Mide Ülserini Önlemek İçin Ne Yapılabilir
Gastroduodenal ülser oldukça sık görülür. Hatta, hastalarda nüksetme oranı da yüksektir. Bu yüzden, mide ülserini önlemek için gerekenleri yapmak çok önemlidir.
Bu durumdan muzdarip hastaların ufak bir kısmında kanama ve delinme gibi yaşamı tehdit eden komplikasyonlar oluşabilir. Bu önemsiz bir mesele olarak görülmemelidir.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir: Mide Ülseri Olanlar İçin İdeal 6 Yiyecek
Mide ülseri nedir?
Mide ülseri, mide iç zarı ya da onikiparmak bağırsağında (mideden sonra gelen ince bağırsağın duodenum adındaki bir kısmı) oluşan hasar ya da yaralardır. Bunlara peptik ülser de denir.
Mide sıvılarındaki asit aktivitesi yüzünden bu yaralar büyür ve artar. Bu hastalığın ilişkili olduğu iki faktör vardır: H elikobakter pilori adındaki bir bakteri enfeksiyonu ve steroid olmayan anti-enflamatuvar ilaçlar (NSAID).
Mide ülseri olan çoğu kişide semptom görülmez ya da sadece dispepsi olur:
- Karın boşluğunda ağrı
- Mide yanması
- Gıda intoleransı, geğirme ve karın şişkinliği
- Mide bulantısı ve kusma
Mide ülserinin yol açtığı komplikasyonlar kanama, delinme ve tıkanıklıktır. H. pilori bakterisinin tanınma ve tedavisinde kaydedilen gelişmeler sayesinde yaygınlığı son yıllarda azalmış durumda.
Mide ülserine sebep olabilecek faktörler nelerdir?
Helikobakter pilori, mide enfeksiyonunun belirleyici faktörlerinden biridir. Mide ülseri hastalarının %85-%100 orandaki kısmında, mide ya da onikiparmak bağırsağında bu bakterinin varlığına dair test sonuçlarının pozitif olduğu görülmüştür.
Aynı şekilde aspirin, ibuprofen, indomethacin, diclofenac, piroxicam ve naproxen gibi steroid olmayan anti-enflamatuvar ilaçların kullanımı ile birlikte sigara ve alkol tüketimi de risk faktörleri arasındadır. Kişi bunları ne kadar uzun süre kullanırsa risk de aynı oranda artış gösterir.
Ayrıca uzmanlar ailede ülsere yatkınlık olabildiğini de kanıtlamışlar. Ancak, bu yatkınlık sağlıksız alışkanlıklarla birleştiğinde tehdit oluşturur. Örneğin, midede rahatsızlık yaratan yiyecek ve içeceklerin tüketimi gibi. Bol meyve, sebze ve lif içerikli bir beslenme ile riski azaltmış olursunuz.
Buna ek olarak, stresin de ülserdeki rolü çok tartışılan bir konudur. Mide ülserinin oluşumuna katkıda bulunduğunu gösteren kanıtlar olmakla birlikte, hastalığın tekrarlamasında da bir faktördür.
Bu yazımıza da bir göz atın: Helikobakter Pilori Enfeksiyonu İle Savaşmak İçin Bitkisel Çözümler
Mide ülserini önlemek için ne yapılabilir
Mide ülserini önlemek için uygulayabileceğiniz bazı öneriler paylaşacağız. Bu ipuçları, sağlıklı alışkanlıklar ile bilimsel olarak temellendirilen tıbbi tedavi yöntemleri çerçevesinde oluşturulmuştur:
- Mümkün olduğunca aspirin kullanmaktan kaçının. Özellikle de sağlık çalışanları, mide ülseri geçmişi olan hastalarına bu ilacı reçetelerken dikkatli düşünmelidir. Aynı şekilde, en düşük dozları tercih etmeli ve hastalarına her zaman yemekle beraber almalarını tembihlemelidir. Ağrı kesici almak istiyorsanız her zaman parasetamol (asetaminofen) ilaçları tercih etmelisiniz.
- Aspirin ya da başka bir NSAID kullanmaya devam etmesi gereken ve ülser geçmişi olan hastalar için uzmanlar, proton pompası inhibitörünün (örneğin, omeprazol) de beraberinde kullanılmasını öneriyor.
- H. pilori bakterisini antibiyotiklerle temizleyin. Bu bakteriyi öldürmek için birçok antibiyotik denendi fakat çoğu başarılı olamadı. Seçilen tedavi yöntemi bu bakterinin dirençli yapısını da hesaba katmalıdır. Bu sebeple, uzmanların tercih ettiği kombinasyon 14 günlük bir klaritromisin ve amoksisilin tedavisidir.
