Kendinizi Affetmeniz Mümkün Mü?

Kendinizi affetmeniz, kendinize verebileceğiniz en güzel hediyelerden biridir. Size huzur verir ve duygusal dengenize büyük bir katkı sağlar. Bu yazımızda, kendinizi nasıl affedeceğinizi anlatacağız.

Yazan ve doğrulayan psikolog Montse Armero.

Son Güncelleme: 09 Ağustos, 2022

Kendinizi affetmeniz kolay değildir. Tevazuya, sabıra, derin bir şefkate sahip olmanız ve kendinize karşı koşulsuz bir sevgi beslemeniz gereklidir. Eğer kendinizle ve diğer insanlar ile barışık ve huzurlu olmak istiyorsanız, kendinizi affetmeyi öğrenmeniz çok önemlidir.

Çoğu insan hayatı boyunca hatalar yapar, çünkü hatalar hayatın bir parçasıdır. Genelde bir olayı yaşadıktan sonra keşke farklı bir şekilde davransaydım diye düşünürüz, eğer bir şansım daha olsaydı bazı şeyleri başka türlü yapardım deriz. Çalışma hayatında ve ilişkilerde sınırlarımızı nasıl koyacağımızı bilmeden, aşırı itaatkar veya agresif olabiliriz, bencil davranabiliriz veya suçlu ve dargın hissedebileceğimiz, başkalarına zarar verici şeyler yapabiliriz.

Suçlu Hissetmek Doğru Mu?

Suçlu hissetmek, öğrenme sürecinde basit bir eylem mekanizmasıdır. Vicdanınıza rehberlik eder, motivasyonlarınızın ve davranışlarınızın uygun olup olmadığını size gösterir. Kişilik kuramcısı Erik Erickson’a göre, insanlar üç yaşındayken sağlıklı bir suçluluk hissetme duygusu geliştirirler.

Bunu geliştirmeyi başaramazsak, ahlaki ve etik kuralları da içselleştiremezsek, diğer insanlarla iletişimde sıkıntı yaşayabiliriz. Aslında, suçluluk duygusunun eksikliği, psikopat kişilerin ana özelliklerinden biridir.

Bu yüzden, yanlış bir şey yaptığınızda suçlu hissetmek, sağlıklı bir psikolojik duruma işaret eder. Sizin aslında ne yaptığınızı bildiğiniz anlamına gelir. Bu duygu, sizi durumu düzeltmeye yönlendirebilir. Özür dileyerek veya durumu telafi etmeye çalışarak bunu yapabilirsiniz.

Esas sorun, geçmiş olaylar veya kararlar için kendinizi sürekli suçlu hissettiğinizde, çoktan olmuş bitmiş bir şey için sürekli olarak ızdırap duyduğunuzda ortaya çıkar. Bu kısır döngü genellikle anda yaşamanızı engeller ve sizi o çözülmeyen geçmişe bağımlı tutar.

Kendinizi Affetmeniz Ne Demektir?

Kendinizi affetmeniz, uygunsuz davranışlarda bulunmanız veya hiç pişmanlık hissetmemeniz demek değildir. Durumun sizde oluşturduğu negatif duyguları tanımanız ve anınızı etkilemesine izin vermemeniz anlamına gelir.

Affetmek gün geçtikçe ilerleyen bir süreçtir, göz açıp kapama ile olmaz. Bu yüzden de karmaşık bir süreçtir. Kişilerin yaralarını iyileştirmeleri bazıları için daha kolayken, kimisinin yıllarını alabilir. Kendinizi affetmeniz aynı zamanda değişime karşı direnişin üstesinden gelmek demektir. Çünkü çoğu durumda suçlu hissetmek öz eleştiri yapmak ve acıyı geride bırakmaktan daha kolaydır.

