Melatoninin 10 Faydası
Melatoninin faydalarından bahsederken, melatonini uyku ve uyku-uyanık kalma döngüsünün düzenlenmesi ile ilişkilendirmek yaygındır. Bununla birlikte, son zamanlarda melatonin diğer alanlardaki ilişkisi fazlaca araştırılmıştır.
Maddenin plazma konsantrasyonları yaşa göre önemli ölçüde değişiklik gösterir. Bebekler 3 aydan önce çok düşük seviyelerde melatonin salgılar. Melatonin salgısı artar ve çocuk gelişimi ile birlikte sirkadiyen ritmi ortaya çıkar. Melatoninin faydalarının neler olduğunu biliyor musunuz? Bunları yazımızın devamında sizin için detaylandırıyoruz.
Melatoninin faydaları
Melatonin, uyku-uyanıklık ritmi, nöroendokrin ritimler veya vücut ısısı döngüleri gibi sirkadiyen döngülerini düzenler. Aynı zamanda başka faydaları da vardır. Bunlar nelermiş, öğrenelim!
1. Antikonvülzan
Epileptik nöbet ile ilişkili postiktal dönem gibi dramatik özelliklerinin yanında yoğun enerji tüketiminin olması bununla ilgilidir. Bu durumun oksidatif strese ve hücresel yaşlanmaya ve metabolik bozukluğa yansıyan artan serbest radikallerin oluşumuna yol açtığına inanılmaktadır.
Fizyolojik Araştırma tarafından yapılan çalışmalar, tonik-klonik bir nöbetten önce melatonin verilmesinin, nöbet sonrası oluşan hidroksil radikal seviyelerini azalttığı sonucuna varmıştır. Klinik uygulama alanında zor yürütülen bir araştırma olmasına rağmen hala üzerinde çalışılmaktadır.
2. Antihipertansif
Melatonin, kan basıncının ve otonom sinir sisteminin kardiyovasküler düzenlenmesiyle yakından ilişkilidir. Primer hipertansiyonu olan hastalarda, yatmadan önce tekrarlanan alım, gece kan basıncını önemli ölçüde azaltır.
Bir yandan, antioksidan özellikler gösterir ve güçlü bir vazodilatör olan yeterli nitrojen oksit konsantrasyonlarını korurken, diğer taraftan endotelin asidinin işlevini iyileştirir ve adrenerjik sistemin aktivitesini azaltır.
3. Kanseri önlemede melatoninin faydaları
Çalışmaların 2017 tarihli incelemesinde, melatoninin onkostatik rolü meme, yumurtalık, prostat, ağız, mide ve kolorektal kanserler gibi çeşitli türleri gösterilmiştir. Bu özellik iyileştirici değildir ancak bazı tümörlerin evrim sürecini yavaşlatmaya yardımcı olur. Böylece anormal hücre çoğalmaları yavaşlatılır.
Melatonin ayrıca meme kanseri kemoterapisinde kullanılarak yardımcı potansiyelini de göstermiştir. İlaçların ve radyasyonun terapötik etkilerini artırdığı ve yan etkilerini azalttığı gözlenmiştir.
Bunu da okuyun: İyi Huylu Tümörler: Bilmeniz Gereken Her Şey
4. Yaşlanma karşıtı
Topikal melatonin uygulaması, farklı lipofilik kimyasal yapısı nedeniyle ölü hücre tabakasına nüfuz ettiği ve orada bir katman oluşturduğu için faydalı olabilir. Bu anlamda, faydalarını aşamalı olarak ortaya çıkarmak için cildin yapısına yerleşebilir.
Bu nedenle, endojen intrakutanöz melatonin üretiminin, topikal melatonin uygulaması ile birlikte UV ışını kaynaklı cilt yaşlanmasına karşı bile en güçlü antioksidan savunma sistemlerinden birini temsil etmesi beklenebilir.
5. İmmün sistemi düzenleyicisi
Melatonin ayrıca bu tepkilerin aktivatörü ve inhibitörü gibi hareket ederek enflamatuar ve bağışıklık süreçlerini düzenler. Ayrıca güçlü antioksidan kapasitesi ile iltihaplı dokulardaki oksidatif stresi ortadan kaldırmaya izin verir.
Endokrin ve parakrin etkileri ile şu eylemleri gerçekleştirir:
- Proinflamatuar enzimleri modüle eder.
- Sitokinler ve lökotrienler gibi inflamatuar aracıların üretimini kontrol eder.
- Lökositlerin kullanım ömrünü düzenler.
6. Melatoninin nöroprotektif olarak faydaları
Alzheimer hastalığının erken aşamalarındaki değişikliklerinden melatonin sentezinin düzenlenmesindeki işlev bozukluğu sorumludur. Bu nedenle, Journal of Pineal Research’teki çalışmalar, sirkadiyen ritminin fototerapi ve madde ile takviye yoluyla yeniden aktive edilmesinin umut verici olumlu sonuçlar verdiğini göstermektedir.
İleri yaşa özgü nörodejeneratif hastalıkların önlenmesinde melatonin kullanımına izin veren önemli bir nöroprotektif etki kanıtlanmıştır. Bunların arasında Alzheimer vardır.
7. Antioksidan
Melatonin, vücutta bulunan serbest radikaller için harika bir nötralize edici ajandır. Serbest radikaller oksitleyici maddelerdir.
Life Sciences tarafından yapılan araştırmalar, lipitlerde çözünen bir bileşik olan melatoninin, en etkili lipofilik antioksidan olduğuna inanılan E vitamininden bile iki kat daha aktif olduğu sonucuna varmıştır.
