı teknikler öğrenmek
- Daha yavaş konuşmak
- Nefes üzerinde çalışmak
Böyle bir terapi genellikle çok iyi sonuçlar verir. Ayrıca çocuğun anksiyetesini azaltmaya yarayan bir yöntemdir. Çoğu zaman, çocuk gergin olduğu veya rezil olmaktan korktuğu için kekemeliği kötüleşir. Çocuğun nörojenik kekemelik yaşıyor olması halinde Bilişsel Davranışçı Terapi de kullanılabilir.
Elektronik cihazlar
Kekemelik türlerini azaltmaya yardımcı olabilecek bazı cihazlar vardır. Şu sıralar en popüler olanlar, işitme cihazıymış gibi kulağa yerleştirilenlerdir. Bu cihazlar, çocuk konuştuğunda, sanki biri onunla birlikte konuşuyormuş gibi konuşmayı taklit ederler.
Bu cihazın iyi bir seçenek olmasının nedeni, çoğu zaman, söylenenleri dinlemede bir gecikme olması ve bunun sonucunda kekemeliğin meydana gelmesidir. Bu cihaz, gözle görülür bir gelişme elde etmek için harika bir yöntem olabilir.
Tüm kekemelik türleri için en iyi terapi sabırdır
Tüm bu tedavi seçeneklerine rağmen, ebeveynler, çocuklarının kekemelik sorununu iyileştirmede aktif rol almalıdırlar. Bunu yapmak için sabırlı davranmak ve uzmanların tavsiyelerini takip etmek önemlidir. Çocuğunuzu azarlamaktan, ona kızmaktan veya hızlı konuşmaktan kaçının.
Bu konuşma bozukluğu sorununu yaşayan pek çok insan vardır. Ancak günümüzde var olan pek çok seçenek sayesinde bu sorunlarını önemli ölçüde iyileştirebilirler. Öyle ki başkaları böyle bir sorunları olduğunu zar zor fark ancak fark eder.
Evde çalışmak, çocuğu övmek, strese sokmamak, dinlemek ve sabırlı olmak, takınılması gereken çok önemli tutumlardır.
Hiç bu kekemelik türlerinden birini deneyimlediniz mi? Yakın çevrenizde kekeleyen biri var mı? Umarız bu yazı, bu bozukluğun nasıl bir şey olduğunu ve bu sorunu yaşayanlara nasıl yardımcı olabileceğinizi daha iyi anlamanızı sağlamıştır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Almonte, C., Lecaios, S., Schwalm, E., Ch, S., & Astric, M. (1987). Aspectos clínicos y psicopatológicos de la tartamudez precoz patológica. Revista chilena de pediatría, 58(6), 456-460.
- García Morales, Dailys, & Morejón Barrueto, Yanet. (2015). Consejos a la familia para evitar la aparición de la tartamudez. MediSur, 13(5), 575-577. Recuperado en 31 de marzo de 2019, de http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1727-897X2015000500003&lng=es&tlng=es.
- Sangorrín, J. (2005). Disfemia o tartamudez. Revista de neurología, 41(1), 43-46.