Beynin Bölümleri ve İşlevleri

Beyin, muazzam karmaşıklığının kanıtı olan birçok parçaya ve işleve sahiptir. Bilim, bu organın birçok gizemini çözmeyi ve anlamayı çoktan başardı; yine de, henüz deşifre edilmemiş önemli bilmeceler var.

Yavaş yavaş beynin bölümleri ve işlevleri konusunda fikir sahibi olmaya ve bunları deşifre etmeye başladık, ancak konuyu çevreleyen hala birçok muamma var. Bunun nedeni, bilinen tüm evrendeki en karmaşık sistem olması ve bu nedenle bilimin onu tam olarak anlayamamış olmasıdır.

Beynin bölümlerini ve işlevlerini takip edebilmek için önce bazı fikirleri açıklayalım. Elimizde kafa, ansefalon ve beyin terimleri var. Kafa, ansefalon ve serebrumu içerir, ancak aynı zamanda duyulara ve yüze karşılık gelen diğer yapıları da içerir.

Ansefalon, sinir sisteminin kafatasında bulunan bölümünü içerir. Bu, omurilikle birlikte merkezi sinir sistemini oluşturur. Ansefalon, talamus, hipotalamus, medulla oblongata ve serebellumun yanı sıra, serebrumu da içerir.

Beyin ise sadece şu bileşenlerden oluşur: Serebral korteks, bazal ganglionlar, limbik sistem, hipokampus ve amigdala. Buradaki diğer yapılar, teknik anlamda serebrumun bir parçası değildir.

Serebral korteks ve işlevleri

Serebral korteks, beynin en görünür kısmıdır. Serebral hemisferlerin tüm yüzeyini kaplayan ince, gri bir tabakadır. Ayrıca, beynin tüm bölümlerinin ve işlevlerinin şüphesiz en gelişmiş bileşenidir.

Ayrıca, serebral korteks veya basitçe korteks, kaba, katlanmış bir görünüme sahiptir. Beynin toplam ağırlığının %80’ini temsil eder ve nöron olarak bilinen beyin hücrelerinin %20’sini içerir. Ayrıca nöron olmayan 60 milyon hücreye sahiptir.

Korteksin üç ana bileşeni vardır: Arkikorteks, paleokorteks ve neokorteks. Arkikorteks en eski kısımdır ve hafıza ve duygular gibi ilkel işlevleri geliştirir.

Paleokorteks, canlı varlıklarda gelişen bir sonraki kısımdır ve koku alma yolunun sonlanma alanlarını içerir. İnsanlarda paleokorteks, sezgi ve dürtü ile ilişkili akıl-öncesi faaliyetler gerçekleştirir.

Son olarak, serebral korteksin en gelişmiş parçası olan neokorteks vardır. Akıl yürütme ve bilinç süreçlerini yürütmekten sorumludur. Birkaç lob ve alt bölüme ev sahipliği yapar.

Loblar serebral korteksin temel bir parçasıdır

Loblar, beyin fonksiyonlarını yürütmek için çok önemli olan beynin bölümleri arasındadır. Toplamda altı lob vardır ve her biri belirli, ancak bağımsız olmayan bir rolü yerine getirir.

• Frontal lob ön bölgede, Rolando yarığının önündedir. Yürütücü işlevleri gerçekleştirmenizi sağlar. Bunlar; dikkat, planlama, sıralama ve yeniden yönlendirmedir. Ayrıca davranışlarınızı belirli bir amaca yönlendirmenizi de mümkün kılar.
• Parietal lobun işlevi temel olarak sıcak, soğuk, dokunma, ağrı ve basınç hislerini algılamaktır. Aynı zamanda dengeyi de koordine eder.
• Oksipital lob, serebral hemisferlerin arkasındadır ve işlevi görsel verileri işlemektir. Renklerin ve hareketin mekansal olarak tanınmasından ve ayırt edilmesinden sorumludur.
• Temporal lob şakakların hemen hemen arkasındadır ve korteksin tüm bölümlerinden gelen sinyallerin birleştiği yerdir. İşitsel uyaranların kodunu çözmeyi sağlar; yani konuşmayı veya müzik gibi dilleri anlamaktan sorumludur. Ayrıca öfke, kaygı ve zevk duygularını düzenler.
• İnsula beynin yan yüzeyinin derin bölgesindedir ve bazıları bunun aşk, nefret ve üzüntü gibi karmaşık duygularla ilgili olduğuna inanır. Ayrıca acı hissinde, bilinçli arzularda ve bağımlılıklarda önemli bir rol oynar.
• Limbik lob, limbik sistem olarak bilenen kavrama karşılık gelir ve uyanıklık ve duygularla ilgilidir. Dikkat, motivasyon ve bazı öğrenme ve hafıza süreçlerini düzenler.

Beynin diğer bölümleri ve işlevleri

Beynin geriye kalan kısımları ve işlevleri şunlardır:

• Serebral korteksin altında bulunan bir grup yapı olan bazal ganglionlar: Yazma, konuşma ve el hareketi gibi karmaşık hareketleri gerçekleştirmemizi ve otomatikleştirmemizi sağlarlar. Ayrıca, hareketlerin başlangıcını ve sonunu modüle ederler ve duruşu etkilerler.
• Hipokampus, temporal lobun medial bölgesinde yer alan uzun bir yapıdır. Yeni anıların oluşumunda, mekansal yönelimde ve yeni motor öğrenmenin kazanılmasında önemli bir rol oynar.
• Amigdala, temporal lobların derin bölgesinde bulunan nöronların çekirdeğidir. Genel olarak duygusal hafıza ve hafıza konsolidasyonu işlevleriyle ilişkilidir. Beslenme, cinsellik ve saldırganlık alanlarında kendini koruma tepkilerini modüle eder.