Bunu da okuyun: Artriti Rahatlatmak İçin Antioksidan İçecek
8. Gastrointestinal motilite
Melatonin, gastrointestinal mukozanın ülserasyona dönüşmesini aşağıdakiler yoluyla önler:
- Antioksidan kapasitesi.
- Hidroklorik asit salgısını azaltması.
- Bağışıklık sistemini uyarması.
- Midede epitel yenilenmesini teşvik etmesi.
- Mikrodolaşımı artırması.
Benzersiz özellikleri nedeniyle melatonin, ülseratif kolit, mide ülseri, huzursuz bağırsak sendromu ve süt çocuğu koliklerinin önlenmesi veya tedavisi için düşünülebilir.
9. Üreme döngüsü ve melatoninin faydaları
Melatonin, gonadotropin salgılayan hormonun (GnRH) gen ekspresyonunu 24 saatlik bir süre boyunca döngüsel bir düzen altında düzenleyerek üreme ve cinsel olgunlaşma üzerinde fizyolojik etkilere sahiptir. GnRH’nin ritmik salınımı, luteinize yapıcı hormonla (LH) ve folikül uyarıcı hormonun (FSH) salgılanmasını kontrol eder.
10. Otizm spektrum bozukluğu
Otizm spektrum bozukluğuna (OSB) bağlı olarak, serotonerjik sistemdeki anormallikler ve OSB’li çocuklarda gözlenen uyku-uyanıklık ritmi bozuklukları, çocuklarda melatonin salgısının değiştiğini düşündürmektedir.
Otizmli kişilerin %50 ile %80’inde uyku bozuklukları, özellikle artan geciken, genel olarak azalan ve uykusuzluk ile gece uyanmaları şeklinde görülür. Yeterli miktarda melatonin salgılansaydı bu hastaların, ailelerinin ve bakıcılarının yaşam kalitesinin iyileşirdi.
Melatonin hakkında tavsiyeler
Vücut geceleri daha fazla melatonin salgılar. Gün içinde emilen ışık uyarıcısının biyolojik saat eşliğindeki gücü, vücudun salgıladığı maddenin toplam değerini belirler.
Melatonin tüketmeden önce en doğru olanı özellikle bu sorundan şikayete sahipseniz doktorunuza danışmaktır. Doktorunuz tüketip tüketmemeniz gerektiğini size söyleyecektir. Bahsettiğimiz bu faydalar çoğunlukla deneysel verilerden elde edilmiştir. Özellikle her klinik vaka bu nedenle, kişiye özel kullanımı göz önüne alınarak değerlendirilmelidir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Tordjman S, Chokron S, Delorme R, et al. Melatonina: farmacología, funciones y beneficios terapéuticos. Curr Neuropharmacol . 2017; 15 (3): 434-443. doi: 10.2174 / 1570159X14666161228122115
- Kostoglou-Athanassiou I. Aplicaciones terapéuticas de la melatonina. Ther Adv Endocrinol Metab . 2013; 4 (1): 13-24. doi: 10.1177/2042018813476084
- Jan JE, Bax MC, Owens JA, Ipsiroglu OS, Wasdell MB. Neurophysiology of circadian rhythm sleep disorders of children with neurodevelopmental disabilities. Eur J Paediatr Neurol. 2012;16(5):403-412. doi:10.1016/j.ejpn.2012.01.002
- Mareš J, Stopka P, Nohejlová K, Rokyta R. Oxidative stress induced by epileptic seizure and its attenuation by melatonin. Physiol Res. 2013;62 Suppl 1:S67-S74.
- Li Y, Li S, Zhou Y, et al. Melatonin for the prevention and treatment of cancer. Oncotarget. 2017;8(24):39896-39921. doi:10.18632/oncotarget.16379
- Fischer TW, Slominski A, Zmijewski MA, Reiter RJ, Paus R. Melatonin as a major skin protectant: from free radical scavenging to DNA damage repair. Exp Dermatol. 2008;17(9):713-730. doi:10.1111/j.1600-0625.2008.00767.x
- Radogna F, Diederich M, Ghibelli L. Melatonin: a pleiotropic molecule regulating inflammation. Biochem Pharmacol. 2010;80(12):1844-1852. doi:10.1016/j.bcp.2010.07.041
- Wu YH, Swaab DF. The human pineal gland and melatonin in aging and Alzheimer’s disease. J Pineal Res. 2005;38(3):145-152. doi:10.1111/j.1600-079X.2004.00196.x
- Scheer FA, Van Montfrans GA, van Someren EJ, Mairuhu G, Buijs RM. Daily nighttime melatonin reduces blood pressure in male patients with essential hypertension. Hypertension. 2004;43(2):192-197. doi:10.1161/01.HYP.0000113293.15186.3b
- Bubenik GA. Gastrointestinal melatonin: localization, function, and clinical relevance. Dig Dis Sci. 2002;47(10):2336-2348. doi:10.1023/a:1020107915919
- González González, Alicia. “Efectos sensibilizadores de la melatonina a la quimioterapia ya la radioterapia en el cáncer de mama: acciones antiangiogénicas y adipogénicas.” (2019).
- Roy D, Belsham DD. Melatonin receptor activation regulates GnRH gene expression and secretion in GT1-7 GnRH neurons. Signal transduction mechanisms. J Biol Chem. 2002;277(1):251-258. doi:10.1074/jbc.M108890200