Meyvelerdeki Şeker Gerçekten Zararlı mı?
Kimyasal olarak meyvelerdeki şeker ve rafine şekerler aynıdır. Bununla birlikte, sağlık üzerindeki etkileri tamamen farklıdır. Aslında, insanlar tatlı ihtiyaçlarını tatmin etmek için daha fazla taze meyve yemelidir ve bunun birçok nedeni vardır.
Meyvede bulunan lif, glikozun kandaki etkisini en aza indirdiği için vücut meyvedeki şekeri farklı şekilde işler. Uzmanlar, şeker tüketiminizi sınırlamanız gerektiğini söylerken, hamur işleri, şekerlemeler, tahıllar, meyve suları, ketçap, gazlı içecekler gibi şeker içeren ürünlerden bahsetmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından 2015 yılında yayınlanan “Yetişkinler ve Çocuklar İçin Şeker Tüketimi” kılavuzu, şeker bilimini daha ayrıntılı olarak açıklamaktadır.
DSÖ bu kılavuzda, iki tür şeker (doğal şekerler, işlenmemiş meyve ve sebzelerde doğal olarak bulunanlar ve ilave şekerler) arasında net bir ayrım yapmaktadır.
İkincisi, daha yüksek diş çürüğü ve kronik hastalıklara yakalanma riskiyle ilgili olanlardır ve bu nedenle, bunlardan gelen kalori alımınızın, günlük kalori miktarınızın %10’unu geçmemesini tavsiye ederler. Ancak DSÖ, bu kuralın meyvelerdeki şeker ve doğal şekerler için geçerli olmadığını belirtmektedir.
İlginizi çekebilir: Kırmızı Meyvelerin ve Sebzelerin Besinsel Değerleri
Eklenen şekerler ve doğal şekerler
Pek çok gıda, bileşimlerinde doğal olarak şeker içerir veya sindirimden sonra vücutta şekere dönüşen bir besin kaynağı içerir.
Bu nedenle, meyve bir fruktoz kaynağı iken, süt ve süt ürünleri bir laktoz kaynağıdır. Benzer şekilde, sebzelerde değişken miktarlarda fruktoz ve ayrıca organizmanın kullanabilmesi için sindirimden sonra glikoza dönüşen kompleks karbonhidratlar bulunabilir.
Muhtemelen tahmin ettiğiniz üzere, etler hariç gıdaların büyük çoğunluğunun bileşiminde doğal şekerler bulunur. Buna karşılık, çoğu endüstriyel gıda ürünü şeker eklemiştir. Endüstri, lezzetlerini vurgulamak, enerji alımını artırmak veya nihai sonuçta diğer özellikleri elde etmek için bunu yapar.
Örneğin, endüstriyel kurabiyeler, atıştırmalıklar ve şekerler, şeker içerir ve gıda endüstrisi tarafından manipüle edilen başlıca şekerlerdir. Sebeplerden biri, bu maddeye olan bağımlılığın yiyeceklerin lezzetini arttırması ve belirli bir bağımlılığa neden olabilmesidir. En azından British Journal of Sports Medicine’de yayınlanan bir makaleye göre.
Meyvelerdeki şeker ve vücuttaki etkisi
Glikoz, fruktoz veya diğerleri gibi basit şekerler, bir enerji substratı oldukları için vücut üzerinde aynı etkiye sahiptir. Bununla birlikte, basit şekerler doğal olarak izolasyon halinde oluşmazlar. Bunun yerine, doğal gıdanın bir parçası olarak diğer besinlerle bir araya gelirler.
Gördüğünüz gibi, temel fark, büyük ölçüde söz konusu gıda veya ürünün diğer bileşenlerine bağlı olan vücutta glikoza yol açan süreçte yatmaktadır.
Bir meşrubatta vücut için önemli olan lif, vitamin veya mineral yoktur. Ayrıca, sıvı olduğu için vücut onu kolayca sindirebilir ve bu nedenle şeker kana çok kolay ulaşır.
Benzer şekilde, sebzeler sağlıklı mikro besinler, lif ve sindirimi ve kan dolaşımına ulaşması daha uzun süren yüksek oranda karmaşık karbonhidratlar içerir. Bu nedenle şeker içermesine rağmen daha doyurucu ve besleyicidir. Sebzeler yüksek glisemik indekse neden olmaz.
Meyvelerin sağlığa faydaları
Bu tür yiyecekler, sindirimi kolay olduğu için bağırsak geçişini hareket ettirmeye ve uyarmaya katkıda bulunduğundan vücudunuz için harikadır. Bunun nedeni su ve lif açısından zengin olması, yoğun nişasta veya yağ içermemesi ve tahmini sindirim süresinin 20 dakika civarında olmasıdır.
Aslında araştırmalar meyve yemenin kalp hastalığı, felç ve diğer bulaşıcı olmayan hastalık riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini ortaya koyuyor.
Meyve tüketmek kilo kontrolüne de yardımcı olabilir. Harvard araştırmacıları tarafından 2016 yılında yayınlanan bir araştırma, antioksidan flavonoidlerinin metabolizma üzerinde olumlu bir etkisi olabileceğini öne sürdü.
Flavonoid açısından zengin bir diyete sahip olan kişilerin, flavonoid açısından zengin yiyecekleri tüketmeyenlere kıyasla, yaşlandıkça kilolarını koruma olasılıkları daha yüksekti. En çok fayda sağlayan meyve türleri elma, böğürtlen ve armuttu.
Meyvenin bir diğer olumlu özelliği de çözünür lifinin mikrobiyotanın seçici büyümesini teşvik etmesidir. Bu, gıda metabolizmasını geliştirir ve obezite riskini azaltır.
Meyvelerdeki şekerler önemlidir
Son olarak, meyvelerdeki şekerlerin sağlığımız için zararlı olmadığını unutmamalıyız. Bu nedenle işlenmiş ürün tüketiminizi azaltın.
Unutmayın, reçel bir meyve porsiyonu değildir ve meyve suyu da değildir! Tabii ki, konserve meyvelerdeki şekerler de meyve şekeri sayılmaz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Organización Mundial de la Salud. Nota informativa sobre la ingesta de azúcares recomendada en la directriz de la OMS para adultos y niños. 2015.
- DiNicolantonio JJ., O’Keefe JH., Wilson WL., Sugar addiction: is it real? a narrative review. Br J Sports Med, 2018. 52 (14): 910-913.
- Slavin JL., Lloyd B., Health benefits of fruits and vegetables. Adv Nutr, 2012. 3 (4): 506-516.
- Panche AN., Diwan AD., Chandra SR., Flavonoids: an overview. J Nutr Sci, 2016.