Uyku Kalitenizi Etkileyen Faktörler
Gece uyku ile ilgili herhangi bir problem yaşadığınızda, uzmanların soracakları ilk şey günlük alışkanlıklarınızın neler olduğudur. Yetersiz beslenmek, geç kalkmak, gün içinde çok fazla şekerleme yapmak ya da uyumanız gereken zamanı bilgisayar ve telefon başında harcamak insomniyayı tetikler.
Ancak, yeterli dinlenemeyen ve uykusunu alamayan tek kişi siz değilsiniz. Bazen geceleri uyumanıza rağmen kendinizi dinlenmiş hissetmiyorsanız, sabah baş ve kas ağrılarıyla uyanıyorsanız ve gece boyunca uykunuz bölünüyorsa bu durum uykunuzun kaliteli olmadığını gösterir.
Eğer böyle problemleriniz varsa ve bir süredir devam ediyorsa, problemin kaynağına inmek için doktorunuza danışmalısınız.
Bugünkü yazımızda, geceleri iyi bir uyku uyuyamamanın aklınıza gelmeyebilecek sebeplerine değineceğiz. Gelin hep birlikte göz atalım.
Ayrıca okuyunuz: Yedikten Sonra Uyku Getiren Gıdalar
1. Yaşınız uyku kalitenizi etkiler
Yaşlandıkça, uyku kalitenizin azaldığı bilinen bir şeydir. Uykularınız daha hafifleşir, gece boyunca daha sık uyanırsınız ve derin uyku saatleriniz azalır. Zaman geçtikçe, ara sıra yaşadığınız insomniya kronikleşebilir ve uyuyabilmek için ilaç almanızı gerektiren bir noktaya varabilir.
Uyku apnesi, huzursuz bacak sendromu, eklem ağrısı ve hatta sirkadyen ritminizdeki değişiklikler gibi nedenler insomniyaya neden olabilir. Tıbbi yardım almak, dengeli beslenmek ve hafif tempolu olarak düzenli spor yapmak uykunun kalitesini arttırmanıza yardımcı olabilir.
İlginizi çekecektir: Bu 10 Yiyecekle Daha İyi Uyuyun
2. Kadınlar daha az uyuyor
İnsomniya hiç beklemediğiniz bir anda ortaya çıktığı için genelleme yapmak imkansız olacaktır ancak Amerikan Uyku Derneği cinsiyetin uyku kalitesini etkilediğini söylüyor.
Neden mi?
- Kadınlar zihinlerinde baskı yaratan pek çok sorumluluğa sahip oldukları için aynı anda pek çok şeyi yapma eğilimindedirler.
- Bunun yanı sıra, hamilelik ya da menopozdan kaynaklanan durumlar da uyku bozukluğuna neden olabilir.
Bunlar insomniyanın başlamasını tetikleyebilen faktörlerdir. Bir diğer ilginç durum da, erkeklerde uyku apnesi ya da horlama probleminin daha sık görülmesidir bu durumda partnerleri de eşlerini uyandırırlar. Bütün bunlar zaman içinde kadınlarda uykunun kalitesinin düşmesine ve yeterince dinlenememelerine neden olur.
3. Yaşadığınız yer ve yetiştiğiniz kültür
Bu durum meraktan biraz daha fazlasıdır. Aslında, hepinizin aşina olduğu bir şeyle alakalıdır. Yaşadığınız toplumun türü, refahınızı belirler. İnsanların çok iş odaklı olduğu Japonya gibi bazı yerlerde, toplumun bir özelliği geceleri daha az uyumaktır.
Aslında, “inemuri” olarak bilinen şeyleri ya da uyurken uyanık olabilme sanatı onlar için ortak bir noktadır. Japonlar çalışma yerlerinde küçük şekerlemeler yapabilir, yatağa yatmadan bir müddet uykuya dalabilirler.
Bu, bu ülke nüfusunun çoğunu tanımlayan ağır iş yükü ışığında zihnin ve bedenin birkaç dakika dinlendirilmesidir. Öte yandan, yaşam tarzımız ve alışkanlıklarımız ait olduğumuz kültüre çok bağlıdır.
Örneğin, İspanya’da geç saatte yemek yemek ve geç yatmak oldukça yaygın bir durumdur ancak Amerika’da ve birçok kuzey Avrupa ülkesinde durum bunun tam tersidir. Bunların hepsi bireye bağlı olmayan faktörler olmakla birlikte uykunun kalitesini belirleyen şeylerdir.
Okumanızı öneririz: Daha İyi Bir Uyku İçin Doğal Çözümler
4. Güneş ışığı
Çoğumuz, günümüzün çoğunu bir ofiste, bilgisayarın önünde, bir fabrikada ya da kapalı alanda yapay ışık altında çalışarak geçiriyoruz.
Zaman geçtikçe farkına bile varmıyoruz ancak biyolojik döngünüz gün ışığıyla senkronize olmamaya başlıyor. İşe güneş henüz doğmadan gidiyor ve güneş battığında eve dönüyorsanız, bu durum sizin dinlenmenizi oldukça etkiler. Bu, hayatınızda büyük bir etkisi olabilecek bir şey.
5. Sosyal baskılar
Pek çok kişi kendi hayatlarından sorumlu olduklarını ve toplumsal baskının kontrolünde olmadıklarını söyleyecektir. Bununla birlikte, her zaman kontrol edemediğiniz bazı faktörler vardır.
Mesela işiniz, çalışma programınızı, planlarınızı, sorumluluklarınızı çevreniz kadar etkileyebilir. Tamamen özgür olamayacağınız bir makinanın parçasısınız ve bu stres yükünüzü azaltabilir de artırabilir de.
Bu toplumsal baskıların çoğu, hayatınızı, özellikle duygularınızı pek çok farklı şekilde etkiliyor. Bu nedenle uykusuzluk ile ilgili sorunlar yaşayabilirsiniz. Bu baskıların üstesinden gelmek için boş zamanlarınız ve çalışma saatiniz arasında bir denge kurmanız önemlidir.
Kendi sağlığınıza ve bakımınıza özen göstermek, daha iyi bir uyku uyumanızı ve kafanızı yastığa koyduğunuzda düşüncelerden uzak durmanızı kolaylaştırır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Hirshkowitz, M., Whiton, K., Albert, S. M., Alessi, C., Bruni, O., DonCarlos, L., … Adams Hillard, P. J. (2015). National sleep foundation’s sleep time duration recommendations: Methodology and results summary. Sleep Health. https://doi.org/10.1016/j.sleh.2014.12.010
- Iglowstein, I., Jenni, O. G., Molinari, L., & Largo, R. H. (2003). Sleep Duration From Infancy to Adolescence: Reference Values and Generational Trends. PEDIATRICS. https://doi.org/10.1007/BF02906651
- Harrington, J. M. (2001). Health effects of shift work and extended hours of work. Occupational and Environmental Medicine. https://doi.org/10.1136/oem.58.1.68