Kanola Yağı Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey
Kolza yağı olarak da bilinen kanola yağı, sayısız gıdada kullanılan bitkisel bir yağdır. Birçok insan, sağlık etkileri ve üretim yöntemleri hakkında endişeleri nedeniyle kanola yağını diyetlerinden çıkarmıştır.
Ancak, hala kendinize bu yağı kullanmanın iyi mi yoksa kötü mü olduğunu soruyorsanız, bu makalede her şeyi açıklayacağız. Öğrenmek için okumaya devam edin!
Kanola yağı nedir?
Kanola yağı en popüler bitkisel yağlardan biridir. Kanada (adın geldiği yer) kökenlidir. Kanada endüstrisi 1978’de kolza tohumu bitkilerini genetik olarak değiştirerek onu geliştirmiştir.
Kanola bitkisi kolza tohumu bitkisine özdeş görünse de, farklı besin maddelerine sahiptir ve yağı insan tüketimi için “güvenlidir”. Bitkilerin çoğunluğu, yağ kalitesini artırmak ve bitkilerin herbisitlere karşı toleransını artırmak için genetik olarak değiştirilir.
Nasıl elde edilir?
Kanola yağı yapımında birçok adım vardır. Kanada Kanola Konseyi’ne göre, süreç aşağıdaki adımları içerir:
- Tohum temizleme. Kanola tohumları, bitki sapları ve toprak gibi kirleri ortadan kaldırmak için ayrılır ve temizlenir.
- Tohum nemlendirme ve soyma. Tohumlar yaklaşık 35ºC’ye (95ºF) ısıtılır, daha sonra tohumun hücre duvarlarını kıran valsli değirmenler tarafından “pullar” yapılır.
- Tohumları pişirmek. Tohum pulları buğulanır. Genel olarak, bu işlem 80-195ºC’de (176-383ºF) 15 ila 20 dakika sürer.
- Presleme. Ardından, pişmiş kanola tohumu pulları bir dizi vidalı presle preslenir. Bu eylem, pullardaki yağın %50-60’ını ortadan kaldırır, geri kalanı diğer araçlar ile çıkarılır.
- Ekstraksiyon. Kalan yağın yaklaşık %18-20’sini içeren kalan tohum pulları, yağın geri kalanını elde etmek için heksan adı verilen bir kimyasal kullanılarak daha da parçalanır.
- Eritici madde. Daha sonra, heksan üçüncü kez buharla 95-115ºC’ye (203-239ºF) ısıtılarak kanola unundan ayrılır.
- Yağın işlenmesi. Son olarak, ekstrakte edilen yağ rafine edilir. Bu, buhar damıtması, fosforik aside maruz bırakma ve asitle aktifleştirilmiş kilden süzülmesi gibi çeşitli yöntemlerle yapılabilir.
Ayrıca okuyun: Hindistan Cevizi Yağının Güzelliğiniz İçin 10 Faydası
Besin içeriği
Diğer yağlarla karşılaştırıldığında, kanola yağı iyi bir besin kaynağı değildir. Bir çorba kaşığı (15 ml) kanola yağı şunları sağlar:
- Kalori: 124
- E Vitamini: Önerilen günlük değerin % 12’si
- K Vitamini: Önerilen günlük değerin % 12’si
E ve K vitaminleri haricinde, kanola yağı diğer vitamin ve minerallerden yoksundur.
Asit ve yağ bileşimi
İnsanlar genellikle düşük doymuş yağ seviyeleri nedeniyle kanolayı en sağlıklı yağlardan biri olarak tanıtırlar. Aşağıda bu yağın yağ asitlerinin dökümünü bulabilirsiniz:
- Doymuş: %7
- Tekli doymamış: %64
- Çoklu doymamış: %28
Kanola yağındaki çoklu doymamış yağlar arasında, daha yaygın olarak omega-6 yağ asidi olarak bilinen linoleik asit %21’ini ve bitkisel kaynaklardan türetilen bir tür omega-3 yağ asidi olan alfa-linolenik asit ise (ALA) %11’ini oluşturur.
Birçok kişi, özellikle vejetaryen diyetleri takip edenler, DHA ve EPA omega-3 yağ asitleri seviyelerini artırmak için ALA kaynaklarına bağımlıdır. Bunlar kalp ve beyin sağlığı için esastır.
Vücudunuz ALA’yı DHA ve EPA’ya dönüştürebilmesine rağmen, araştırmalar bu sürecin oldukça verimsiz olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, ALA’nın birçok yararı vardır, çünkü kemik kırığı riskini azaltabilir ve sizi kalp hastalıklarından ve tip 2 diyabetten koruyabilir.
Ayrıca okuyun: Sağlığınız İçin Faydalı ve Zararlı Olan Yemeklik Yağlar
Kanola yağı sağlığınız için neden kötü olabilir?
Kanola yağının oluşturulması sırasında kullanılan ısıtma yöntemlerinin, tıpkı kızartma gibi yüksek ısıda pişirme yöntemlerinde olduğu gibi, ALA gibi çoklu doymamış yağlar üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olduğunu akılda tutmak önemlidir.
Ek olarak, işlem sırasında yüksek sıcaklıklara maruz bırakıldığında, yağdan, özellikle çoklu doymamış yağlardan, az miktarda doymamış yağ, trans yağlara dönüşür. Bu, omega-3 yağ asitlerinin miktarını daha da azaltır.
Trans yağlar, küçük miktarlarda bile sağlıksızdır, bu da Dünya Sağlık Örgütü’nü 2023 yılına kadar gıdalardaki bu yağların küresel olarak ortadan kaldırılmasını talep etmeye sevk etmiştir.
Son olarak, bu tür bir yağı tüketmeye karar verirseniz, genetik olarak değiştirilmemiş organik bir seçenek aramanızı öneririz. Aksi takdirde, sağlığınız için zararlı olabilir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Miyazawa T, Burdeos GC, Itaya M, Nakagawa K, Miyazawa T. Vitamin E: Regulatory Redox Interactions. IUBMB Life. 2019 Apr;71(4):430-441. doi: 10.1002/iub.2008. Epub 2019 Jan 25. PMID: 30681767.
- Rajaram S. Health benefits of plant-derived α-linolenic acid. Am J Clin Nutr. 2014 Jul;100 Suppl 1:443S-8S. doi: 10.3945/ajcn.113.071514. Epub 2014 Jun 4. PMID: 24898228.
- Thornton J. Eliminate “toxic” trans fats from food by 2023, WHO urges. BMJ. 2018 May 15;361:k2154. doi: 10.1136/bmj.k2154. PMID: 29764815.