- Sigara içmeyin ve alkol tüketimini sınırlayın.
- Beslenmenizi değiştirin. Çikolata, yağlı besinler, kızartmalar, kahve, asitli narenciyeler ve bol acılı ya da baharatlı yiyeceklerden kaçının. Uzmanlar bunların doğrudan mide ülserine yol açmadığını ifade ediyor fakat daha kötü hale getirebileceğini de ekliyor. Bu yüzden, tüketiminin azaltılmasını tavsiye ediyorlar.
- Fazla kilolu olmaktan kaçının.
Nüksetmesini önlemek için önemli önlemler
Mide ülserinden muzdarip hastalar bu yazımızda bahsettiğimiz önleyici tavsiyelerden faydalanabilir. Hepsinden önce, NSAID ilaçlar ve sigara kullanımından kaçınmalıdırlar.
Buna ek olarak, sorunun H. pilori bakterisinden kaynaklı olup olmadığının bir doktor tarafından değerlendirmesi gerekir. Bu, hastanın kendi kendine varabileceği bir sonuç değildir. Doktor, bu bakterinin varlığını tespit etmenin yanı sıra, antibiyotik direncini de ölçmek için birtakım yöntemler kullanacaktır. Bu sayede gerekli protokolü uygulayabilir.
Sağlıklı alışkanlıklar, stresten uzak durmak ve beslenme düzeni hazımsızlığın daha kötü yönde ilerlemesini önleyecek ve semptomları azaltacak faktörlerdir. Kısacası, mide ülserini önlemenin mucizevi bir yöntemi yoktur. Hastanın istikrarlı ve kararlı davranarak yaşam tarzında gereken değişiklikleri yapması gerekir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Kasper y col., Principios de medicina interna de Harrison, edición número 19, Editorial McGrawHill.
- Nimish B., Peptic ulcer disease: Epidemiology, etiology, and pathogenesis, retrieved on 26 July 2020, Evidence-based Clinical Decision Support- UpToDate. https://www.uptodate.com/contents/peptic-ulcer-disease-epidemiology-etiology-and-pathogenesis?search=%C3%BAlcera%20g%C3%A1strica&source=search_result&selectedTitle=4~150&usage_type=default&display_rank=4
- Zambrano-Plata, Gloria Esperanza, et al. “Prevalencia de los factores de riesgo para cáncer gástrico en universitarios.” Revista Ciencia y Cuidado 11.1 (2014): 16-26.
- Nimish B., Peptic ulcer disease: Clinical manifestations and diagnosis, retrieved on 26 July 2020, Evidence-based Clinical Decision Support- UpToDate. https://www.uptodate.com/contents/peptic-ulcer-disease-clinical-manifestations-and-diagnosis?search=%C3%BAlcera%20g%C3%A1strica&source=search_result&selectedTitle=2~150&usage_type=default&display_rank=2
- Nimish B., Peptic ulcer disease: Treatment and secondary prevention, Evidence-based Clinical Decision Support- UpToDate. https://www.uptodate.com/contents/peptic-ulcer-disease-treatment-and-secondary-prevention?search=%C3%BAlcera%20g%C3%A1strica&source=search_result&selectedTitle=1~150&usage_type=default&display_rank=1
- Fallone C. and cols., The Toronto Consensus for the Treatment of Helicobacter pylori Infection in Adults, Gastroenterology 2016;151:51-69.
- Ganfornina Andrades, Ana. “El estrés y el sistema digestivo.” (2017).
- Morilla Morilla, Ana. “Epidemiología, diagnóstico molecular y estudio de resistencias de Helicobacter pylori.” (2018).
- Ichiyanagui Rodríguez, Carlos Enrique. “Epidemiología de la hemorragia digestiva.” Acta médica peruana 23.3 (2006): 152-155.
- National Institute for health and care excellence (NICE). Gastro-oesophageal reflux disease and dyspepsia in adults: investigation and management. Clinical guideline [CG184]Published date: 03 September 2014 Last updated: 18 October 2019.
- NIH Consensus Conference. Helicobacter pylori in peptic ulcer disease. NIH Consensus Development Panel on Helicobacter pylori in Peptic Ulcer Disease. JAMA. 1994;272(1):65-69.
- Li LF, Chan RL, Lu L, et al. Cigarette smoking and gastrointestinal diseases: the causal relationship and underlying molecular mechanisms (review). Int J Mol Med. 2014;34(2):372-380. doi:10.3892/ijmm.2014.1786.
- National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases, Tratamiento para las úlceras pépticas (úlceras gástricas), retrieved on 28 July 2020. https://www.niddk.nih.gov/health-information/informacion-de-la-salud/enfermedades-digestivas/ulceras-pepticas/tratamiento#paciente