Palyatif Bakım Hakkındaki Her Şey

Şiddetli kronik hastalıklar, hastaların da, onların etraflarındaki insanların da yaşam kalitesini ciddi şekilde etkiler. Palyatif bakım bu durumun daha az etki yaratmasına yardımcı olan bir bakım türüdür.

Ciddi hastalıkları olan tüm hastalar palyatif bakım alabilir. Bundan dolayı, bu bakım türünün ana hedefi kısa veya orta vadede ölüme yol açabilecek ciddi sağlık sorunları yaşayan hastalara destek ve rahatlık sağlamaktır.

Palyatif bakımın ağır hasta olan hastalar ve ailelerinin yaşam kalitelerini önemli ölçüde arttırdığı kanıtlanmıştır. Bununla birlikte, palyatif bakım ihtiyacı olan kişilerin sadece %14’ünün bu bakımı etkili bir şekilde alabildiği de tahmin edilmektedir.

İnsanlık tarihinde palyatif bakım hiç şimdi olduğu kadar ihtiyaç duyulan bir şey olmamıştı. Çünkü, tıbbi gelişmeler insanların beklenen yaşam süresini arttırmıştır. Bundan dolayı, kronik hastalıkları olan kişilerin hayatta kalma oranları da artmıştır. Dolayısıyla pek çok insan hastalıkları yüzünden hemen ölmez ancak birçoğu bu hastalıkların etkilerinden muzdariptir.

Palyatif Bakım Neyi İçerir?

Palyatif bakım tıbbın ağır hasta olan kişilerin acı çekmelerini önlemek ya da bunu hafifletmek, ve ayrıca bu hastalar ve aileleri için daha yüksek bir yaşam kalitesi sağlamaktan sorumlu olan bir alanıdır. Hayati tehlike teşkil eden hastalıklardan muzdarip olan bazı hastalar bu bakıma ihtiyaç duyar.

Palyatif bakımın ana hedefleri şunlardır:

• Akrabaların ve hastaların acı çekmesine neden olan semptomları yönetmek
• Tedavi hedeflerini hastanın durumu ve tercihlerine göre adapte etmek
• Hasta, ailesi, ve görevli olan sağlık ekibi arasındaki iletişimi sağlamak ve sürdürmek
• Ve, son olarak, hastalara ve ailelerine psikososyal ve manevi destek sağlamak

Palyatif bakım birçok hastalığı kapsar. Hastalığının ciddi bir aşamasında olan ve durumları nedeniyle geleneksel tedavileri alamayan kişiler bu bakımdan yararlanabilir. Ayrıca, var olan tedavilere kötü yanıt veren hastalar da bu bakımı alabilir.

Palyatif Bakım Neleri İçerir?

Ciddi kronik hastalık, hasta ve ailesinin hayatlarının birden fazla boyutunu etkileyen bir durumdur. Palyatif bakım şunlara bir cevap sağlamayı amaçlar:

• Fiziksel problemler
• Pratik sorunlar
• Psikososyal açılar
• Manevi durum

Fiziksel problemler genellikle acı, solunum problemleri, uyku problemleri ve sindirim bozukluklarını içerir. Bu problemler genellikle ilaçlar, fizyoterapi, beslenme danışmanlığı ve mesleki terapi kullanılarak ele alınır.

Bu tip durumlarda genellikle kaynakların mevcut olup olması ile ilgili birtakım pratik problemler ortaya çıkabilir. Kaynaklar derken kastettiğimiz şey finansal kaynaklar, ya da hasta ve ailesinin iyi olmasını sağlamak için ihtiyaç duyulan araçlardır.

Ciddi hastalıklar korku, umutsuzluk ve inkar gibi duygularla başa çıkmak için psikososyal destek alınmasını da gerektirir. Bu destek büyük bir oranda danışmanlık ve destek grupları tarafından sağlanır. Ayrıca, tıp uzmanları da hasta ve ailesinin durumu kabul edip durum ile başa çıkabilmesine katkıda bulunacak inanç ve değerler ile ilgili manevi yardım sağlayabilir olmalıdır.

Bu Bakımı Kim, Hangi Koşullar Altında Sağlamalıdır?

Palyatif bakım bir hastanede, özel bir merkezde ya da evde sağlanabilir. Hasta ve ailesi, her seçeneğin artı ve eksilerini göz önünde bulundurarak hangisinin en iyi seçim olacağına karar vermelidir.

Çoğu durumda evde bakılmanın hastalar için çok faydalı olduğu kanıtlanmıştır. Ancak bu seçenek her ailenin durum ve müsaitliğine, ayrıca dış desteğe erişim seviyelerine bağlı olacaktır.

İdeal olarak, bu bakım türü hastanın ailesi ile ortaklaşa çalışan bir tıbbi ekip tarafından sağlanmalıdır. Ciddi bir hastalığı olan bir kişi doktorlar, hemşireler, fiziksel bir asistan, bir beslenme uzmanı, bir psikolog, bir sosyal hizmet uzmanı, bir masaj terapisti ve bir manevi danışmandan oluşan bir gruba ihtiyaç duyar.

Dikkate Alınması Gereken Konular

Hem hastanın hem de ailesinin hastalık, tedavi seçenekleri ve prognoz hakkındaki her şeyi bilmeleri çok önemlidir. Bu, her adımda iyi kararlar vermelerine olanak sağlayacaktır.

Dünyadaki herkesin palyatif bakıma erişimi yoktur. Yüksek gelirli ülkelerde hemen hemen tüm hastalar bu bakımı alabilir. Ancak, düşük gelirli ülkelerde bu gözle görülür bir şekilde eksiktir. Bu bakıma ihtiyaç duyan çocukların da %98’i fakir ülkelerde yaşamaktadır.