Koronavirüs'e Karşı Korunmak için Maske Türleri
Koronavirüsün COVID-19 türü tüm dünyaya yayılmaya devam etmektedir ve Dünya Sağlık Örgütü bu koronavirüs türünü bir salgın olarak sınıflandırmıştır. Bunun piyasadaki maske türleri üzerinde bir etkisi oldu ve insanlar çeşitli maskeleri büyük ölçüde kullanmaya başladı.
Kesin olan şey, bu cihazlar hakkında internette çok sayıda yanlış bilginin dolaştığıdır. Ne yazık ki, genel nüfusun paniği çok çeşitli maskelerin her yerde satılmaya başlamasına neden oldu. Benzer şekilde, sokaktaki insanların da maske taktığını görüyoruz, ancak çoğu zaman onları yanlış kullanıyorlar.
Başından beri, insanların kullanması gereken maskelerin türü ile ilgili öneriler her zaman mevcuttu. Aynı şey bu maskeleri kimin ne zaman kullanması gerektiği ile ilgili bilgiler için de geçerlidir. Benzer şekilde, halkın aciliyet duygusu bilimsel bilgilerin yayılmasının önüne gelmiştir ve bazı ülkelerde protokollerin uygulanması çok uzun zaman almıştır.
Bu makalede, size mevcut farklı maske türleri hakkında bilgi vereceğiz. Dahası, bunları kimin kullanması gerektiğini anlatarak kullanımlarıyla ilgili öneriler vereceğiz.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir: Koronavirüs Gibi Vakalarda Karantina Neden Gereklidir?
Koronavirüs için kullanılan maske türleri
COVID-19 virüsünün, enfekte olmuş insanların ağızlarından ve burunlarından dışarı saçtıkları damlacıklar yoluyla havada yayıldığını biliyoruz. Bu aerosol iletimi olarak bilinir ve maske takmanın işe yarayacağını düşünmek mantıklıdır.
Bununla birlikte, koronavirüs ve grip gibi benzer şekilde iletilen diğer patolojiler açısından, her maskenin etkisi aynı değildir. Burada virüsün ve onu taşıyan partiküllerin mikroskopik boyutu çok önemli bir rol oynar.
Temel olarak, iki genel maske türü vardır: Cerrahi maskeler ve filtreleme maskeleri. Bu ikinci tip ise, filtrelerinin boyutuna göre üç farklı modele sahiptir.
Haydi onlara bir göz atalım.
En yaygın maske tiplerinden biri: Cerrahi maskeler
Bu en klasik maske türüdür ve adını ameliyathanelerdeki kullanımına borçludur. Aynı nedenle, amacı virüslerin yayılmasını engellemek değil, takan kişiyi sıvıların sıçramasına karşı korumaktır. Örneğin, cerrahlar ve tıbbi personel, bu maskeleri hastalarının kanının mukoza zarlarına girmemesi için onları takarlar.
Yarattıkları bariyer fizikseldir, ancak WHO her zaman bu maskelerin bulaşıcılığı önleme konusunda hiçbir etkisinin olmadığını belirtmiştir. Halka açık alanlarda COVID-19’a karşı bu maskeleri kullanmak, kullanıcılar için gerçek bir önleyici tedbirden çok bir plasebodur.
Bu yazımızı da okumanızı tavsiye ederiz: Koronavirüs Hakkındaki Yaygın Efsaneler
Filtreleme maskeleri
Bu maskeler cerrahi maskelerden daha karmaşıktır. Ön kısımlarında, belirli parçacıkların dış taraftan iç tarafa geçmesine izin vermeyen bir filtre içerirler. Bir derecelendirme sistemi geçirgenlik seviyesini, derecesini veya her bir filtreyi belirtir:
- 1. derece: Teknik olarak FFP1 veya P1 olarak bilinen bu maske türü, bulaşıcı aerosollere karşı koruma söz konusu olduğunda en az etkili filtreleme maskesidir. Kullanım amaçları temek olarak inşaatlarda maruz kalınan tuğla tozu gibi ağır parçacıkları filtrelemektir.
- 2. derece: FFP2 veya P2 maskeleri, havadaki parçacıkların neredeyse %92’sini filtreleyerek en fazla %8’inin geçmesine izin veren bir koruma türüdür. WHO, koronavirüse karşı en az %95 koruma sağlayan bir filtreye sahip maskeler kullanılmasını önerir. Bu nedenle, bu maskeler bu kuruluşun önerdiği değerin sınırındadır.
