Pürinler Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Pürin açısından zengin yiyecekler yediğinizde ürik asit miktarı artar. Bu asit, birikirse gut hastalığı gibi farklı durumlara yol açabilir. 

Birçok insan gut hastalığıyla ilişkileri nedeniyle pürinlerin ne olduğu hakkında bilgi sahibidir. Ancak çok az kişi bu moleküllerin ne kadar önemli olduğunu ve vücuttaki rollerini anlar. Pürinler deoksiribonükleik asitin (DNA) temel parçalarını oluşturan bileşiklerdendir.

Pürinler bir tür azotlu bazlardır. Az önce de belirttiğimiz gibi DNA yapımı için gerekli temel elementlerdir. Bu nedenle hücrelerinizde ve yediğiniz gıdalarda – örneğin ette – bulunurlar.

Ayrıca kendilerine has bir ayrışma ve vücuttan elenme döngüleri vardır. Bu süreç önemlidir çünkü bileşenlerine ayrıldıkları zaman ürik aside dönüşürler. Ürik asit doğru bir şekilde yok edilmezse gut hastalığına neden olabilir.

Pürinler olarak kategorize edilen kimyasallar arasında iki temel tür vardır: Adenin ve guanin. Bu yazıda pürinlerin ne için kullanıldığından ve vücudunuzun bunlara neden ihtiyaç duyduğundan bahsedeceğiz.

Pürin nedir?

Daha önce de belirttiğimiz gibi pürinler, bir molekül ailesidir. DNA’nızın bir kısmını oluşturan kimyasal bileşikler ve ribonükleik asit (RNA) gibi diğer moleküllerdir. Bu ailede iki önemli grup vardır: Adenin ve guanin.

DNA’nızın bir parçasını oluşturdukları için vücudunuzda doğal olarak oluşurlar. Hatta vücudunuz onları üretebilir. Ayrıca, et ve balık gibi bazı gıdalar pürinler açısından çok zengindirler.

Pürinler pek çok hücresel metabolik süreçte ve ayrıca proteinlerin sentezinde de rol oynarlar. Bu moleküllerin normal döngüsünü değiştiren birçok bozukluk vardır. Örneğin, bu moleküllerin ortadan kaldırılma süreci etkilendiğinde gut hastalığı gibi ürik asitle ilişkili hastalıklar gelişebilir.

Ancak gut hastalığı, en sık karşılaşılan olmasına rağmen pürinler ile ilişkisi olan tek önemli hastalık değildir. Bu moleküllerin bozulmasını etkileyen ve gut hastalığından daha ciddi olan başka birçok bozukluk vardır.

Pürinler ve ürik asit ilişkisi

Pürinler dokularınızda parçalandıklarında geride ürik asit bırakırlar. Normalde karaciğer ve ince bağırsak onları yıkar. Üretilen ürik asit miktarı çeşitli faktörlere bağlıdır.

Genellikle en önemli faktör beslenmedir. Çünkü yediğiniz yemek pürinlerin en önemli kaynaklarından biridir. Ürik asitin hemen hemen tamamı idrar yoluyla ortadan kalkar. Ayrıca bir kısmı da bağırsak yoluyla atılır.

Çok fazla ürik asit ürettiğinizde ya da hepsinden düzgün bir şekilde kurtulamadığınızda vücudunuzda birikir. Bu durumda dokularınızda tofi olarak toplanır. Genellikle eklemlerde birikerek artrite neden olur. Yüksek yoğunluklu ürik asit böbrek sorunlarına da yol açabilir.

Gut hastalığı, pürinler ile açıklanabilen bir artrit türüdür. Özellikle ayak baş parmağı eklemini etkiler. Ayrıca bölgede yoğun ağrıya, kızarıklığa ve şişmeye neden olur.

Pürinler neden beslenme için önemlidir?

Daha önce de belirttiğimiz gibi besinler, temel pürin kaynağınızdır. Bu, beslenmenizin, ürik asitin neden olduğu hastalıkların kontrolünde ve gelişiminde önemli bir faktör olduğu anlamına gelir.

Her ne kadar, herkesin sağlıklı ve dengeli beslenmesi ideal olsa da beslenme düzeni, bu belirtileri göstermeye yatkın olan insanlar için daha da önemlidir. Pürinler açısından zengin olan bazı gıdalar şunlardır:

• Genel olarak et, sığır eti, av eti veya kuş eti olabilir.
• Kabuklu deniz ürünleri, ıstakoz ya da midye gibi.
• Karaciğer, taşlık ya da herhangi bir hayvanın böbrekleri.
• Balık, füme somon ya da hamsi gibi.

Eğer pürinleri metabolize etmeyle ilgili bir sorununuz varsa bu gıdaları yemekten kaçınmalısınız. Ayrıca yok edeceğiniz ürik asit miktarını artırmak için bol miktarda sıvı almanız önemlidir. Bunun yanında sağlıklı bir kiloda kalmayı sürdürmenizi ve alkolden kaçınmanızı öneririz.

Unutmayın

Bu yazıda size verdiğimiz tüm tavsiyelere rağmen her zaman doktorunuza danışmalısınız. Pürinlerin gerekli olduğunu unutmayın ama aynı zamanda farklı hastalıklarla ilişkili de olabilirler.

Gut hastalığı en bilinen durumdur ve bu hastalığın yol açtığı artrit çok acı vericidir. Bu nedenle bu durumu tespit edebilmek için dikkat etmek önemlidir.