Opioid Bağımlılığının Nedenleri
Opioid bağımlılığı salgını, insanların bu tür ilaçları gelişigüzel kullanmaya başladığı 1980’lerde ortaya çıktı. Hem hastalar hem de doktorlar bağımlı haline geldiler.
Sürekli kullanım bağımlılığa yol açabilir ve ana karakteristiği belirli bir maddeyi tüketmek için hissedilen güçlü bir dürtüdür. İnsanlar, zararlı sonuçlarına rağmen, söz konusu maddenin kullanımını kontrol etme yetilerini kaybederler. Opioid bağımlılığı, sık nüks eden kronik bir rahatsızlıktır. Ve, bağımlının opioid kullanımından ölme riskini ciddi oranda arttırır.
Opioid temelli analjezik terapötik rejim reçete edilirken, opioid kullanımı hakkında her zaman bir ikilem vardır. İkilem, bu ilaçların ağrı azaltma ve kesme konusundaki olumlu etkisi ve, bağımlılık ve overdoz da dahil olmak üzere çeşitli negatif etkilerinin kıyaslanarak değerlendirilmesi sonucu ortaya çıkar.
Ek olarak, eğlence amaçlı ve tıbbi reçete olmadan bu ilaçların kullanımı, opioid bağımlılığı riskini büyük ölçüde arttırır. Bir kişinin yüksek dozlar tüketmesi veya ilaçları önerilen şeklin dışında kullanması bu durumu değiştirmez. Bu ilaçların ve maddelerin alkolle tüketilmesi, riski ciddi oranda yükseltir.
İlginç bir şekilde, doktorlar 1980’lerden önce bu ilaçları reçete ederken çok daha ihtiyatlı davranıyorlardı. Ancak, bazı kişiler bu ilaçların güvenilirliğini onayladıkları düşük bilimsel kanıt makaleleri yayınladılar. Ve bu, ilaçların ayrım gözetmeyen tüketimini teşvik etti.
Opioid Bağımlılığı
Opioid tüketimi, beynin dopamin konsantrasyonlarını kontrol etmekten sorumlu olan dopaminerjik sistemi etkiler. Bu, vücuttaki birçok süreçte yer alan bir maddedir. Tekrarlanan stimulasyon beynin plastisitesini değiştirir.
Beyin plastisitesi, insan beyninin ana karakteristiklerinden biridir. Bu özellik beynin tam olarak iyileşmesini ve yeniden yapılandırılmasını sağlar. Nöronların hem anatomik hem de fonksiyonel olarak yenilenmesini ve yeni bağlantıların oluşturmasını sağlar.
Yani, bir şey beynin plastisitesine zarar verdiğinde, belirli maddeleri elde etme ve tüketme dürtüsüne karşı öz kontrolünüz azalır. Bir maddeyi elde etmek ve tüketmek için ortaya çıkan bu yoğun dürtüye bağımlılık denir.
Bu yazımızı da okuyun: Nikotin Bağımlılığına Karşı 3 Doğal Terapi
Opioid Bağımlılığının Karakteristikleri
Opiatlar hem olumlu hem de olumsuz etkileri tetiklerler. Olumlu etkiler, ürettikleri öfori ve beynin ödül sisteminden kaynaklanmaktadır. Benzer şekilde, olumsuz etkiler ağrının giderilmesinin bir sonucudur. Söz konusu acı, sadece fiziksel acı değildir, aynı zamanda stresli veya travmatik olayların neden olduğu duygusal acı da buna dahildir.
Bu nedenle, zihinsel rahatsızlığı veya ruhsal bozukluğu olan kişilerde daha güçlü bir etki gösterir ve, onları daha savunmasız hale getirir. Bu ifadeleri doğrulayan çalışmalar bulunmaktadır.
Opioid bağımlılığı olan kişilerin yaklaşık %90’ında ek bir psikiyatrik bozukluk vardır ve en sık görülen psikiyatrik bozukluklar aşağıdakilerdir:
- Majör depresyon
- Alkolizm
- Antisosyal kişilik bozuklukları
- Anksiyete bozuklukları
Opioidlerin beynin ödül sisteminde ürettiği stimülasyon, bazı insanların ilacı tekrar tekrar tüketmesinin ana nedenidir. Bu durum bağımlılığın ilk aşamasında özellikle yaygındır. Ancak, opioid kullanma dürtüsü zaman içerisinde verdiği keyfin ötesine geçer. Bu artan dürtü, doğrudan tolerans ve bağımlılık ile bağlantılıdır.
Yukarıda da söylediğimiz üzere, bağımlılık riski, ilaçların daha yüksek dozlar veya oral kullanımdan daha direkt kullanım gibi reçetelenme nedenleri ve kullanım yöntemleri dışında kullanılmasıyla artar. Opioidlerin bir başka yanlış kullanımı ise, alkol veya başka ilaçlarla birlikte alınmasıdır. Bunun nedeni, tüm bu maddelerin sinerjistik olarak etkileşime girme ihtimalinin olması ve aşırı doz riskini arttırmasıdır.
Keşfedin: Opioid İlaçlar Ne İçin Kullanılır?
Sonuç
Opioid bağımlılıkları, beynin esnekliğini etkileyen beynin dopaminerjik sisteminin tekrar tekrar aktivasyonu ile yakından ilgilidir. Sonuç olarak, bu ilaçların kullanımı sırasında kişinin öz kontrolü azalır.
Bu ilaçların doğru kullanımı konusunda doktorların eğitilmesi çok önemlidir. Ayrıca, bu tür bağımlılık sorunlarını çözmek için uyuşturucu karşıtı kampanyalar şarttır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Hunt, S. P., & Urch, C. E. (2007). Dolor, opioides y adicción. In Wall y Melzack. Tratado del Dolor. https://doi.org/10.1016/b978-84-8174-949-6.50023-x
- Celaya Lecea, M. C., & Malón Musgo, M. M. (2014). Opioides en el tratamiento del dolor crónico no oncológico. Boletín de Información Farmacoterapéutica de Navarra.
- O´Brien, C. P. (2006). Adicción y abuso de drogas. In Las bases farmacológicas de la terapeútica.
-
Kolodny, A., Courtwright, D. T., Hwang, C. S., Kreiner, P., Eadie, J. L., Clark, T. W., & Alexander, G. C. (2015). The prescription opioid and heroin crisis: a public health approach to an epidemic of addiction. Annual review of public health, 36, 559-574.
- ¿Soy vulnerable a la adicción de opioides?. (2018). Retrieved 23 April 2020, from https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/prescription-drug-abuse/in-depth/how-opioid-addiction-occurs/art-20360372
-
Kuehn, B. M. (2007). Opioid prescriptions soar. Jama, 297(3), 249-251.
-
Ortiz, J. P., & Sesma, M. T. (1999). Mecanismos neurobiológicos de la adicción a drogas. Trastornos adictivos: Organo Oficial de la Sociedad española de Toxicomanías, 1(1), 13-21.
-
Sandí Brenes, S., & Sandí Esquivel, L. (2016). Dependencia a opioides y su tratamiento. Revista Clínica de la Escuela de Medicina de la Universidad de Costa Rica, 6(1), 87-92.
-
Serecigni, J. G. (2018). Epidemia de sobredosis relacionada con la prescripción de analgésicos opioides en Estados Unidos. adicciones, 30(2), 87-92.
