Karabuğday Balı Nedir ve Özellikleri Nelerdir?

Karabuğday balı şifalıdır ve kendine has oldukça özel bir tadı vardır. En önemlisi sağlığınız için çok faydalı olan antioksidanlar, vitaminler ve mineraller ile doludur.
Karabuğday Balı Nedir ve Özellikleri Nelerdir?
Anna Vilarrasa

Yazan ve doğrulayan beslenme uzmanı Anna Vilarrasa.

Son Güncelleme: 25 Ağustos, 2022

Çok az insan 300’den fazla bal türü olduğunu bilir ve muhtemelen karabuğday balının bunlar arasında olduğunu duymamıştır. Karabuğday balı koyu renkli, tadı ve aroması pekmeze benzeyen bir baldır.

Bu doğal besin, arılar tarafından bitkilerden polen toplanması ile yapılır. Bu, yüzyıllardır süregelen çok değerli bir hazinedir. Yunanlılar, Mısırlılar, Mayalar ve Babilliler balın besin özelliklerinin farkındaydı ve bu sebeple onu tıbbi amaçlarla kullanıyorlardı.

Karabuğday balı içinde yüksek miktarda antioksidan, vitamin ve mineral barındırır. Ayrıca balın yaraların iyileşmesine yardımcı olduğu, öksürüğü yatıştırdığı ve enfeksiyonlara karşı vücuda destek sağladığı bilinmektedir. Yazımızın ilerleyen bölümlerinde size karabuğday balının özellikleri ve günlük yaşamınızda nasıl kullanabileceğiniz hakkında daha fazla bilgi vereceğiz.

Karabuğday nedir?

Bu isim genellikle insanların kafasını karıştırır fakat karabuğdayın sıradan buğdayla bir ilgisi yoktur ve bir tahıl değildir. Karabuğday (Fagopyrum esculentum), karabuğdaygiller ailesindeki bir bitkinin tohumu olup meyveleri üçgen şeklinde ve koyu renklidir.

Karabuğday ekimi dünyanın pek çok yerinde yaygındır ancak özellikle Avrupa, Rusya, Amerika Birleşik Devletleri ve Asya’da yoğun olarak görülür. Bu bitkinin en güçlü özelliklerinden biri, glüten içermemesi ve bir tahıl gibi tüketilebilmesidir.

Bazı ülkelerde bu besin ürünüyle yapılan pek çok özgün yemek vardır. Japon soba eriştesi, Galettes Bretonnes (Brittany’ye özgü tuzlu krepler), Doğu Avrupa’daki bliniler ya da Rusya’daki kasha bunlara örnek olarak verilebilir.

İki kasede karabuğday ile dolu
Karabuğday, glüten içermeyen bir besindir ve aynı zamanda önemli miktarda antioksidan sağlar.

Karabuğday balı: Karakteristik özellikleri

Karabuğday balı, binlerce çiçek, biberiye ya da okaliptüs gibi daha çok bilinen diğer bal çeşitlerden farklı özelliklere sahiptir.

Balın rengi, karabuğday poleninin toplanma zamanına ve yerine bağlı olarak biraz değişebilir. Tonları bakırımsı sarı ve siyah arasında değişir, ancak en yaygın renk kırmızımsı kehribar rengidir.

Çoğu bal çeşidi kadar tatlı olmasa da, elbette tatlı tadı ağır basar. Baskın tatlı tadın yanında damakta biraz kaşınmaya neden olan acı bir tada da sahiptir. Bu aromatik bal, kişiye bira, ekmek ya da şeker kamışını hatırlatabilir.

Genel olarak kıvamı ağdalıdır, çok akışkan değildir ve hızla kristalleşme eğilimi gösterir. Biraz yoğun, yumuşatılmış tereyağına benzer.

Karabuğday balı: Özellikleri ve kullanım alanları

Bu balın ana bileşeni karbonhidratlardır ancak aynı zamanda vitaminler, mineraller, organik asitler, flavonoidler, polifenoller ve bazı uçucu bileşikleri de içerir. Peki bu balın temel faydaları nelerdir? Onlara detaylı bir şekilde bakalım.

Yara izlerinin ve yanıkların tedavisine yardımcıdır

Balın, yaralar için lokal kullanımı bir çare olarak iyi bilinmektedir. Ülser, yaralar ve sıyrıklarda faydalıdır ancak açık yaralara uygulanmamalıdır. İnsanlar, cilt yüzeyinde bakteri üremesini durdurmaya yardımcı olduğu için bu bala değer vermektedir.

Antioksidan

Bu oksidasyon önleyici faaliyetleri, fenol içeriği nedeni ile gerçekleşir. Şu anda çalışmalar kandaki antioksidan bileşenlerde bir artış olduğunu göstermekteyken bunların insan vücudunda oynadıkları rol kesin olarak hala bilinmemektedir.

Fakat, antioksidanların erken yaşlanmanın ve buna bağlı hastalıkların önlenmesinde belirleyici bir rolü olduğunu bilinmektedir.

Bağırsak florasını korur

Kanıta Dayalı Tamamlayıcı Alternatif Tıp dergisinde sunulan araştırmanın sonuçları, karabuğday balının insan bağırsağına fayda sağlayabileceğini, özellikle kalın bağırsakta yaşayan pozitif bifidobakterileri beslediğini göstermiştir. Buna ek olarak,  patojenlerin/hastalık mikroplarının büyümesini sınırladığı da tespit edilmiştir.