- 3. derece: Son olarak, FFP3 filtre maskeleri havadaki partiküllerin sadece %2’sinin maskenin iç kısmına geçmesine geçmesine izin verir.
Koronavirüs salgını sırasında kimler maske kullanmalıdır?
Hangi maskelerin COVID-19’un yayılmasını önlemede etkili olduğunu ve hangilerinin olmadığını bilmek yeterli değildir. Ayrıca maskelerin hangi durumlar kullanılmalarının uygun olduğunu da bilmeniz gerekir. Açıkçası, eğer herkes her zaman cerrahi maskelerle dışarı çıkarsa, bu herkes için etkisiz olacaktır. Bu nedenle, kimlerin maske kullanması gerektiğine dikkat edin:
- Virüsün yüksek oranda bulaştığı bir bölgeden gelenler. Bu, ateş, kuru öksürük, yorgunluk, ve benzeri koronavirüs semptomları sergileyen kişiler için daha da önemlidir. Bu bireyler, en az hesaplanan inkübasyon süresi olan 14 gün boyunca maske takmalıdır.
- Sağlık kuruluşlarında, şüpheli vakalara müdahale eden tıbbi uzmanların yanı sıra koronavirüs semptomları gösterdikleri halde henüz karantinada olmayan hastalar da maske takmalıdır. Dahası, bekleme odalarında sıra bekleyen hastalar da maske takmalıdır.
Daha önce de açıkladığımız gibi, bu insanlar herhangi bir maske değil, koronavirüse karşı etkili olan maskeleri kullanmalıdır. Başka bir deyişle, FPP3 tipi maskeleri, ya da eğer bu tipe erişimleri yoksa, en azından FFP2 tipi maske takmalıdırlar.
Maske kullanmanın yanı sıra, insanlar önerilen diğer önleyici tedbirleri de uygulamalıdırlar. Bunlar:
- Sabun ve su ile sık sık el yıkamak.
- Durum gerektiriyorsa izolasyon veya karantinaya girmek.
- Kapkacak ve yüzeylerin genel hijyenini sağlamak.
Maskelerin tek başına kullanımının yeterli olmadığını unutmayın.
Koronavirüsün yayılmasını önlemek için maske kullanımı konusundaki diğer öneriler
Yukarıda açıkladığımız gibi, WHO, eğer maskeye ihtiyacınız olan bir durumdaysanız, FFP2 standartlarında veya daha yüksek bir filtreye sahip olan maskeleri seçmeniz gerektiğini belirtiyor. Unutmayın, herkesin maske takması gerekmez. Yüksek bulaşma bölgelerine seyahat edenler ve kendilerine virüs bulaşmış olabileceğinden şüphelenenler bunları takmalıdır. Tabii ki, sağlık profesyonelleri de bu maskeleri kullanmalıdır.
Maskeniz burnunuzu ve ağzınızı doğru şekilde örtmelidir. Maskenizi çıkarmaya gelince, onu arkadan tutarak çıkarmalısınız. Maskenin önünü tutarsanız, kendinizi korumak için yaptığınız her şey boşuna olacaktır. Aynı şekilde, maske taktığınız süre boyunca da maskeye dokunmamalısınız.
Maskenizi kullanırken ıslanırsa, filtreleme yeteneğini kaybeder. Maske kullanmayı bitirdikten sonra onu atmalısınız. Bir filtreleme maskesini asla tekrar kullanmamalısınız.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Izquierdo, Laura Díez. INFORME TÉCNICO Nuevo coronavirus 2019-nCoV. Diss. Instituto de Salud Carlos III, 2020.
- World Health Organization. “Novel Coronavirus (2019-nCoV) technical guidance.” (2020).
- Mayo Montero, MªE, et al. “Prevención y control de la infección ante sujetos sospechosos de infección por el nuevo coronavirus MERS-CoV en Unidades militares.” Sanidad Militar 71.3 (2015): 196-200.
- Ramos, Celso. “Covid-19: la nueva enfermedad causada por un coronavirus.” salud pública de méxico 62.2, Mar-Abr (2020): 225-227.