Affetmenin Aşamaları

Kendinizi affetmek, aşağıdaki aşamaları içeren bir süreçtir:

1. Gerçeği fark etmek. Kendinize karşı dürüst olmalısınız. Eğer yanlış bir şey yaptıysanız, kendinizi kandırmanız doğru olmayacaktır.
2. Olan şeyin sorumluluğunu almak. Bütün eylemlerin bir sonucu vardır, en iyisi cesur olup bunlarla yüzleşmektir.
3. Davranışınıza sebep olan derin duygular ile iletişime geçmek. O aksiyonu almanıza neyin sebep olduğunu bilmek, gelecekte aynı hatayı bir daha yapmamanız için iyi bir adımdır.
4. Yargılamaktan vazgeçip kendinizi açmak. Kusurlarınızı kabul etmek bir anahtar niteliğindedir. Aynı şekilde olanları kabul etmek iyileşmenin temelidir.
5. Duygusal yaralarınızı iyileştirmek. Bunu yapabilmek için kendinizi yargılamak yerine, sevgiye açmalısınız.
6. Kendinizi koşulsuz bir şekilde sevmek. Bunun anlamı kendinizi olduğunuz gibi, tamamen kabul etmek demektir. Değerlerinizle, erdemlerinizle olduğu kadar hatalarınızla ve kusurlarınızla da kendinizi sevmek… İşte bu son aşamada kendinizi sevmek ve affetmek neredeyse aynı anda gerçekleşir.

Kendinizi Affetmeniz İçin Size Yardımcı Olabilecek Stratejiler

Kendinizi daha hızlı affetmenize yardımcı olacak bazı şeyler vardır. Aşağıda size bunların bazı örneklerini veriyoruz:

• Özür dileyin. Özür dilemek birini bilinçli veya bilinçsiz olarak üzdüğünüzde atılacak önemli bir adımdır. Fakat bunun kalpten geldiğini hissettirmeniz gerektiğini unutmayın. Ayrıca karşılığında bir şey beklemeden özür dilemelisiniz, çünkü af dilemenin karşınızdaki insanın sizi anında affedeceği anlamına gelmeyebileceğini unutmayın. Ama her ne olursa olsun, bunu yapmak sizin ve karşınızdaki insanın iyileşme sürecine destek olacaktır.
• Yaşadığınız şeyi paylaşın. Yaptığınız hataları biri ile paylaşmak sizi suçluluk duygusundan kurtarabilir. Örneğin, yaşananları sizi olduğunuz gibi kabul eden ve güvende hissettiren bir arkadaşınıza anlatabilirsiniz. Diğer bir çözüm de, duygularınızı yönetmenize yardımcı olabilecek bir danışmandan terapi almaktır.
• Yazın. Bir diğer mantıklı yaklaşım ise, söylemek istediğiniz her şeyi bir mektup ile karşınızdakine açıklamaktır. Bu, düşüncelerinizi ve duygularınızı organize etmenize ve acınızı açığa çıkarmanıza izin verir. Duruma bağlı olarak, mektubu kişiye vermeye karar verebilirsiniz ya da bu mektup sadece iyileşme sürecinizin değerli bir parçası olarak kalabilir.
• İçinizdeki çocuğu iyileştirin. Meditasyon, affetmeyi destekleyen çok önemli bir araçtır. Bu teknik, içinizdeki yaralı çocuk ile iletişim kurmanıza ve rahatlama sürecine girmenize izin verir. Aynı zamanda kendinize de ihtiyacınız olan güveni ve koşulsuz sevgiyi sağladığınızda, geçmişiniz ile barışmanıza yardımcı olabilir. Fakat bunu profesyonel bir terapist yardımıyla da uygulayabileceğinizi unutmayın.

Son Sözler

Bütün affetme süreçlerinde olduğu gibi, kendinizi affetmek de bir süreçtir. Bu, kendinizi acıdan özgür bir ana ve geleceğe açmaktan ve acınızı geride bırakmaktan oluşan bir yoldur.

Yaşamınızın her aşamasında kendi bilinç seviyenize göre hareket ettiğinizi kabul etmeyi öğrenmelisiniz. Eğer geçmişte daha iyi davranamadıysanız, belki de bunun sebebi daha iyi bir yol bilmiyor olmanızdı. Artık hayatınızın o aşamasında olmadığınızı fark etmek ve yaptığınız o hata sayesinde geliştiğinizi görmek iyileşme sürecinde gerçekleşir. Bu da hayatta ilerlemenize izin verir ve huzurlu olmak konusunda daha istekli olmanızı sağlar.