Son bilimsel kanıtlar, bağırsak florasının insan sağlığı için büyük önem taşıdığını göstermektedir. Bağırsak florasının iyi durumda olması, beyin fonksiyonunu, bağışıklık sistemini ve beslenme durumunu iyileştirir.

Antimikrobiyal ve antiviral

Bal, içeriğindeki yüksek şeker nedeniyle hastane ortamlarında sık görülen patojenler karşısında olumlu bir etkiye sahip olabilir.

Bilim insanları, balın aşağıdaki mikroorganizmalara karşı spesifik faaliyetlerini analiz ettiler:

  • Clostridium difficile
  • Staphylococcus aureus
  • İki tür Pseudomonas aeruginosa
  • Enterococcus faecalis
  • Klebsiella pneumoniae

Bu bilim adamları araştırmalarını Wisconsin balı üzerine odakladılar ve sonuçlarına göre, balın dirençli patojenlere karşı diğer tedavi edici maddelerle birlikte kullanılabileceğini iddia ettiler. Yine de bu iddiayı destekleyecek yeterli kanıt henüz bulunmamaktadır.

Bir kasenin içindeki bal tahta kaşıkla alınıyor
İnsanlar, antimikrobiyal ve antiviral özelliklerinden dolayı karabuğday balına değer verirler. Bu özelliklerinden dolayı belirli enfeksiyonlara karşı yaygın bir destekleyici besindir.

Soğuk algınlığına iyi gelir

Karabuğday balı, her bal gibi, soğuk algınlığı semptomlarının tedavisinde yardımcı bir madde olarak kullanılabilir. Özellikle çocuklarda, öksürüğü yatıştırmaya yardımcı olur ve uyku kalitesini artırır.

Kullanım önerileri

Balı kullanmanın en basit ve yaygın yollarından biri, onu bitki çayları ya da infüzyonlarına eklemektir. Böylece bal bu sıcak içeceğin içinde seyreltilmiş olur.

Bununla birlikte, bardak başına yetişkinler için önerilen bir çay kaşığı ve küçük çocuklar için yarım çay kaşığı olan dozu aşmamalısınız. Ayrıca, botulizm hastalığı olasılığı nedeniyle kullanımının bir yaşın altındaki çocuklar için uygun olmadığını bilmeniz de çok önemlidir.

Genellikle normal şekerin yerini kolayca alabilen iyi bir tatlandırıcıdır. Aşağıdakiler gibi yemeklere veya tatlılara bir çay kaşığı ekleyebilirsiniz:

  • Yulaf lapası
  • Yoğurt
  • Süzme peynir ve fındık
  • Portakal ve tarçın

Balın suyu emme yeteneği, kekler, çörekler ve hamur işleri için harikadır. Bu yeteneği sayesinde onları daha nemli ve böylece tadı daha özel ve hoş hale getirir.

Ayrıca hamuru hazırlarken, balı mayayla karıştırarak süngerimsi bir ekmek de elde edebilirsiniz. Bu harika bir kahvaltı veya atıştırmalık olacaktır.

Aşağıdakiler gibi tatlı bir dokunuşun yakışabileceği tuzlu tariflerde de kullanabilirsiniz:

  • Hardallı, kırmızı şarap sirkeli ya da mayonezli salata sosu
  • Balık, et ya da tofu salamurası
  • Karamelize fındık ve tohumlar

Karabuğday balı, sağlıklı bir seçenek

Karabuğday balı, diğer bal türlerinden farklı bir renk, doku ve tada sahiptir. Fakat öyle bile olsa, diyetinize makul miktarlarda kolayca dahil edebileceğiniz besleyici bir üründür.

Hem tatlı hem de tuzlu yemeklerde ve ayrıca bitki infüzyonlarında, çaylarında ya da sadece su ile kullanmak için harikadır.

Lokal düzeyde, iyileşme sürecine yardımcı olduğu ve enfeksiyonları önlediği için yaralara ve yüzeysel yanıklara da uygulanabilir. Sadece istenilen bölgeye ince bir tabaka uygulanmalı ve üzeri temiz bir bandajla örtülmelidir. Denemeye hazır mısınız?


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Hammond EN et al. Effect of United States buckwheat honey on antibiotic-resistant hospital acquired pathogens. Pan African Medical Journal. Diciembre 2016.25:212.
  • Fashner J. et al. Treatment of the Common Cold in Children and Adults. American Family Physician. Julio 2012. 86(2):153-159.
  • Jiang L et al. Phenolics and Carbohydrates in Buckwheat Honey Regulate the Human Intestinal Microbiota. Evidence Based Complement Alternative Medicine. Febrero 2020:6432942.
  • Lai-flurrie K. Honey in wound care: effects, clinical application and patient benefit. British Journal of Nursing. Septiembre 2013. 17(5).
  • Geldof N. et al. Journal of Agricultural and Food Chemistry. Enero 2003. 51 (5):1500–1505.
  • Van den Berg A.J.J et al. An in vitro examination of the antioxidant and anti-inflammatory properties of buckwheat honey. Journal of wound care. Septiembre 2013. 17(4):

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.